Szatan
Piekło rewolucji
Nie brakuje też w literaturze obrazów piekła na ziemi. Jednym z nich jest piekło rewolucji ukazane w Nie-Boskiej komedii Zygmunta Krasińskiego. Obóz rewolucjonistów przypomina właśnie piekło... Obraz rewolucji stylizowany jest na rewolucję francuską, znaną poecie z różnych przekazów... Rewolucjoniści dokonują krwawych obrzędów, uczestniczą w orgiach i groźnych parareligijnych, szatańskich obrzędach – na ogół są wrogami religii lub stwarzają religię nową... Już sam tytuł Nie-Boska komedia...
Obłęd przed zbrodnią i po zbrodni
Obłędowi po zbrodni ulega Lady Makbet, zmywająca ciągle z dłoni nieistniejącą krew, a także nękany przez wyrzuty sumienia jej mąż, widzący wszędzie postaci zamordowanych ( Makbet Williama Szekspira). Cechy obłędu przejawia też pani, która zabiła pana, z ballady Mickiewicza Lilije , wszędzie widząca i słysząca zmarłego męża. Bohaterowie o wrażliwych sumieniach mogą doznać obłędu i przed zbrodnią. Taką postacią jest bohater Słowackiego Kordian, mdlejący w progu sypialni carskiej przed próbą...
Ewa w innych tekstach literackich
W Raju utraconym Tomasza Miltona Ewa pojawia się w roli najcudowniejszej kobiety świata. Postać ta jest też obecna w katastroficznym młodopolskim hymnie Jana Kasprowicza Dies irae (Gniew Boży) . Ukazana zostaje jako wysługująca się szatanowi wyuzdana kobieta – ucieleśnienie grzechu i złych skłonności: Nie patrz, gdzie siadła jasnowłosa Ewa, wygnana z raju na wieczysty czas, mająca zbrodnię u swych białych stóp, wieczyście żarta płomienistą żądzą winy i grzechu... (Jan Kasprowicz,...
Obłęd bohaterów antycznych, biblijnych, średniowiecznych
W ataku obłędu morduje żonę i własne dzieci heros Herakles. Potem ciężko pokutuje za swe winy. Za swoisty rodzaj szaleństwa czy raczej transu uchodzą doświadczenia Pytii delfickiej czy innych wieszczek i doświadczenia uczestników orszaku Dionizosa, poprzez picie wina i orgie, szalone tańce, oddających cześć bogu. W Biblii obłęd łączy się często z obecnością szatana, a uleczenie z tego stanu utożsamia się z wypędzeniem z człowieka złych duchów – o ich wypędzaniu przez Jezusa czytamy w...
Barokowe rozdarcie między urokami świata a nakazami Bożymi
W wierszach współczesnego Kochanowskiemu Mikołaja Sępa-Szarzyńskiego ujawnia się rozdarcie między rozkoszami ziemskimi, miłością „rzeczy świata tego” a miłością do Boga. Mówiący w wierszach wybiera oczywiście wartości wieczne. Jednak szkicowany przez niego w sonetach świat przypomina pole ciągłej walki, jaką prowadzimy „z szatanem, światem i ciałem”. Trzeba być bardzo czujnym, by wybierać zawsze to, co trwałe i nieprzemijalne, a gardzić sławą, pieniędzmi, miłością tego świata...
Szpital psychiatryczny – miejscem izolacji i ostoją normalności
W domu obłąkanych znajdzie się też inna romantyczna bohaterka – żona hrabiego Henryka z Nie-Boskiej komedii Zygmunta Krasińskiego, śniąca o tym, że jest poetą... W Mistrzu i Małgorzacie Bułhakowa opisane zostaje zamykanie zdrowych, ale niepokornych mieszkańców Moskwy w szpitalach psychiatrycznych jako normalna praktyka państwa totalitarnego. W tym sensie szpitale psychiatryczne stają się oazą normalności, miejscem przebywania ludzi niezależnych, myślących, zbuntowanych,niepokornych. Do...
Ewa biblijna
Według Biblii Ewa była pramatką ludzkości, pierwszą kobietą, stworzoną na żonę i współtowarzyszkę Adama, aby się nie nudził. Została stworzona z jego żebra, była „kością z jego kości i ciałem z ciała jego”.Pierwsi rodzice byli w raju szczęśliwi, niestety szczęście to skończyło się, gdy ulegli pokusie węża – szatana. Wbrew zakazowi Boga Ewa zerwała za namową węża jabłko z drzewa wiadomości dobrego i złego i dała je skosztować mężowi. Bóg ukarał pierwszych ludzi, wyganiając ich z raju i...