Kredyty bankowe i kredytowanie.

KREDYT – jest pożyczką pieniężną zaciągniętą w banku na określony cel i czas oraz za określony procent. Udzielanie kredytów przez banki jest jednym z ich podstawowych zadań. Kredyt uzyskuje się na pewien czas, po którym należy go zwrócić. Czas ten liczony jest w dniach, a przy dłuższych okresach w miesiącach i latach.
Procent za kredyt jest jego ocena i stanowi podstawę do obliczenia wynagrodzenia banku. Wynagrodzeniem banku za udzielone kredyty są odsetki kredytowe, których wielkość zależy od sumy udzielonego kredytu. Odsetki te płaci kredytobiorca i są one dla niego kosztem. Odsetki od kredytów stanowią podstawowy przychód banku. Kredyty zaciągają przedsiębiorstwa gdy brak im środków na konkretne cele. Kredyty bankowe pełnią następujące funkcje:
- Kreatywną (polega ona na tworzeniu pieniądza. Bank udzielając kredytu działa podobnie jakby emitował pieniądz, bowiem kwota udzielonego kredytu jest przeznaczona na określone wydatki i działa tak jakby kredytobiorca otrzymał określoną kwotę pieniężną. Funkcja ta może być przyczyna inflacji, ponieważ jej skutkiem może być nadmierna ilość pieniądza w obiegu.)
- Płatniczą (polega ona na umożliwieniu kredytobiorcy zapłacenia swoich płatności wierzycielom).
- Finansową (polega ona na stworzeniu możliwości sfinansowania przedsiębiorstwom określonych przedsięwzięć związanych z prowadzoną działalnością).
- Kontrolną (wynika z trybu jego udzielania przez bank. Bank może udzielić kredytu jedynie wiarygodnym kredytobiorcom).


CECHY KREDYTU:
- charakter pieniężny( tzn. przedmiotem kredytowania są zawsze pieniądze)
- zwrotność ( kredyt musi być zwrócony w ściśle określonym terminie zgodnie z umową)
- celowość (bank udziela kredytu zawsze z określonym przeznaczeniem, zmiana celu wykorzystania kredytu wiąże się z wypowiedzeniem umowy kredytowej przez bank)
- odpłatność ( kredyt jest odpłatny w dwóch aspektach:
1. prowizja od kredytu przyznanego
2. odsetki od kredytu wykorzystanego)
- zabezpieczenie ( kredyt musi być zabezpieczony od jego utraty z punktu widzenia banku jest to nie osiągnięcie zysku na operacji, z punktu widzenia klientów to jest utrata części wkładów, które zostały zainwestowane w operacje kredytowe).


FORMY KREDYTU:

KREDYTY BEZPOŚREDNIE – to kredyty, które wywierają wpływ na płynność banku (mają odzwierciedlenie w bilansie). Mogą wystąpić:
- jako kredyt jednorazowy, czyli wypłata w całości
- w transzach, czyli w dużych częściach
- w linii kredytowej (odnawialnej lub nieodnawialnej).

LINIA KREDYTOWA ODNAWIALNA – każda wpłata raty kredytu pozwala korzystać z wysokości przyznawanego limitu.
LINIA KREDYTOWA NIEODNAWIALNA – każda wypłata zmniejsza limit kredytu aż do wyczerpania.

KREDYTY ZOBOWIĄZANIOWE – to kredyty, które są zobowiązaniem banku bez dokonywania bezpośredniej płatności ( zarejestrowane są na kontach bilansu), np. kredyt akceptacyjny, gwarancje bankowe.


KLASYFIKACJA KREDYTU:

ZE WZGLĘDU NA PRZEZNACZENIE:
- na działalność gospodarczą
- konsumpcyjny
- mieszkaniowe

ZE WZGLĘDU NA CZAS SPŁATY:
- krótkoterminowe do 1 roku
- średnioterminowe do 5 lat
-długoterminowe powyżej 5 lat

ZE WZGLĘDU NA ZABEZPIECZENIE:
- lombardowe ( zabezpieczone zastawem bankowym na przedmiot wartościowy, papiery wartościowe lub towary lub zastawem rejestrowym kiedy przedmiot zastawu pozostaje w rękach kredytobiorcy)
- hipoteczne ( zabezpieczone hipoteką ustanowioną na nieruchomość, stanowiącej własność kredytobiorcy lub osoby trzeciej)

ZE WZGLĘDU NA WALUTĘ
- kredyty w złotych polskich
- kredyty w dewizach

ZE WZGLĘDU NA PRZEDMIOT KREDYTOWANIA
- inwestycyjne (przeznaczone dofinansowania nakładów inwestycyjnych)
- obrotowe (przeznaczone na finansowanie działalności eksploatacyjnej).

