Szefostwo Mobilizacji i Uzupełnień Wojska Polskiego – jedna z trzech „głównych instytucji resortu obrony” Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego.

Szefostwo Mobilizacji i Formowania WP

8 sierpnia 1944 w Lublinie Naczelny Dowódca WP wydał rozkaz nr 3 „o organizacji i zakresie działalności głównych instytucji resortu obrony”, którym mianował gen. bryg. Bronisława Półturzyckiego szefem Mobilizacji i Formowania WP oraz nakazał mu przejąć personel Wydziału Ogólnoorganizacyjnego rozwiązanego Głównego Sztabu Formowania i zorganizować Szefostwo Mobilizacji i Formowania WP dla „organizowania formacji poszczególnych rodzajów broni WP oraz dysponowania stanem osobowym (...)”, a także zabronił „poszczególnym jednostkom lub formacjom zwracać się bezpośrednio do władz centralnych Armii Czerwonej w sprawach uzupełniania stanu osobowego”.

Struktura organizacyjna Szefostwo Mobilizacji i Formowania WP

  • Sztab
  • Departament Mobilizacji
  • Departament Formowania
  • Wydział Personalny[1]
  • Wydział Inspektorów

W skład Departamentu Mobilizacji wchodziły następujące komórki organizacyjne:

  • Oddział Organizacyjny
    • wydział organizacyjno-etatowy
    • wydział statystyczny
    • wydział dyslokacji wojsk
  • oddział mobilizacyjny
    • wydział mobilizacyjny
    • wydział ewidencji koni i środków transportu
    • wydział urzędów i władz terenowych
    • wydział reklamacji
  • oddział uzupełnień
    • wydział uzupełnień
    • wydział kompletowania szkół i kursów wojskowych
    • wydział służby wewnętrznej

W skład Departamentu Formowania wchodziły następujące komórki organizacyjne:

  • Oddział Formowania
    • wydział planowania
    • wydział formowania jednostek piechoty i kawalerii
    • wydział formowania jednostek specjalnych (rodzajów wojsk i służb)
  • Oddział Jednostek Zapasowych
    • wydział organizacji i planowania
    • wydział ewidencji
    • wydział zaopatrzenia materiałowego
  • Oddział Wyszkolenia Bojowego
    • wydział programów szkolenia
    • wydział szkolenia ogólnowojskowego
    • wydział szkolenia artylerii
    • wydział szkolenia wojsk pancernych i zmechanizowanych
    • wydział szkolenia wojsk specjalnych
    • wydział wychowania fizycznego
    • wydział pomocy naukowych

W skład Oddziału Personalnego wchodziły następujące komórki organizacyjne:

  • wydział piechoty i kawalerii
  • wydział artylerii
  • wydział wojsk pancernych i zmechanizowanych
  • wydział szkół wojskowych
  • wydział wojsk specjalnych
  • wydział służb zaopatrzenia
  • wydział odznaczeń, nagród i awansów
  • wydział ewidencji oficerów rezerwy
  • wydział ewidencji strat i zaopatrzenia inwalidzkiego
  • wydział statystyczny

Później zorganizowany został Oddział Administracyjno-Gospodarczy, w składzie:

  • wydział żywnościowy
  • wydział mundurowy
  • wydział kwaterunkowy
  • wydział finansów

Instytucje podległe:

  • Centrum Wyszkolenia Oficerów ( przeformowane Centrum Wyszkolenia Armii)
  • szkoły i kursy
  • rejonowe komendy uzupełnień (RKU)
  • komendy garnizonów
  • jednostki zapasowe i szkolne oraz gospodarcze i kolejowe
  • bataliony pracy
  • punkty przesyłkowe

Szefostwo Mobilizacji i Uzupełnień WP

9 października 1944 rozkazem Nr 46 Naczelnego Dowódcy WP nakazał przeformować Szefostwo Mobilizacji i Formowania WP w Szefostwo Mobilizacji i Uzupełnień WP według etatu nr OSG/2 oraz mianował gen. bryg. Antoniego Siwickiego, szefem Mobilizacji i Uzupełnień.

