Ciemnosmreczyńska Turnia
Ilustracja
Ciemnosmreczyńska Turnia po prawej stronie strzelistego Zadniego Mnicha
Państwo

 Polska,  Słowacja

Pasmo

Tatry, Karpaty

Wysokość

2142 m n.p.m.

Pierwsze wejście

13 września 1904
Janusz Chmielowski

Położenie na mapie Tatr
Mapa konturowa Tatr, blisko centrum na dole znajduje się czarny trójkącik z opisem „Ciemnosmreczyńska Turnia”
Położenie na mapie Karpat
Mapa konturowa Karpat, u góry nieco na lewo znajduje się czarny trójkącik z opisem „Ciemnosmreczyńska Turnia”
Ziemia49°11′23″N 20°02′56″E/49,189722 20,048889

Ciemnosmreczyńska Turnia (słow. Temnosmrečinská veža, Smrečinská veža, niem. Smrečiner Turm, węg. Szmrecsini-torony[1]) – turnia o wysokości 2142 m w grani głównej Tatr pomiędzy Zadnim Mnichem, od którego oddziela go Ciemnosmreczyńska Przełączka (2115 m), a Turniczką Chałubińskiego oddzieloną Przełęczą nad Wrotami (ok. 2055 m). Nazwa pochodzi od Ciemnych Smreczyn w Dolinie Koprowej[2].

Jest podobna do pobliskiej Kopy nad Wrotami; obydwie mają większą szerokość, niż wysokość. Na zachód od Ciemnosmreczyńskiej Turni widoczne są dwie kulminacje, dawniej włączane w jej masyw, a obecnie traktowane jako oddzielne wzniesienia: Turniczka Chałubińskiego i Kopa nad Wrotami[2].

Ciemnosmreczyńska Turnia stanowi skalisty grzbiet, do Przełęczy nad Wrotami opadający uskokiem. Jej północne ściany opadające do Doliny za Mnichem mają wysokość do 80 m, południowe, opadające do Doliny Piarżystej (Piargová dolina) około 150 m. W ścianie południowo-zachodniej są trzy żebra przedzielone dwoma depresjami. Prawe żebro tworzy obramowanie żlebu opadającego z Przełączki pod Zadnim Mnichem. Żebro środkowe u góry kulminuje w niewielkiej turniczce, na dole znacznie rozszerza się zajmując połowę szerokości całej ściany, i obrywa ścianą o wysokości około 50 m. Lewe żebro tworzy obramowanie dla żlebu opadającego z Przełęczy nad Wrotami; od strony tego żlebu podcięte jest urwistymi ściankami. Najbardziej strome są dolne części żeber i depresji[2].

Odcinek grani głównej od północy
Zadni Mnich, Ciemnosmreczynska Turnia

Pierwsze odnotowane wejścia:

Stefan Komornicki i Jerzy Żuławski w 1908 r. zaproponowali, by bezimienną wówczas jeszcze Ciemnosmreczyńską Turnię nazwać imieniem przewodnika Józefa Gąsienicy Tomkowego: Józkowa Turnia. Nazwa ta jednak nie przyjęła się[1].

Drogi wspinaczkowe

Przez Ciemnosmreczyńską Turnię nie prowadzi żaden szlak turystyczny, znajduje się ona jednak w rejonie udostępnionym do wspinaczki dla taterników. Stanowi dla nich jednak tylko cel drugorzędny, zastępczy. Drogi wspinaczkowe:

  • Południowo-zachodnią granią, z Przełęczy nad Wrotami; II w skali tatrzańskiej, 45 min,
  • Prawą częścią północno-wschodniej ściany; II, 15 min,
  • Środkową częścią północno-wschodniej ściany; II, 15 min,
  • Lewą częścią północno-wschodniej ściany; V, jedno miejsce A0, 2 godz.,
  • Wschodnią granią; 0, 5 min,
  • Prawym ramieniem prawego żebra; I, 30 min,
  • Lewym ramieniem prawego żebra; III, 1 godz. 30 min,
  • Prawą depresją; 0+, miejsce I, 30 min,
  • Prawą częścią ściany czołowej środkowego żebra, IV+, 30 min,
  • Lewą częścią ściany czołowej środkowego żebra, II, 1 godz.,
  • Lewą depresją; II, miejsce IV, 1 godz. 30 min,
  • Lewym żebrem; II-III, 45 min[2].

Przypisy

  1. 1 2 Zofia Radwańska-Paryska, Witold Henryk Paryski, Wielka encyklopedia tatrzańska, Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2004, ISBN 83-7104-009-1.
  2. 1 2 3 4 Władysław Cywiński, Cubryna, t. 8, Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2001, ISBN 83-7104-026-1.
  3. ↑ Witold Henryk Paryski, Tatry Wysokie. Przewodnik taternicki. Walentkowa Przełęcz – Przełączka pod Zadnim Mnichem, t. 4, Warszawa: Spółdzielczy Instytut Wydawniczy „Kraj”, 1951.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.