Leasing. Rodzaje leasingu

Leasing to forma najmu lub dzierżawy ruchomych środków trwałych albo nieruchomości, stwarzająca korzystającemu z nich przedsiębiorstwu, możliwość użytkowania bez konieczności nabycia danych dóbr. Forma tej działalności ukształtowała się w USA, na początku lat pięćdziesiątych ubiegłego stulecia, a kilkanaście lat później stała się powszechna także na kontynencie europejskim. Podstawowymi celami leasingu jest finansowanie inwestycji bez konieczności angażowania środków własnych oraz możliwość korzystania z danego środka w stosunkowo krótkim okresie bez potrzeby jego zakupu. Czas trwania umowy jest zawsze ściśle określony. Prawo własności przedmiotu tej umowy przez cały czas jej trwania pozostaje po stronie leasingodawcy, ale nie może on w trakcie trwania umowy odebrać przedmiotu leasingu, chyba że leasingobiorca nie wywiązuje się z przyjętych obowiązków. Istnieje także możliwość zawarcia umowy leasingu z opcją wykupu. Zapłata za użytkowanie przedmiotu leasingu jest zawsze wyrażona w pieniądzu.

Leasing operacyjny

Leasing operacyjny polega na czasowym przekazaniu w użytkowanie dobra, przy czym czas ten jest krótszy niż okres gospodarczej używalności rzeczy leasingowej. Czas trwania leasingu operacyjnego jest krótszy od okresu amortyzacji przedmiotu leasingu. W związku z tym, przedmiotem leasingu operacyjnego są zazwyczaj dobra, które mogą być używane przez wielu kolejnych użytkowników i których wartość początkowa jest wysoka. Umowy tego typu są więc zawierana z reguły na okres od 3 do 6 lat, z ewentualną możliwością wcześniejszego rozwiązania. Ponadto po wygaśnięciu umowy przedmiot leasingu zwracany jest właścicielowi czyli leasingodawcy. Nie może być zapisu w umowie o wykupie przedmiotu leasingu przez leasingobiorcę po jej zakończeniu. W konsekwencji, przedmiot leasingu operacyjnego zaliczany jest do majątku leasingodawcy, który ma prawo do odpisów amortyzacyjnych z tytułu posiadania rzeczy oraz do zwrotu podatku VAT, którym obłożona była cena zakupu środka trwałego. Zaletą tego typu leasingu jest to, że przedsiębiorca może korzystać z określonego dobra przez czas dla niego najdogodniejszy, nie potrzebuje natomiast dokonywać zakupu tego dobra

Leasing finansowy

Leasing finansowy polega na przekazaniu przez leasingodawcę określonego środka trwałego użytkownikowi - leasingobiorcy na z góry określonych warunkach. Okres trwania umowy leasingowej powinien odpowiadać okresowi amortyzacji przedmiotu leasingu, jednocześnie zaś leasingobiorca nabywa prawa własności do niego po zakończeniu okresu obowiązywania umowy, czyli po spłacie ostatniej raty, dochodzi do przeniesienia własności przedmiotu leasingu na leasingobiorcę. Rata leasingowa w leasingu finansowym podzielona jest na część kapitałową i odsetkową.

Leasing finansowy opiera się na umowie nie podlegającej w zasadzie rozwiązaniu przed upływem czasu, na jaki została zawarta. W okresie trwania tego leasingu jego przedmiot powinien ulec całkowitej amortyzacji, dlatego też umowy są zawierane na okres od 3 do 10 lat, a niekiedy dłużej. W leasingu finansowym nie przewiduje się zazwyczaj żadnych dodatkowych zobowiązań ze strony leasingodawcy. Na leasingobiorcy spoczywa obowiązek właściwej konserwacji, ubezpieczenia, jak również przerzucone zostaje na niego wszelkie ryzyko związane z użytkowaniem przedmiotu leasingu oraz scedowane wszelkie uprawnienia z tytułu gwarancji, umowy ubezpieczenia, rękojmi itp.

Leasing pośredni.

Leasing pośredni charakteryzuje się tym, że uczestniczą w nim co najmniej trzy podmioty. Pomiędzy producentem i użytkownikiem pojawia się pośrednik, w postaci przedsiębiorstwa leasingowego, a więc firmy zajmującej się jedynie wynajmowaniem maszyn i urządzeń, a nie ich jednoczesną produkcją. Funkcje takiego przedsiębiorstwa pełnią często banki, firny ubezpieczeniowe, fundusze lub specjalistyczne firmy traktujące leasing jako podstawową formę działalności.

Leasing bezpośredni

Forma leasingu, w której właściciel lub producent przedmiotu leasingu jest jednocześnie leasingodawcą. Producent danego wyrobu ma większe pole manewru w ustalaniu ceny towaru ma również możliwość zaproponowania lepszych warunków finansowania zakupu leasingiem. Zazwyczaj leasing bezpośredni jest korzystniejszy od leasingu pośredniego. Pozytywną cechą leasingu bezpośredniego jest zazwyczaj obniżka kosztów usługi leasingowej (w stosunku do kosztów, po których świadczą swoje usługi wyspecjalizowane firmy bądź towarzystwa leasingowe), negatywną natomiast to, że producent-dostawca ponosi określone koszty wynikające z posiadania wyspecjalizowanych komórek obsługujących tego typu transakcje; producent musi również czekać określony czas na swoje płatności od leasingobiorcy, co niekiedy może wpływać negatywnie na jego kondycję finansową.

Refling

Refling jest to odmiana umowy leasingu, której przedmiotem jest sprzęt komputerowy. Istota tradycyjnego leasingu środków trwałych, polega na tym, że po spłacie ostatniej raty leasingobiorca ma z reguły, choć nie zawsze, prawo do wykupu przedmiotu leasingu. Wykup przedmiotu leasingu jest cechą charakterystyczną leasingu finansowego. Opcja wykupu przedmiotu leasingu jest jednak korzystna tylko w przypadku, gdy przedmiot taki ma stosunkowo długi okres używalności i użyteczności dla leasingobiorcy. Jeśli zaś leasingowane dobro szybko traci swą wartość techniczną czy technologiczną, jego zakup na zakończenie umowy leasingu może się okazać stratą. Za przykład może służyć właśnie sprzęt komputerowy, którego wartość po krótkim czasie znacznie maleje, ponieważ staje się on przestarzały technologicznie. Niektóre firmy leasingowe (np. Śląskie Towarzystwo Leasingowe) wprowadziły zatem tzw. leasing "odnawialny". Polega on na tym, że po spłacie ostatniej raty leasingowej stary sprzęt jest odbierany przez leasingodawcę i na jego miejsce klient otrzymuje nowy, w drodze zawarcia nowej umowy. Umowa taka z reguły zawiera korzystniejsze warunki niż pierwsza, a leasingobiorca staje się użytkownikiem nowego sprzętu, bez konieczności szukania nowych dostawców. Do innych korzyści takiej formy finansowania można zaliczyć i to, że klient nie musi się martwić co zrobić ze starym sprzętem. Ponadto firmy leasingowe często oferują jednoczesny serwis i gwarancję jakości komputerów.