szlifować (język polski)

stolarz szlifuje (1.1) deskę

wymowa:

IPA: [ʃlʲiˈfɔvaʨ̑], AS: [šlʹifovać], zjawiska fonetyczne: zmięk.

​

znaczenia:

czasownik przechodni niedokonany

(1.1) techn. nadawać gładkość, dokładne wymiary oraz połysk obrabianym przedmiotom z metalu, szkła, drewna przy pomocy narzędzi ściernych, ścierać, wygładzać, polerować^[1][2]

(1.2) przen. udoskonalać, pracować nad ulepszeniem czegoś^[1]

odmiana:

(1.1-2) koniugacja IV

 

forma		liczba pojedyncza			liczba mnoga
		1. os.	2. os.	3. os.	1. os.	2. os.	3. os.
bezokolicznik		szlifować
czas teraźniejszy		szlifuję	szlifujesz	szlifuje	szlifujemy	szlifujecie	szlifują
czas przeszły	m	szlifowałem	szlifowałeś	szlifował	szlifowaliśmy	szlifowaliście	szlifowali
	ż	szlifowałam	szlifowałaś	szlifowała	szlifowałyśmy	szlifowałyście	szlifowały
	n	szlifowałom	szlifowałoś	szlifowało
tryb rozkazujący		niech szlifuję	szlifuj	niech szlifuje	szlifujmy	szlifujcie	niech szlifują
pozostałe formy czas przyszły m będę szlifował, będę szlifować będziesz szlifował, będziesz szlifować będzie szlifował, będzie szlifować będziemy szlifowali, będziemy szlifować będziecie szlifowali, będziecie szlifować będą szlifowali, będą szlifować ż będę szlifowała, będę szlifować będziesz szlifowała, będziesz szlifować będzie szlifowała, będzie szlifować będziemy szlifowały, będziemy szlifować będziecie szlifowały, będziecie szlifować będą szlifowały, będą szlifować n będę szlifowało, będę szlifować będziesz szlifowało, będziesz szlifować będzie szlifowało, będzie szlifować czas zaprzeszły m szlifowałem był szlifowałeś był szlifował był szlifowaliśmy byli szlifowaliście byli szlifowali byli ż szlifowałam była szlifowałaś była szlifowała była szlifowałyśmy były szlifowałyście były szlifowały były n szlifowałom było szlifowałoś było szlifowało było forma bezosobowa czasu przeszłego szlifowano tryb przypuszczający m szlifowałbym, byłbym szlifował szlifowałbyś, byłbyś szlifował szlifowałby, byłby szlifował szlifowalibyśmy, bylibyśmy szlifowali szlifowalibyście, bylibyście szlifowali szlifowaliby, byliby szlifowali ż szlifowałabym, byłabym szlifowała szlifowałabyś, byłabyś szlifowała szlifowałaby, byłaby szlifowała szlifowałybyśmy, byłybyśmy szlifowały szlifowałybyście, byłybyście szlifowały szlifowałyby, byłyby szlifowały n szlifowałobym, byłobym szlifowało szlifowałobyś, byłobyś szlifowało szlifowałoby, byłoby szlifowało imiesłów przymiotnikowy czynny m szlifujący, nieszlifujący ż szlifująca, nieszlifująca szlifujące, nieszlifujące n szlifujące, nieszlifujące imiesłów przymiotnikowy bierny m szlifowany, nieszlifowany szlifowani, nieszlifowani ż szlifowana, nieszlifowana szlifowane, nieszlifowane n szlifowane, nieszlifowane imiesłów przysłówkowy współczesny szlifując, nie szlifując rzeczownik odczasownikowy szlifowanie, nieszlifowanie

przykłady:

(1.1) Obok wysokich, zielonych kieliszków bez nóżek, do prostej wódki, były kieliszki szlifowane, z nóżkami, do araku i wódek słodkich.^[3]

(1.2) Kreślił, przestawiał słowa, zmieniał je, szlifował.^[4]

składnia:

(1.1) szlifować + B.

kolokacje:

(1.1) szlifować szkło / kamień / diament / powierzchnię

(1.2) szlifować charakter / styl / słowa

synonimy:

(1.1) polerować, wygładzać; gw. (Górny Śląsk) fajlować, szlajfować, szmyrglować

(1.2) doskonalić, ulepszać

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

rzecz. szlif mrz, szlifierstwo n, szlifiernia ż, szlifierz m, szlifierka ż, szlifowanie n, doszlifowanie n

przym. szlifierski

czas. doszlifować, zeszlifować, oszlifować, podszlifować, przeszlifować, przyszlifować

związki frazeologiczne:

szlifować bruki

etymologia:

(1.1-2) niem. schleifen^[2][5][6]

uwagi:

tłumaczenia:

• angielski: (1.1) polish
• duński: (1.1) slibe
• hiszpański: (1.1) pulir, tallar; (1.2) pulir
• rosyjski: (1.1) шлифовать

źródła: