wyniosły (język polski)

wymowa:

IPA: [vɨ̃ˈɲɔswɨ], AS: [vỹńosu̯y], zjawiska fonetyczne: zmięk.• nazal.

​

znaczenia:

przymiotnik

(1.1) bardzo wysoki, górujący nad otoczeniem^[1]

(1.2) dumny, zarozumiały i wywyższający się nad innych

(1.3) będący wyrazem postawy dumy, zarozumiałości i wywyższania się nad innych

odmiana:

(1.1-3)

 

przypadek	liczba pojedyncza				liczba mnoga
	mos/mzw	mrz	ż	n	mos	nmos
mianownik	wyniosły		wyniosła	wyniosłe	wyniośli	wyniosłe
dopełniacz	wyniosłego		wyniosłej	wyniosłego	wyniosłych
celownik	wyniosłemu		wyniosłej	wyniosłemu	wyniosłym
biernik	wyniosłego	wyniosły	wyniosłą	wyniosłe	wyniosłych	wyniosłe
narzędnik	wyniosłym		wyniosłą	wyniosłym	wyniosłymi
miejscownik	wyniosłym		wyniosłej	wyniosłym	wyniosłych
wołacz	wyniosły		wyniosła	wyniosłe	wyniośli	wyniosłe
stopień wyższy wynioślejszy przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mos/mzw mrz ż n mos nmos mianownik wynioślejszy wynioślejsza wynioślejsze wynioślejsi wynioślejsze dopełniacz wynioślejszego wynioślejszej wynioślejszego wynioślejszych celownik wynioślejszemu wynioślejszej wynioślejszemu wynioślejszym biernik wynioślejszego wynioślejszy wynioślejszą wynioślejsze wynioślejszych wynioślejsze narzędnik wynioślejszym wynioślejszą wynioślejszym wynioślejszymi miejscownik wynioślejszym wynioślejszej wynioślejszym wynioślejszych wołacz wynioślejszy wynioślejsza wynioślejsze wynioślejsi wynioślejsze
stopień najwyższy najwynioślejszy przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mos/mzw mrz ż n mos nmos mianownik najwynioślejszy najwynioślejsza najwynioślejsze najwynioślejsi najwynioślejsze dopełniacz najwynioślejszego najwynioślejszej najwynioślejszego najwynioślejszych celownik najwynioślejszemu najwynioślejszej najwynioślejszemu najwynioślejszym biernik najwynioślejszego najwynioślejszy najwynioślejszą najwynioślejsze najwynioślejszych najwynioślejsze narzędnik najwynioślejszym najwynioślejszą najwynioślejszym najwynioślejszymi miejscownik najwynioślejszym najwynioślejszej najwynioślejszym najwynioślejszych wołacz najwynioślejszy najwynioślejsza najwynioślejsze najwynioślejsi najwynioślejsze

przykłady:

(1.2) Dumna, wyniosła sylwetka Lewawu majaczyła na ciemnym horyzoncie^[2].

składnia:

kolokacje:

(1.1) wyniosły szczyt / wierch • wyniosła baszta / wieża • wyniosłe wzgórze • jesion wyniosły • owsik wyniosły • rajgras wyniosły • smardz wyniosły • orzesznica wyniosła

(1.2) wyniosły arystokrata / człowiek • wyniosła arystokratka / dama

(1.3) wyniosły chłód / dystans / gest / ton • wyniosła mina / postawa • wyniosłe spojrzenie / milczenie

synonimy:

(1.1) niebosiężny, niebotyczny, strzelisty, wybujały, wysmukły

(1.2) arogancki, butny, dumny, przemądrzały, zarozumiały

(1.3) arogancki, butny, dumny, napuszony, nadęty, przemądrzały, zarozumiały

antonimy:

(1.1) drobny, filigranowy, karłowaty, lilipuci, mały, niewielki, niewysoki

(1.2) pokorny, skromny

(1.3) pokorny, skromny

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

rzecz. wyniosłość ż

przysł. wyniośle

czas. wynosić się ndk.

związki frazeologiczne:

etymologia:

uwagi:

tłumaczenia:

• angielski: (1.2) lordly
• duński: (1.2) hovmodig, hoven, overlegen
• francuski: (1.2) hautain; (1.3) condescendant
• hiszpański: (1.2) arrogante
• rosyjski: (1.2) важный, высокомерный, гордый, надменный; (1.3) высокомерный, надменный
• włoski: (1.1) eminente; (1.2) spagnolesco; (1.3) sdegnoso

źródła: