Wierzenia i ideały starożytnych Greków i Rzymian

Wierzenia i ideały starożytnych Greków i Rzymian.

Grecy wierzyli, że cały świat jest pełen istot boskich. Ku czci swoim bogom stawiali liczne świątynie, gdzie zwracali się tam do nich w dobrych i złych chwilach. Religia ta była politeistyczna - wyobrażano sobie bogów na podobieństwo ludzi, jednak znacznie potężniejszych, ale nie wszechmocnych. Uważali ze ich siedzibą był niedostępny szczyt góry Olimp. Najważniejsi bogowie to:
• Zeus - pan nieba i ziemi, opiekun królów i ładu na świecie, najpotężniejszy z bogów. Zrzucał błyskawice, które kuł mu Hefajstos.
• Hades - pan podziemi i świata umarłych, brat Zeusa.
• Posejdon - pan mórz i oceanów, swoim trójzębem wzburzał i uspokajał fale, opiekun żeglarzy, brat Zeusa.
• Apollo - bóg światła i poezji, miał orszak z dziewięcioma pięknymi boginkami (Muzami).
• Atena - bogini mądrości, opiekunka rzemiosł i pani Aten, córka Zeusa.
• Afrodyta - bogini miłości, małżonka Hefajstosa.
• Hefajstos - bóg ognia i kowali, silny, ale brzydki, mieszkał w kuźni w głębi wulkanu Etna.
• Hera - małżonka Zeusa.
• Hermes - posłaniec bogów, szybko przemierzał przestworza dzięki swoim trzewikom ze skrzydełkami.


W pierwszym okresie bogowie rzymscy byli bezimienni, bezpostaciowi, a także izolowali się od ludzi. Rzymianie przejmowali wierzenia innych narodów, lecz ograniczali ilość opowieści o swych bogach. Jest to dowodem małej wyobraźni Rzymian. Religia ta była politeistyczna. Najważniejsi bogowie:
•Jowisz - bóg światła,
•Minerwa - opiekunka sztuk i rzemiosł,
•Junona - opiekunka kobiet,
•Mars - bóg wojny,
•Janus - twórca bogów i ludzi

Mity miały charakter:
Pouczający
Poznawczy - umożliwiając interpretację zjawisk przyrody
Światopoglądowe –jako podstawa wierzeń religijnych
Sakralne – poprzez powiązanie z kultem bóstw i rytualnych obrzędów.
Mity odzwierciedlające wierzenia greków to, np.;
Mit o powstaniu świata
Mit o Prometeuszu
Mity odzwierciedlające wierzenia rzymian to, np:
Mit o Romulusie i Remusie


Główną wartością ludzi antyku była filozofia, która miała wpływ na życie ludzi
w tamtych czasach ich postawa zależała od sposobu, w jaki spoglądali na życie i świat, oraz
ideałów, które stawiali na pierwszym miejscu. Takie jak chęć poznania samego siebie, cenili sobie główne wartość, jakie powinien mieć każdy obywatel, np.: odwaga honor. itp.
Filozofia w antyku opierała się na bycie człowieka, czyli ze jest i istnieje. Dualizm
w człowieku – materialne ciało i nieśmiertelna dusza.
Charakterystyka duszy i ciała. Dusza – to, co stałe i niezmienne. Ciało – to, co zmienne
i śmiertelne.(Twierdzenie Platona)
W kulturze antycznej człowiek był w jej centrum, co świadczy o jej humanistycznym charakterze, człowiek jest sam w sobie istota niezmiernie złożoną. Pierwszą trudnością, jaka napotyka, jest poznanie samego siebie. Poznając siebie, człowiek pyta się o swe miejsce
w świecie, o położenie, o stosunek do swego własnego losu. Jest on, bowiem dla samego siebie tajemnicą. Dlatego też wezwanie, które przypomniał Sokrates: „gnoti se auton” (poznaj samego siebie), poznajemy siebie poprzez wybory te ważniejsze i mniej ważne.
Starożytni grecy stworzyli ideał człowieka godny naśladowania, opisywali go w wielu swych utworach. Najstarszym z dzieł nakazujących taki wzorzec była,,Iliada” Homera. Zostali w niej przedstawieni herosi o pięknych cechach charakteru.Najważniejsze cechy greckiego ideału to: szlachetność, waleczność, odwaga, honor i patriotyzm, którym musiał być obdarzony każdy wojownik. Ale wojownicy nie mogli być bezwzględni musieli również kierować się sercem i odznaczać się ogłada towarzyską. W życiu Greków ważna była rodzina, miłość, oddanie bogom i wierność ideałom. Grecy uważali człowieka za istotę doskonała, która przedstawiali w rzeźbach, starali uchwycić idealne proporcje ciała człowieka ukazując wszystkie najpiękniejsze cechy ciała człowieka.



Antyk inspirował poetów np. Zbigniew Herbert „Nike, która się, wacha „ w tym wierszu bogini Nike jest przedstawiona w innym świetle ma ludzkie odruch. Jest wzruszona losem chłopca, który walczy i gnie za swoja ojczyznę chce go pocałować w czoło, ale się wacha i w końcu postanawia pozostać w pozycji, której nauczyli ją rzeźbiarze.
Stanisław Grochowiak w swoim wierszu "Ikar" nawiązuje do mitu ikaryjskiego, aby wypowiedzieć się na temat złożonych problemów współczesnego świata: ciężkiej mozolnej pracy, braku wypoczynku, braku efektów pracy, braku wrażliwości na piękno, szarość i egoizm.


Antyk inspirował współczesnych twórców jak np. legenda Europy porwanej przez zeusa zamienionego w byka, inspirowała artystów XIX wieku m.in. obraz Gustave’a Moreau „Porwanie Europy”.