Eliza Orzeszkowa
Pozytywizm : Zapamiętaj tych pisarzy
Adam Asnyk (1838-1897) – poeta i dramatopisarz, znany jednak głównie dzięki wierszom. Pisał pod pseudonimem El...y. Jego twórczość była dość popularna w tamtych czasach, ale już np. Wyspiański nazywa go „wypchanym orłem”. Pisał kunsztownie,stroficznie, ale przez to jego poezja ma dziś wygląd i wydźwięk staroświecki. Maria Konopnicka (1842-1910) – poetka i nowelistka,pisała pod pseudonimem Jan Sawa. W ówczesnych czasach jej poezja była bardzo popularna, podobnie jak i Obrazki – utwory...
Pozytywizm : Literatura polska
• Daremne żale (Adam Asnyk) – poeta przypomina, że przemijanie nie pozwoli nam wrócić do dawnych czasów, trzeba więc poszukać sobie nowego miejsca w świecie. • Do młodych (Adam Asnyk) – poeta pokazuje, że warto równoważyć postęp tradycją. Postuluje szacunek dla dawnych zwycięstw, bo przecież i te dzisiejsze już wkrótce ustąpią miejsca nowościom. • Krzyżacy (Henryk Sienkiewicz) – powieść o walce Polaków z zakonem krzyżackim. Sienkiewicz sięgnął po gwarę góralską, by...
"Społeczeństwo bez przeszłości to zbiegowisko" skomentuj słowa Stanisława Lema i rozważ, które elementy rodzimej historii i tradycji utrwalone w literaturze powinny kształtować poczucie narodowej tożsamości Polaków?
Polska, ojczyzna, mój kraj, mój naród, moje strony, moi rodacy. Niby wiemy, co znaczą te słowa, lecz...Czy młodzi ludzie czują, co naprawdę znaczy patriotyzm!? Czy w czasach, gdy liczy się pieniądz, kariera, prestiż etc, czy w tych czasach ludzie...
„Życia nie wolno trwonić, życiem należy dać świadectwo sensu swojego istnienia”. Jaki komentarz do tej wypowiedzi odnajdujesz w wybranych utworach literackich?
Człowiek od zawsze szukał sensu swojego istnienia. Każdy z nas jest jedyny w swoim rodzaju i w innych wartościach doszukuje się swojego spełnienia. Niektórym przychodzi to szybko, drudzy szukają przez całe życie, aż w końcu go odnajdą. Są i tacy...
Spór w "Nad Niemnem"
WITOLD ARGUMENTY - prawo równości ludzi - własne idee urzeczywistnieniem pracy i doświadczenia - będą, nędza, zaniedbanie chłopów ze strony Benedykta - dojrzałość emocjonalna Witolda - niedocenianie Witolda przez ojca - wiara w naukę,...
Czy pozytywistyczne kryteria oceny bohaterów mogą być aktualne.
W czasach, kiedy Eliza Orzeszkowa podkreślała wartość pracy trudno było nawet przewidzieć, że kiedyś nastaną takie lata, że ludzie zapragną pracować, ale wobec bezrobocia te starania okażą się jedynie marzeniami. Dzisiaj wiele osób traci pracę z...
Sposoby kreacji życia wewnętrznego bohaterów w tekstach literackich i nieliterackich.
Jak różnie pojmowane były pojęcia Boga, życia i śmierci, tak każda epoka kreowała swoją własną wizję bohatera. Znajdowało to swoje odbicie także w literaturze, poeci starali się w pełni oddać życie wewnętrzne bohaterów, ich emocje, doznania oraz...
Główne tematy i problemy podejmowane przez literaturę pozytywistyczną.
Zasadniczą metodą pisarzy epoki pozytywizmu był realizm, pojmowany jako zasada prawdziwego i wiernego odtwarzania rzeczywistości. Terminem realizm posługujemy się jako nazwą historyczną dominującego w sztuce europejskiej XIX w. prądu odmiana...
Praca jako czynnik odradzający i umoralniający jednostkę i społeczeństwo. Czy teza jest nadal aktualna?
