Władza sądownicza

Charakterystyka władzy sądowniczej : W Polsce sprawują ją :* sądy – Sąd Najwyższy , sądy powszechne , administracyjne i wojskowe ,*trybunały – Trybunał Stanu i Trybunał Konstytucyjny . Władza sądownicza jest niezależna od władzy ustawodawczej i wykonawczej . U jej podstaw leży wyłącznie prawo . Niezawisłe sądy i trybunały wydają wyroki w imieniu Rzeczpospolitej Polskiej . Sędziowie i członkowie trybunałów muszą:* przestrzegać jedynie Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej ,* być apolityczni – nie mogą należeć do partii ani związków zawodowych , * postępować zgodnie z treścią ślubowania sędziowskiego , * unikać – także w życiu prywatnym – sytuacji mogących przynieść ujmę godności ich stanowiska lub osłabić zaufanie bezstronności wyroków . Nie wolno im prowadzić działalności publicznej sprzecznej z zasadami niezależności sądów i niezawisłości sędziów. Nie mogą tez podejmować dodatkowego zatrudnienia bez zgody prezesa sądu , w którym pracują . Sędziowie sa nieusuwalni co oznacza, że nie można pozbawić ich zajmowanych urzędów. Może to nastąpić tylko na mocy orzeczeń sadów w wypadkach określnych w ustawie . W polskim orzecznictwie sądowym wiązuje dwuinstancyjność . Oznacza to , że strony procesowe niezadowolone z orzeczeń sądu pierwszej instancjo (przed którym rozpoczęło się postepowanie) mogą odwoływać się do sądu drugiej instancji poprzez wniesienie apelacji . Sądami pierwszej instancji są dla większości spraw sady rejonowe . Od ich wyroków można się odwoływać do sądów okręgowych . Orzeczenia sądów drugiej instancji kończą postepowanie odwoławcze. Maja one charakter prawomocny , tak zwany nie dopuszczają dalszych odwołań w normalnym toku postepowania . Organy odwoławcze dla spraw rozpoznawalnych w pierwszej instancji przez sądy okręgowe stanowią natomiast sądy apelacyjne .Funkcjonują one wyłącznie jako sądy drugiej instancji. Stron mają prawo wystąpić z wnioskiem o kasacje wyroków lun postanowień niekończących postepowanie . Można się o nią starać tylko po wyczerpaniu zwykłej drogi odwoławczej . Wniosek kieruje się do Sądu Najwyższego za pośrednictwem . Krajowa Rada Sądownictwa – jest to organ stojący na straży niezawisłości sędziów i niezależności sędziów. W jego skład wchodzi 25 członków między innymi osoba powołana przez prezydenta , minister sprawiedliwości , czterech posłów , dwóch senatorów , pierwszy Prezes Sądu Najwyższego
, prezes naczelnego Sądu Administracyjnego , 10 sędziów sądów powszechnych. Do najistotniejszych zadań Rady należy : * opiniowanie aktów normatywnych z zakresu sądownictwa , * podejmowanie uchwał dotyczących występowania do Trybunału Konstytucyjnego z wnioskami o zbadanie zgodności aktów prawnych z konstytucją – w zakresie niezawisłości sądów i sędziów, * ocena kandydatów na urząd sędziowski, * przedstawienie prezydentowi wniosków o powołanie sędziów , * rozpatrywanie wniosków o przeniesienie sędziów w stan spoczynku lub ich powrót na stanowiska , * ustanowienie zasad etyki zawodowej sędziów i czuwanie nad ich przestrzeganiem , * wybór rzecznika dyscyplinarnego sędziów sądów powszechnych , występowanie z żądaniami wszczynania postepowania dyscyplinarnych , odwoływanie się od tego typu wyroków wydanych przez sady pierwszej instancji , * przeprowadzanie wizytacji sądów , * wyrażanie opinii na temat powoływania i odwoływania prezesów oraz wiceprezesów sądów powszechnych i wojskowych . Sąd Najwyższy – jako naczelny organ sądowy nadzoruje orzecznictwo sadów powszechnych i wojskowych , zapewniając jednolitą interpretację przepisów . Jego sędziów powołuje prezydent na wniosek Krajowej Rady Sądownictwa . Sąd Najwyższy ma prawo : * rozpatrywać środki odwoławcze od orzeczeń sądowych , * podejmować uchwały tłumaczące przepisy , których interpretacja budzi wątpliwości , * udzielać odpowiedzi na pytania prawne formułowane przez sądy , * rozpatrywać inne kwestie przewidziane w ustawach , na przykład podejmować uchwały dotyczące ważności wyborów prezydenckich . Na czele sądu Najwyższego stoi pierwszy prezes , powołana na sześcioletnią kadencję przez prezydenta spośród kandydatów przedstawianych przez Zgromadzanie Ogólne Sędziów Sądu Najwyższego .