Wizerunki Maryjne w "Bogurodzicy" i "Lamencie Świętokrzyskim".

Kultura średniowieczna nastawiona była na Boga. Uznawano go w tym zcasie za cel życia. Epokę tę charakteryzowało głęboka wiara i intensywne praktykowanie jej.W całej Europie szeżyła się religa, nauka oraz twórczośc ludzka.

W początkach państwa polskiego, litelatura rozwijała się dzięki charakterystycznej dla okresu średniowiecza inspiracji, jaką była dla niej religia chrześcijańska. Dlatego też najstarsze polskie zabytki piśmiennicze mają charakter sakralny. Pierwotnie były to utwory przybyłe z Zachodu Europy, wkrótce jednak Polska dorobiła się własnych, niepowtarzalnych dzieł.Do najpiękniejszych, a zarazem najstarszych dzieł tego okresu zaliczamy Posłuchajcie bracia miła oraz o 200 lat starszy najdawniejszy tekst poetycki i drukowany, jakim jest „Bogurodzica”, który Odznacza się największym kunsztem artystycznym i uznany został za arcydzieło średniowiecznej poezji.


Obie te pieśni przedstawiają różny obraz Matki Boskiej, pełniącej istotną rolę w liryce średniowiecznej, zarówno jako dostojnej rodzicielki, jak i tej ludzkiej i bliskiej człowiekowi matki.

Lament Świetokrzyski" inaczej Posłuchajcie bracia miła przedstawia dramat, cierpienie Matki Boskiej pod krzyżem, na którym umiera jej ukochany syn . Matka została udręczona do granic ludzkiej wytrzymałości, jest bezsilna, nie może ulżyć synowi co jeszcze pogłębia jej cierpienie.Jej przejmujący lament tworzy bardzo liryczny monolog skierowany do ludzi. Matka prosi o wysłuhanie i współczucie w cierpieniu.


W "Lamencie Świetokrzyskim" Maryjanie jest przedstawiona jako opiekunka i troskliwa matka ludzi, ale zwykła, zdesperowana matka, która towarzyszy śmierci Jezusa. Jego cudowną śmierć postrzega jedynie w wymiarze ludzkim. Przedstawia Chrystusa jako skrwawionego, wycieńczonego, spragnionego człowieka. Podkreśla tym samym jego męki.
W tym utworze czuje sie bezsilna,pragnie podzielic mękę syna,aby ulzyc jego cierpieniu, ale nie moze tego zrobic. Bezradna zwraca sie do ludzi, aby oni wysluchali jej skarg i jej wspolczuli poprzez apostrofę „Posłuchajcie, bracia miła”. Stara sie pokazac takze innym matkom zeby one sie modlily, aby ich dzieci nie spotkal taki los jak Jezusa i ją.Opowiada o swym wielkim cierpieniu, o tym, że chciałaby pomóc synowi, jednak nie może się do niego zbliżyć.Maryja pragnie wziąć choćby część cierpienia na swe barki, ale nie może. Zwraca się do Syna, by podzielił się z nią swoim bólem. Gdy Maria mowi o meczenskiej smierci syna,wywoluje to u niej bardzo silne emocje,autor tego tekstu doskonale opisuje całe zdarzenie. Matka Boza zwraca sie w swym monologu takze do Archaniola Gabriela, gdzie podkresla swa gorycz i rozpacz oraz czuje zal poniewaz jego obietnice nie zostaly spelnione.

Natomiast w "Bogurodzicy" przedstawia w pierwszej strofie modlitwe Matki Boskiej. Strofa druga to apel do Jezusa , by umożliwił ludziom pobożne życie oraz wieczne zbawienie po smierci.Poszczegulne strofy konczą się greckimi słowami KYRIE, EYLYSON to znaczy, Pani zmiłuj się.w Tym utworze Maria wystepuje jako Matka Boga, jest przedstawiona jako istota boska lecz nadal bardzo bliska Jest opiekuńcza, życzliwa i oddana wszystkim ludziom..Maryja w tym utworze zostaje bardzo wywyzszona.Nazywana zostaje Bogurodzica (czyli matka Boga) oraz dziewica (co potwierdza dogmat o niepokalanym poczuciu ). Opisywana jest takze jako slawiona przez Boga oraz okreslana jako wybrana matka.Maryja , wybrana i sławiona przez Boga, jest w stanie pomóc ludziom, aby Najwyższy odpuścił im grzechy. Jest ludziom bliska , ponieważ sama była kiedyś zwykłą śmiertelniczką. Powołana do świętości wzięła pod matczyną opiekę całą ludzkość, czuwa nad nią i jest pośredniczką między odległym i tajemniczym Bogiem.

Jak widać, wizerunki maryjne w obu utworach są inne. W „Bogurodzicy” Maryja jest osobą, do której ludzie składają prośby o wstawiennictwo u Boga i Chrystusa, a w „Lamencie świętokrzyskim” dużo bliższą nam, normalną, rozpaczającą matką.