Nasz naród znowu przegrał powstanie. Nie utraciliśmy niepodległości, bo tej już od dawna nie było nam dane znać, ale przegraliśmy znacznie więcej - wiarę, tę którą z taką żarliwością i zapałem podtrzy-mywali w podbitym narodzie nasi wieszcze....
Literatura Pozytywizmu Warszawskiego.
Literatura tego okresu rozwijała się gł. w Warszawie (związana z liberalnym i demokr. programem tzw. młodej prasy) oraz w Krakowie. Pozytywiści, zwł. warsz. tzw. młodzi (A. Świętochowski, P. Chmielowski, także E. Orzeszkowa), przeciwstawiali...
Literatura reagująca na wydarzenia; sztuka na usługach; utylitaryzm pewnych epok.
Oświecenie i pozytywizm to dwie epoki, w których dostrzegamy ogromny wpływ literatury i sztuki na człowieka. Wartościowa stała się jedynie sztuka reagująca na wydarzenia - tzw. sztuka na usługach. Przewodnim terminem tych dwóch epok jest...
Dialog między Elizą Orzeszkową, a Stanisławem Przybyszewskim na temat roli literatury i pisarza. Odwołaj się do ich programów.
Stanisław Przybyszewski wyszedł z domu wyjątkowo wcześnie i szybkim krokiem ruszył w stronę parku. Cudownie czysta woda szemrząca w strumieniu i zapach świeżej trawy nie robiły na nim już żadnego wrażenia, gdyż spędził w Raju sporo czasu. Pomimo...
Dwa sposoby literackiego kreowania bohatera – analiza i interpretacja porównawcza fragmentów „Gloria victis” E. Orzeszkowej i „Kompleksu polskiego” T. Konwickiego.
Romuald Traugutt żył w latach 1826-1864. Był generałem, ostatnim dyktatorem Powstania Styczniowego. Funkcję tę objął mając 38 lat. 17 października przejął władzę z rąk Rządu Narodowego. Nowego rządu nie powołał, aczkolwiek wiedzieli o tym tylko...
Od Rolanda do Kolumbów – w jakim stopniu ideał rycerza wpłynął na reację bohaterów walczących o wolność?
Wstęp: Cechy etosu rycerskiego: Ideał rycerza: nadrzędna wartość – honor, poza tym: uczciwość , prawdomówność, wstawianie się za słabszymi, bronienie ojczyzny i wiary chrześcijańskiej Rozwinięcie: Duży wpływ ideału rycerza na kreację...
Obraz powstań w literaturze polskiej.
Wstęp 1. Rozkład państwowości polskiej jako przyczyna utraty niepodległości. 2. Walka powstańcza jest wyrazem silnej tożsamości narodowej Polaków. 3. Zbrojne dążenie do odzyskania niepodległości daje literaturze możliwość zobrazowania...
Przedstaw postawy młodych wobec wyzwań historii na przykładzie wybranych utworów literackich.
Patrząc na dzieje ludzkości poprzez pryzmat minionych wieków, możemy zauważyć, iż wydarzenia historyczne wywierają znaczący wpływ na kształtowanie się postaw młodych pokoleń. Człowiek dorastający, szuka celu życia, wartości, którymi przyjdzie mu...
Życie należy przeżyć szlachetnie jak każe sumienie - prezentacja słów Calderona na bohaterach literackich.
Calderon twierdził, że życie należy przeżyć szlachetnie jak każe sumienie". Odwołując się do wybranych dzieł literackich, zaprezentuj bohaterów, których życie mogłoby posłużyć do ilustracji tej sentencji Szlachectwo nie jest już w...
Etos pracy - jego rola i znaczenie w życiu człowieka. Omów na wybranych przykładach literackich
Wstęp: -praca jest świadomą działalnością człowieka, zmierzającą do wytworzenia pewnych dóbr i pomnożenia dobytku własnego oraz powszechnego -dzięki ciężkiej pracy ludzie kształtowali obraz otaczającego ich świata -pracę uważano za podstawowe...
