Mała Wysoka
Malá Vysoká
Ilustracja
Mała Wysoka – widok z Polskiego Grzebienia
Państwo

 Słowacja

Położenie

powiat Poprad

Pasmo

Tatry, Karpaty

Wysokość

2429 m n.p.m.

Pierwsze wejście

1888
Janusz Chmielowski, Jędrzej Marusarz Jarząbek

Położenie na mapie Tatr
Mapa konturowa Tatr, na dole nieco na prawo znajduje się czarny trójkącik z opisem „Mała Wysoka”
Położenie na mapie Karpat
Mapa konturowa Karpat, u góry nieco na lewo znajduje się czarny trójkącik z opisem „Mała Wysoka”
Ziemia49°10′29″N 20°08′45″E/49,174722 20,145833
Widok z Niżnych Rysów

Mała Wysoka (słow. Východná Vysoká, dawniej Malá Vysoká, niem. Kleine Viszoka. Kleine Vysoka, węg. Kis-Viszoka, dawniej Jármaycsúcs[1] – dla uczczenia László Jármaya) – słowacki szczyt w głównej grani Tatr o wysokości 2429 m n.p.m., położony pomiędzy przełęczami: Polski Grzebień (Poľský hrebeň) i Rohatka (Príelom). Pierwsza oddziela go od masywu Wielickiego Szczytu, druga – od Turni nad Rohatką i Dzikiej Turni. Szczyt ma kształt tępej piramidy i jest zwornikiem dla odchodzącej w kierunku południowo-wschodnim długiej grani bocznej z licznymi, krótkimi odgałęzieniami. Grań ta rozdziela doliny Staroleśną (Veľká Studená dolina) i Wielicką (Velická dolina). Po rozgałęzieniu w Staroleśnym Szczycie (Bradavica) ramiona grani obejmują wcinającą się pomiędzy niewielką Dolinę Sławkowską (Slavkovská dolina)[2].

W grani południowo-wschodniej do Staroleśnego Wierchu kolejno znajdują się[3]}:

W północnej grani opadającej na Rohatkę znajduje się kilka drobnych obiektów, którymi są (kolejno od góry)[3]:

  • Wyżnia Zmarzła Szczerbina (Vyšná Zamrznutá štrbina),
  • Wielka Zmarzła Turniczka (Veľká Zamrznutá vežička),
  • Pośrednia Zmarzła Szczerbina (Prostredná Zamrznutá štrbina),
  • Pośrednia Zmarzła Turniczka (Prostredná Zamrznutá vežička),
  • Niżnia Zmarzła Szczerbina (Nižná Zamrznutá štrbina),
  • Mała Zmarzła Turniczka (Malá Zamrznutá vežička)[4].

Mała Wysoka jest dostępna dla turystów z przełęczy Polski Grzebień. Stanowi czwarty co do wysokości dostępny dla turystów tatrzański szczyt (po Rysach, Krywaniu i Sławkowskim Szczycie, według stanu z początku 2016 roku). Szlak został zabezpieczony w 1892 r. Panorama ze szczytu na trzy wielkie doliny: Białej Wody, Wielicką i Staroleśną oraz otaczające je granie należy do najpiękniejszych widoków w Tatrach. Július Andráši w 1966 r. pisał: „Dzięki łatwej dostępności i przepięknemu widokowi na całe Tatry jest Mała Wysoka jednym z najczęściej odwiedzanych szczytów Tatr Wysokich”. Południowy stok wykorzystywany jest przez zaawansowanych narciarzy do zjazdów[5].

Nazwa Mała Wysoka związana jest z dawną nazwą Staroleśnego Szczytu – Wysoka. Józef Nyka w swoim przewodniku podaje w wątpliwość, by Staroleśny Szczyt nazywano niegdyś „Wysoką”. Według niego nazwa Małej Wysokiej jest pochodzenia ludowego. Na początku XX wieku słowacką nazwę Malá Vysoká zmieniono na Východná Vysoká („Wschodnia Wysoka”)[5].

Na Małą Wysoką od dawna wchodzili turyści. Pierwszym potwierdzonym zdobywcą był László Jármay, być może z przewodnikiem Jakobem Horvayem, w 1888 r. Zimą pierwsi na szczycie byli Hermann Schweickhart, Otto Schweickhart i János Vigyázó 22 marca 1910 r[6].

Szlaki turystyczne

Szlak żółty żółty szlak z Polskiego Grzebienia, prowadzący granią główną na Małą Wysoką. Czas przejścia: 1 h, ↓ 35 min[7]

Przypisy

  1. ↑ Bohuš Ivan: Kto bol kto vo Vysokých Tatrach. Jármay László, w: „Vysoké Tatry” R. XV, nr 2/1976, s. 30.
  2. ↑ Zofia Radwańska-Paryska, Witold Henryk Paryski: Wielka encyklopedia tatrzańska. Poronin: Wyd. Górskie, 2004. ISBN 83-7104-009-1.
  3. 1 2 Czterojęzyczny słownik. Tatry Wysokie. [dostęp 2018-06-07].
  4. ↑ Witold Henryk Paryski: Tatry Wysokie. Przewodnik taternicki. Część XIII. Litworowy Szczyt – Staroleśna Szczerbina. Warszawa: Sport i Turystyka, 1967, s. 81–82, 98.
  5. 1 2 Józef Nyka: Tatry słowackie. Przewodnik. Wyd. II. Latchorzew: Wyd. Trawers, 1998. ISBN 83-901580-8-6.
  6. ↑ Witold Henryk Paryski: Tatry Wysokie. Przewodnik taternicki. Część XIV. Warzęchowe Turnie – Zawracik Rówienkowy. Warszawa: Sport i Turystyka, 1971, s. 246.
  7. ↑ Tomasz Nodzyński, Marta Cobel-Tokarska: Tatry Wysokie i Bielskie: polskie i słowackie. Warszawa: ExpressMap, 2007. ISBN 978-83-60120-88-0.


Panorama 360° z Małej Wysokiej
Panorama 360° z Małej Wysokiej
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.