Czarna Przełęcz
Ilustracja
Czarna Przełęcz od strony zachodniej
Państwo

 Słowacja

Wysokość

2258 m n.p.m.

Pasmo

Tatry, Karpaty

Sąsiednie szczyty

Czarny Kopiniak, Czarne Czuby

Położenie na mapie Tatr
Mapa konturowa Tatr, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Czarna Przełęcz”
Położenie na mapie Karpat
Mapa konturowa Karpat, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Czarna Przełęcz”
Ziemia49°12′26,6″N 20°11′59,5″E/49,207389 20,199861
Czarna Przełęcz nad Doliną Jastrzębią (podpisane formacje)

Czarna Przełęcz (słow. Čierne sedlo, Nižné Čierne sedlo[1], niem. Schwarzseejoch, węg. Fekete-tavi-hágó[2]) – szeroka przełęcz położona w głównej grani Tatr w słowackiej części Tatr Wysokich, na wysokości 2258 m[3] n.p.m. Jest to największe obniżenie grani na odcinku pomiędzy Czarnym Szczytem (Čierny štít, 2429 m) na południu i Kołowym Szczytem (Kolový štít, 2419 m) na północy. Po zachodniej stronie przełęczy znajduje się Dolina Czarna Jaworowa (Čierna Javorová dolina), a po wschodniej – Dolina Jastrzębia (Malá Zmrzlá dolina)[4]. Wcześniejsze pomiary określały wysokość przełęczy na 2266[4] lub ok. 2265[1][5] m, a także – ewidentnie błędnie – 2057 m[6].

Czarna Przełęcz jest najniższym punktem odcinka grani, w którym między Czarnym a Kołowym Szczytem położone są kolejno:

Z najniższego punktu przełęczy na zachód do Czarnego Bańdziocha w Dolinie Czarnej Jaworowej opada krótki żleb o charakterze małego komina. Do Doliny Jastrzębiej zbiega natomiast trawiasto-skalisty, wąski żleb, pod którym rozlegają się Danielowy Ogród i Danielowe Pola[1].

Na przełęcz nie prowadzi żaden szlak turystyczny. Przejście przez nią z Doliny Jastrzębiej do Czarnej Jaworowej (lub na odwrót) jest wyraźnie trudniejsze od przejścia przez Czarny Przechód, położony nieco wyżej i około 120 m dalej na północny zachód, w południowej grani Kołowego Szczytu. Najdogodniejsze drogi dla taterników wiodą na siodło granią z Czarnego Przechodu i żlebkiem z Czarnego Bańdziocha[1].

Pierwsze znane wejścia:

Niemal wszystkie dawne wejścia na Czarną Przełęcz w rzeczywistości dotyczyły Czarnego Przechodu. Niekiedy Czarną Przełęcz wyjątkowo określano też Niżnią Czarną Przełęczą[1].

Przypisy

  1. 1 2 3 4 5 6 Witold Henryk Paryski: Tatry Wysokie. Przewodnik taternicki. Część XXIII. Przełęcz Stolarczyka – Modra Ławka. Warszawa: Sport i Turystyka, 1983, s. 156–157, 160–162. ISBN 83-217-2472-8.
  2. ↑ Zofia Radwańska-Paryska, Witold Henryk Paryski: Wielka encyklopedia tatrzańska. Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2004. ISBN 83-7104-009-1.
  3. ↑ Úrad geodézie, kartografie a katastra Slovenskej republiky, Produkty leteckého laserového skenovania.
  4. 1 2 Jarosław Januszewski, Grzegorz Głazek, Witold Fedorowicz-Jackowski: Tatry i Podtatrze, atlas satelitarny 1:15 000. Warszawa: GEOSYSTEMS Polska Sp. z o.o., 2005, s. 124. ISBN 83-909352-2-8.
  5. 1 2 Grzegorz Barczyk, Ryszard Jakubowski (red.), Adam Piechowski, Grażyna Żurawska: Bedeker tatrzański. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2000, s. 76–77. ISBN 83-01-13184-5.
  6. ↑ Vysoké Tatry 1:25 000, podrobná turistická mapa. 6. vydanie. Harmanec: VKÚ, 2008. ISBN 978-80-8042-552-4.
  7. ↑ Endre Futó: Tatry Wysokie. Czterojęzyczny słownik nazw geograficznych. [dostęp 2013-09-18].
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.