„Jam jest dwór polski” - przedstaw obraz dworu polskiego, analizując opisy dworu i życia w nim, w ujęciu różnych pisarzy, np. Mickiewicza, Orzeszkowej, Żeromskiego, Konwickiego i innych
Dwór szlachecki w literaturze polskiej jest stałym motywem, ale sposób jego prezentacji jest zróżnicowany i zależy od celu, w jakim powstaje dany utwór. Tak zdefiniowany problem rozwinę w dalszej części mojej prezentacji. W mojej wypowiedzi będę...
Charakterystyka epoki - pozytywizm
W EUROPIE Pozytywizm wywodził się z nurtu filozoficznego oświecenia, który przeciwstawiał się metafizyce, a więc wszelkim teoriom idealistycznym, nienaukowym, trudno przyswajalnym przez umysł ludzki, a budował wiedzę o świecie na badaniu...
Romantyk w kapeluszu pozytywisty. Moja ocena Benedykta Korczyńskiego.
Moja ocena Benedykta Korczyńskiego nie może być jednoznaczna. Być może łatwiej byłoby mi go potępić czy też wynieść na wyżyny, gdybym nie wiedziała, że ów człowiek istniał naprawdę. Korczyński nie jest tylko postacią literacką stworzoną przez...
Różne oblicza heroizmu - wyjaśnij symbolikę dwóch mogił
W powieści „Nad Niemnem” ścierają się dwa przeciwstawne poglądy na sposób służby ojczyźnie i wypełnianie patriotycznych obowiązków: jednym z nich jest koncepcja romantyczna, patronująca powstaniu styczniowemu, które jest też jednym z kluczowych...
Kobiecość - dar czy przekleństwo? Przedstaw sposoby ukazywania kobiet w literaturze.
Model płci pięknej i jej kobiecości ewoluował przez wieki, coraz śmielej ukazując naturę niewiast. Jednak pomimo upływu czasu kobiecość nadal, pozostając tajemniczą i frapującą, utrzymuje męski świat w niepewności. Literaci często podejmowali...
"Gloria victis".
Kreacja głównego bohatera bardzo często jest podyktowana czasem, charakterem epoki w jakiej żyje i tworzy autor. Inaczej wyglądała ona w czasach średniowiecznych gdy to hiperbolizacja czynów była podyktowana kultem prawego i światłego rycerza, a...
"Nad Niemnem" opracowanie.
Kiedy ukazało się „Nad Niemnem”, w 1887 r. drukował je „Tygodnik Ilustrowany, Orzeszkowa była już znaną pisarka z poważnym literackim i publicystycznym dorobkiem. Szczególne uznanie krytyki i czytelników zdobyły jej powieści w których dominowały...
Epos homerycki i jego tradycje w literaturze polskiej.
Epos homerycki i jego tradycje w literaturze polskiej. Homer - twórca najstarszych dzieł epickich Iliada i Odyseja. Żył na przełomie IX i VIII w. p. n. e. i pochodził z Azji Mniejszej, a o jego ród "spierało się siedem miast". Homer to imię...
Historia jako temat i jako pretekst w polskiej epice XIX i XX wieku. Przeanalizuj wybrane utwory.
I Literatura podmiotu 1) Adam Mickiewicz, ? Pan Tadeusz?, Warszawa 1986. 2) Eliza Orzeszkowa, ?Gloria victis?, Warszawa 1967. 3) Henryk Sienkiewicz, ? Potop?(Tom II rozdz.13/20), Warszawa 1978. II Literatura przedmiotu 1) Tadeusz Bujnicki, ?...
Chłop i wieś w znanych utworach XIX i początku XX wieku.
Chłop i wieś w znanych utworach XIX i początku XX wieku. Na przełomie XIX i XX wieku we wszystkich dziedzinach życia polskiego przenikało głębokie niezadowolenie z panujących stosunków społeczno ? politycznych i kulturalnych. Niektórzy poeci i...
Literacka koncepcja ludowości - od Romantyzmu do Młodej Polski.