Zadania w zakresie formowania jednostek, oddziałów, zakładów, szkół i instytucji przeszły w kompetencje Sztabu Głównego WP, dowództw rodzajów wojsk oraz Głównego Kwatermistrzostwa WP[2]. W kompetencji szefa mobilizacji i uzupełnień pozostały jedynie uprawnienia w zakresie formowania jednostek zapasowych, szkolnych oraz urzędów i władz terenowych: rejonowych komend uzupełnień, okręgów wojskowych, komend garnizonów i punktów przesyłkowych. Szefostwo zajmowało się tylko stanem osobowym podoficerów i szeregowców. Administrowanie korpusem oficerskim przeszło do kompetencji oddziału personalnego WP.

Stan osobowy oddziału organizacyjnego, szkolenia bojowego, inspektoratu i oddziału personalnego byłego Szefostwa Mobilizacji i Formowania WP wykorzystano do uzupełnienia Sztabu Głównego WP, Centrum Wyszkolenia Oficerów oraz do formowania oddziału personalnego.

Do 15 marca 1945 r. Szefostwo stacjonowało w Lublinie, a następnie na podstawie rozkazu nr 30 Naczelnego Dowództwa WP zostało przeniesione do Warszawy, do gmachu byłego Instytutu Artylerii na Mokotowie.

Struktura organizacyjna Szefostwa Mobilizacji i Uzupełnień WP

  • Kierownictwo
  • Sztab

Oddział mobilizacyjny:

  • wydział mobilizacyjny
  • wydział ewidencji koni i środków transportu
  • wydział urzędów i władz terenowych
  • wydział reklamacji

Oddział formowania:

  • wydział formowania
  • wydział ewidencji
  • wydział inspekcji

Oddział uzupełnień:

  • wydział uzupełnień szkół wojskowych
  • wydział kontroli służby
  • wydział jednostek zapasowych

Oddział łączności specjalnej

Oddział administracyjno-gospodarczy:

  • wydział żywnościowy
  • wydział finansowy
  • ochrona
  • pluton transportowy
  • kasyno

Rozformowanie

W kwietniu 1945 na podstawie rozkazu Naczelnego Dowództwa WP nr 99/Org. z 18 kwietnia 1945 r. Szefostwo Mobilizacji i Uzupełnień weszło w skład nowo utworzonego Ministerstwa Obrony Narodowej, a następnie rozkazem Naczelnego Dowództwa WP nr 140/Org zostało rozformowane, a stan osobowy wcielony do Departamentu Poboru i Uzupełnień MON.

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ Bolesław Dolata, O naczelnych władzach i instytucjach Ludowego Wojska Polskiego (...) przypis 74 na str. 39 "W dokumentach organizacyjnych lat 1943-1945 najczęściej przyjmowano, iż wydział jest jednostką organizacyjną nadrzędną w stosunku do oddziału. I tak wydziały składały się z oddziałów, a te z kolei z mniejszych komórek organizacyjnych. W niniejszym opracowaniu przyjęto natomiast obecnie obowiązującą zasadę, że wydział jest mniejszą komórką organizacyjną od oddziału i wchodzi w jego skład".
  2. ↑ Józef Margules [red.]: Z zagadnień rozwoju ludowego Wojska Polskiego. s. 57-62.

Bibliografia

  • Józef Margules [red.]: Z zagadnień rozwoju ludowego Wojska Polskiego. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1964.
  • Organizacja i działania bojowe Ludowego Wojska Polskiego w latach 1943-1945. Wybór materiałów źródłowych, tom I, Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, Warszawa 1958
  • Polski czyn zbrojny w II wojnie światowej, tom III Ludowe Wojsko Polskie 1943-1945, Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, Warszawa 1973, wyd. I
  • Bolesław Dolata, O naczelnych władzach i instytucjach Ludowego Wojska Polskiego w latach 1944-1945. Zarys organizacji, Wojskowy Przegląd Historyczny Nr 4 (33), Warszawa 1964
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.