ZE WZGLĘDU NA METODĘ UDZIELENIA KREDYTU
- na rachunku bieżącym
- na rachunku kredytowym.

ZE WZGLĘDU NA FORMĘ KREDYTOWANIA
- kredyty dyskontowe (wekslowe- udzielane poprzez wykup weksli przed ich terminem płatności)
- kredyty akceptacyjne (polegają na akceptowaniu wystawionych na bank weksli trasowanych: bank zobowiązuje się do udzielenia kredytu na ich wykupienie. Wykorzystanie kredytu akceptacyjnego może również nastąpić poprzez poręczenie weksla przez bank w drodze awalu)
- kredyty czekowe ( służą na pokrycie czeków na rachunku wystawcy czeku)
- kredyty lombardowe (udzielane są pod zastaw przedmiotów wartościowych lub towarów)
- kredyty hipoteczne (udzielane są pod zastaw hipoteczny ustanowiony na nieruchomościach)
- kredyty inkasujące wierzytelność (udzielane są pod przeniesione wierzytelności z wierzyciela na bank w drodze cesji odpowiednich dokumentów)

ZE WZGLĘDU NA SPECJALNE WARUNKI KREDYTOWE
- kredyty preferencyjne (udzielane na korzystniejszych warunkach na określone cele)
- kredyty dewizowe ( udzielane w dewizach na transakcje w handlu zagranicznym).



PODSTAWOWE RODZAJE OPERACJI KREDYTOWYCH:

::KREDYT KONSUMPCYJNY – służy finansowaniu konsumpcji, dóbr i usług, bezpośrednio zaspokajających potrzeby osobiste, w związku z tym przeznaczony jest wyłącznie dla osób fizycznych.

ROLA KREDYTU KONSUMPCYJNEGO polega na pobudzaniu popytu na dobra i usługi konsumpcyjne, konsument korzystając z kredytu ma możliwość nabycia pożądanych dóbr przed czasem zgromadzenia niezbędnych środków, w zamian za dyscyplinowanie jego budżetu ( przyszły budżet musi uwzględniać spłaty rat kredytu).
::KREDYT GOTÓWKOWY NA DOWOLNY CEL – może otrzymać każdy, kto jest w stanie wywiązać się z terminowej spłaty rat i odsetek, kwota nie może przekraczać 6 miesięcznych dochodów kredytobiorcy, zabezpieczenie stanowi poręczenie osobiste, kredyt najczęściej 2 letni.
::KREDYT DLA POSIADACZY KONTA OSOBISTEGO – udzielany w formie linii kredytowej odnawialnej, nie wymaga zabezpieczenia, najczęściej warunkiem otrzymania tego kredytu jest posiadanie rachunku oszczędnościowo-rozliczeniowego przez 6 miesięcy, wpływy na konto = średniej krajowej pensji, na koncie w ciągu 6 miesięcy nie wystąpiło saldo debetowe.
::KREDYTY NA ZAKUPY RATALNE – służy do zakupów artykułów stałego użytku tj. sprzęt RTV i AGD, komputery, meble. Kredyt angażuje 3 strony rozliczenia:
- sprzedawcę towaru, który inicjuje współpracę z określonym bankiem w zakresie kredytowania sprzedaży, w momencie podpisania umowy o sprzedaż ratalną sprzedawca otrzymuje kwotę kredytu.
- bank, udziela kredytu nabywcy, najczęściej, do wysokości 80% wartości towaru, zabezpieczając kredyt wekslem własnym inblanco. Umowa kredytowa podpisana jest z nabywcą towaru.
- klient (nabywca) ma obowiązek po nabyciu towaru spłaty kredytu wraz z odsetkami w określonych w umowie ratach
::KREDYT NA ZAKUP SAMOCHODU – umożliwia zakup nowego lub używanego samochodu osobowego, dostawczego lub motocykla. Górna granica wynosi 70% wartości samochodu, czas kredytowania przeważnie 4 lata, oprocentowanie zmienne, zabezpieczenie to najczęściej: weksel własny, inblanco, zastaw rejestrowy na samochodzie.