Ludowość od zawsze inspirowała artystów i jej motywy pojawiały się również w literaturze. Literatura staropolska jako jedna z pierwszych wykorzystała elementy ludowości ukazując ją jako wyidealizowany obraz wsi. Jednak elementy ludowe we...
Drzewo – świadek, uczestnik życia postaci literackich. Omów na wybranych przykładach.
Ludzka cywilizacja, można rzec, rozpoczęła się w ogrodzie, którym może być rajski Eden, czy mitologiczna Arkadia. Łagodne niebo i blask słońca w oliwnych gajach były natchnieniem poetów czasów najdawniejszych. Dlatego pisano o drzewach, jako o...
Dwa ujęcia motywu pracy. Porównaj fragmenty Nad Niemnem Elizy Orzeszkowej i Ludzi Bezdomnych Stefana Żeromskiego.
Bardzo często wykorzystywanym motywem w literaturze jest topos pracy. W swojej pracy chciałabym porównać dwa ujęcia motywu pracy: w powieści pozytywistycznej ?Nad Niemnem?, ropagującej typowe hasła epoki (pracę u podstaw i pracę organiczną), oraz...
Dziennikarstwo
Jedną z dróg przybliżenia Polaków do zdobyczy cywilizacyjnych Europy była dokładna informacja o całokształcie życia gospodarczego i kulturalnego na ziemiach polskich oraz w krajach szczycących się postępem. Role te przyjęła wyspecjalizowana prasa,...
Nazwy własne w Nad Niemnem Elizy Orzeszkowej
Nazwy własne w „Nad Niemnem” Elizy Orzeszkowej „Onomastyka ( nazewnictwo)- nauka o nazwach własnych. Onomastyka zajmuje się porządkowaniem nazw własnych, ich etymologią, budową słowotwórczą oraz tymi właściwościami znaczeniowymi i...
Eliza Orzeszkowa "Nad Niemnem" - natura i człowiek.
Natura i człowiek w powieści Elizy orzeszkowej "Nad Niemnem" Eliza Orzeszkowa to polska pisarka tworząca w dobie pozytywizmu. Jednym z jej najbardziej znanych utworów jest powieść Nad Niemnem. Abstrahując od problematyki utworu,...
Pozytywizm
!!!!!Pozytywizm!!!!!! * nowa epoka w dziejach kultury i leteratury :Europa II poł. XIX w. . Polska od 1864- do lat 80 XIX w. * Jest to zespół tendencji światopoglądowych...
Pozytwizm dzieła literackie.
Pozytywizm Adam Asnyk Egzystowanie na skraju dwóch epok dawało Asnykowi wielką swobodę tworzenia, gdyż właściwie nie miał dużej konkurencji (poza Konopnicką); stąd też mamy tak wielką różnorodność tematyczną poezji Asnyka; Zacznijmy od tego, co...
Mistrzowie nowelistyki
Pozytywizm : Pozytywizm swą nazwę zawdzięcza kierunkowi filozoficznemu zapoczątkowanemu przez A. Comte’a, autora „ Wykładu filozofii pozytywnej”. A. Comte, nadając swej filozofii miano pozytywnej chciał podkreślić, że zajmuje się wyłącznie...
Portret matki. Omów kreacje bohaterek analizując utwory różnych epok literackich
Plan Prezentacji Wstęp: 1. Przedstawienie realnych wizerunków matki, oraz literackich kreacji. 2. Wprowadzenie do ukazanych w prezentacji portretów macierzyństwa. Rozwinięcie: 1. Ukazanie kreacji matki cierpiącej: a) Średniowiecze-...
"Drzewo - świadek, uczestnik życia postaci literackich. Omów na wybranych przykładach."
TEMAT: Drzewo – świadek, uczestnik życia postaci literackich. Omów na wybranych przykładach. Drzewo częstym motywem w tekstach literackich. „O, cóż jest piękniejszego niż wysokie drzewa...” Leopold Staff Drzewo, jako...
Czy istnieją spory i konflikty nierozwiązywalne ?? (rozprawka)
Od wielu lat ludzie „droczą” się z jakimś wyborem pomiędzy jedną rzeczą a drugą, między racją jednej strony, a racją drugiej strony. Często stawiamy pytanie co wybrać?; Co będzie korzystniejsze.? Powstaje konflikt czasem nawet nierozwiązywalny,...
Obcowanie z innością na podstawie przykładów z życia i literatury.
Punktem wyjścia jest dla tych rozważań zagadnienie inności.Zdaniem współczesnego filozofa Martina Bubera (1878-1967) przeznaczeniem człowieka jest nieustanny dialog.Dopiero związki ze światem i z innymi pozwalają mu w pełni zrealizować swe...
Różne oblicza heroizmu. Na podstawie podanych fragmentów „Nad Niemnem” Elizy Orzeszkowej wyjaśnij symbolikę dwóch mogił.
„Nad Niemnem” Elizy Orzeszkowej uważane jest za najwybitniejsze dzieło epoki pozytywizmu. Autorka ukazała w nim panoramę polskiego społeczeństwa w XIX wieku; w tym utworze zawartych jest wiele motywów. Miłość, życie codzienne bohaterów, walka o...
Zagadnienia z Pozytywizmu
Zagadnienia z Pozytywizmu filozofia: August Conte "Kurs filozofii pozytywnej" , "O duchu filozofii pozytywnej" - monizm przyrodniczy J.S. Mill "Utylitaryzm", "System logiki" Herbert Spencer...
Charakterystyka społeczeństwa po powstaniu styczniowym w literaturze pozytywistycznej.
Klęska powstania styczniowego oznaczała drugie już przekreślenie szansy na wyzwolenie drogą zbrojnej walki; w tej sytuacji narodziły się hasła pracy organicznej mającej doprowadzić do pogłębienia samoświadomości narodowej i rozkwitu gospodarczego;...
Forma i tematyka nowelistyki.
Pierwsze formy epickie pojawiły się w starożytności i literaturze orientalnej. Nowożytne wzorce zaistniały u progu renesansu - "Decameron" Giovanniego Boccacia i "Nowele przykładne" Miguela Cervantesa. W połowie XIX w....
Hasła i tendencje epoki w publicystyce i nowelistyce okresu pozytywizmu.
W skrócie założenia filozoficzne epoki: Comte - filozofia ma sens praktyczny, opiera się na rzeczach poznawalnych rozumem; celem uzyskanie pewnej wiedzy; środkiem eksperyment i obserwacja; przedmiotem badań tylko fakty fizyczne, gdyż psychika...
Tematyka opowiadań Elizy Orzeszkowej.
"A,B,C". Bohaterką opowiadania jest Joanna Lipska, córka nauczyciela mieszkająca w Niemczech. Jej ojciec brał prawdopodobnie udział w powstaniu styczniowym. Sterany kłopotami umarł zostawiając dzieci same. Joanna mieszkała z bratem,...
Funkcja lokalizacyjna nazw własnych w narracji utworów polskich pozytywistów: Sienkiewicz, Orzeszkowa, Dygasiński.
Pozytywistyczna literatura nie dba o lokalizację akcji w konkretnej rzeczywistości. Opisy wprowadzające czytelnika w świat przedstawiony wyglądają zazwyczaj tak: „Miasto M... zbudowane na wysokiej górze, ma kilka wąskich i krętych ulic, które...
Uzasadnij lub zakwestionuj obecność "Nad Niemnem" w obowiązkowym kanonie lektur.
Jesteśmy (ja i moi koledzy) wychowani w kulturze obrazkowej - telewizor, komiksy, gazety - tam wszystko podane jest w sposób, jak to się mówi naukowo "zwizualizowany". Obraz w ciagu kilku sekund (tak ponoć wyliczyli fachowcy) dociera do...
1846-1890. Czy tylko Pozytywizm.
Początek pozytywizmu datuje się na lata czterdzieste, koniec zaś na lata dziewięćdziesiąte XIX wieku. Epoka ta wywodzi się z nurtu filozoficznego oświecenia. Na pierwszym planie znowu pojawia się „szkiełko i oko” z ballady Adama Mickiewicza....