:: KREDYTY DLA PODMIOTÓW RYNKOWYCH

a) KREDYTY OBROTOWE – przeznaczone są na bieżące potrzeby związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, np. zakup surowców, towarów itd. Mają charakter krótko i długoterminowy, występują w rachunku bieżącym i kredytowym.

::KREDYT W RACHUNKU BIEŻĄCYM – bank daje kredytobiorcy upoważnienie do przekroczenia salda na jego rachunku bieżącym do wysokości limitu przyznanego w umowie, ma on charakter krótkoterminowy i odnawialny.
::KREDYT W RACHUNKU KREDYTOWYM – wymaga otwarcia zupełnie oddzielnego konta kredytowego, mogą byś krótko i długoterminowe, wykorzystanie kredytu następuje na podstawie obciążenia rachunku kredytowego.

b) KREDYTY INWESTYCYJNE

-NA INWESTYCJE MATERIALNE
-NA INWESTYCJE NIEMATERIALNE
-NA INWESTYCJE FINANSOWE

c) KREDYTY WEKSLOWE
::KREDYT DYSKONTOWY- udzielenie kredytu dyskontowego następuje na podstawie umowy o linię dyskontową lub w formie doraźnej transakcji nabycia wierzytelności wekslowych. Operacja dyskonta polega na zakupie weksla przed upływem terminu jego płatności, z potrąceniem przez bank oprocentowania.
PROCEDURA UDZIELENIA KREDYTU DYSKONTOWEGO:
- podpisanie umowy o kredyt dyskontowy lub linię dyskontową
- złożenie weksli do dyskonta przez kredytobiorcę z operacja indosowania na bank prowadzący rachunek bieżący
- kontrolowanie weksli pod względem merytorycznym i formalnym przez komitet dyskontowy
- operacja obliczenia odsetek dyskontowych dla weksli przyjętych i udzielenie kredytu remitentowi weksla
- w dniu płatności weksla bank księguje kwotę wpłacaną na koncie „ Kredyt dyskontowy”
- jeżeli weksel nie jest wykupiony w terminie bank remitenta obciąża jego rachunek bieżący kwotą weksla i uznaje nią konto kredytu dyskontowego.

::KREDYT AKCEPTACYJNY może być udzielany w doraźnych transakcjach lub może przybrać formę linii kredytu akceptacyjnego. Linia kredytowa jest limitem kredytowym przyznanym kredytobiorcy, do wysokości którego mogą być ciągnione na bank weksle. Kredyt w postaci linii akceptacyjnej może być udzielany jako kredyt odnawialny lub nieodnawialny, gdy każdy zaakceptowany weksel zmniejsza wysokość przyznanego limitu. Akceptując weksel, bank przyjmuje odpowiedzialność za jego wykupienie. Oddział baku akceptujący weksel zobowiązany jest do jego wykupienia.

:: KREDYT LOMBARDOWY jest kredytem krótkoterminowym, a jego charakterystyczną cechą jest posiadanie przez bank przedmiotu zastawu. Kredyt lombardowy udzielany jest pod zastaw ruchomości, najczęściej papierów wartościowych, metali szlachetnych, a także towarów. Bank, przyjmując zastaw, nabywa prawo jego sprzedaży w przypadku niespłacenie kredytu.

::LEASING (JAKO SPECYFICZNA FORMA KREDYTU) – transakcje leasingowe polegają na dostarczeniu przez leasingodawcę leasingu ustalonego w umowie leasingu. Właścicielem przedmiotu umowy leasingowej pozostaje leasingodawca co nadaje leasingowi charakter zbliżony do dzierżawy. Leasingobiorca zobowiązuje się do płacenia ustalonej w umowie opłaty leasingowej rozłożonej na raty. Rozróżnia się dwie formy leasingu:
- leasing bezpośredni – gdy producent bezpośrednio oddaje swoje wyroby w użytkowanie innym przedsiębiorstwom
- leasing pośredni – gdy między producentem, a użytkownikiem występuje pośrednik