Świat bogów i ludzi w mitologii

Mit jest opowiescia , która przedstawia i organizuje wierzenia dawnej spolecznosci, próbuje dac odpowiedz na pytanie o pochodzenie czlowieka i swiata. Mity tworza wiez spoleczna, przyblizaja obyczaje i tradycje starozytnego czlowieka. Pelnily one funkcje poznawcze, umozliwiajac interpretacje zjawisk przyrody i swiatopogladu. Sa podstawa wierzen religijnych.
Na poczatku mity byly przekazywane z pokolenia na pokolenie (forma ustna). Dopiero pózniej zostaly one spisane i posegregowane. Jednym z glównych zbiorów jest „Mitologia Jana Parandowskiego ”. Dowiadujemy sie z niej o spolecznosci starozytnych Greków. Mity zawarte w tym zbiorze opowiadaja nam historie wiary . W mitologii greckiej wystepuje politeizm, czyli wiara w wielu bogów, którzy posiadaja nadprzyrodzone cechy. Mity pelnily kilka zasadniczych ról w zyciu Greków :

*Poznawcze - dawaly one ludziom tamtej epoki szanse zrozumienia zjawisk przyrodniczych, z którymi mieli oni bezposredni kontakt.

*Mity ksztaltowaly swiatopoglad, dawaly mozliwosc wyjasnienia zjawisk spolecznych i rytualów zwiazanych z wiara. To wszystko stanowilo wzmocnienie wiezi spolecznej i wiezi sakralnej, która wyrazala kulty bogów i ukazywala obrzedy z tym zwiazane.

*Postaci bogów, herosów lub nawet zwyklych ludzi przedstawialy rózne archetypy, które ukazywaly cechy rzeczywistych ludzi. Na przyklad postacie Zeusa i Kronosa przedstawiaja rywalizacje miedzy ojcem a synem. Zachowanie Ikara obrazuje nam nieposluszenstwo wobec rodzica i ciekawosc swiata.

Prawie kazda postac w mitologii ukazuje nam model zachowania sie ludzi.

Czy swiat ludzi i swiat bogów w mitach greckich jest naprawde nierozerwalnie powiazany ze soba ? Czy ludzie i bogowie sa od siebie zalezni ? Moim zdaniem tak. Mysle, ze te dwa swiaty nie mogly by istniec osobno. Swiat ludzi jest w ogromnym stopniu zalezny od bogów. Ingeruja oni w ludzkie zycie. Ludzie ze swoimi problemami przychodzili do bogów, z nadzieja, ze jako istoty stojace ponad ludzmi pomoga im rozwiazac spory i nieporozumienia. Ludzie i bogowie przyjaznili sie. Czesto ludzie byli zapraszani na uczty olimpijskie, gdzie rozkoszowali sie ambrozja, dajaca wieczna młodosc jak i innymi niebianskimi potrawami. Lecz niekiedy zdarzało sie tak, że ludzie zdradzili tajemnice, ktore przypadkiem usłyszeli znajdując sie na przyjęciach u bogów i zostali surowo ukarani ( np: Syzyf )

Bogowie greccy dzielili sie na wyzsze i nizsze klasy, a w kazdej z nich toczyla sie walka o wladze. Niektóre bóstwa towarzyszyly czlowiekowi podczas róznych uczt i zabaw. Byl wsród nich Dionizos - bóg zycia i winnej latorosli, uwielbiajacy nad wszystko rozrywki i wino. Oprócz niego nalezaly do nich równiez Euterpe - zajmujaca sie liryka, Taleia - komedia. Inna ceniona boginia byla Demeter - boginka zycia i urodzaju. Najwiecej czasu z ludzmi spedzila Atena, która uczyla Greków róznego rodzaju rzemiosla oraz Afrodyta która uszczesliwiala ludzi dajac im milosc.

Świat ludzi był zalezny od swiata bogow,a dokladniej losy ludzkie zalezaly od bogow i przeznaczenia. W przeciwienstwie do bostw czlowiek byl smiertelny.Niezwyklym faktem bylo to, ze bogowie olimpijscy udawali sie na Ziemie, aby zaznac rozkoszy ze smiertelnymi kobietami. Z tych zwiazków rodzili sie zazwyczaj potezni i przerastajacy swa sila zwyklych ludzi herosi. Umierali oni jednak mlodo, poniewaz byli oni przesladowani przez zazdrosne zony bogów(Jednym z nich byl Herkules - syn Zeusa i królowej Alkmeny. Z pomoca innych bogów udalo mu sie uniknac smierci z reki zony wladcy Olimpu -Hery. Jednak jego zycie bylo przepelnione ciezka praca, bólem i walka, aby w koncu mógl stac sie mieszkancem swietej góry)

Sylwetki bogów i ludzi byly bardzo podobne. Bóstwa charakteryzuja sie tymi samymi cechami co ludzie. Byli zazdrosni, czego dowodem jest spór Afrodyty, Ateny i Hery o jablko z napisem „ Dla najpiekniejszej ”, które rzucila bogini niezgody Eris. Byli zawistni i zadni wladzy np. w micie o „Narodzinach swiata” czytamy, ze Kronos chcac uniknac przeznaczenia, pozera swoje dzieci, aby nie stracic wladzy. Ale nie mozna mówic jedynie o zlych cechach, poniewaz posiadali i te dobre, których bylo znacznie wiecej.

Te dwa swiaty sa czesto okreslane zdaniem „Bogowie jak ludzie - ludzie jak bogowie”. wypowiedzenie to okresla bohaterów mitologii. Prezentuje ona bogów greckich, którzy sa ogromnie podobni do ludzi - maja te same pragnienia i namietnosci, rywalizuja o wzgledy Zeusa, zazdroszcza sobie, dokonuja zemsty, kochaja i nienawidza. Bogów greckich mozna przekupic, mozna wplynac na ich decyzje. Bogowie pod wzgledem etycznym nie przewyzszaja ludzi, nie ma miedzy nimi wielkiej róznicy - bogowie sa tacy jak ludzie, a ludzie moga byc tacy jak bogowie.

W mitologii to co niejasne, chwiejne, nieokreslone otrzymuje wyraz i ksztalt. Przy tym wyraz ten zostaje przeksztalcony w fabule i uzyskuje motywacje w postaci bogów uosabiajacych sily natury czy oblicza duszy czlowieka. Przybliza legendarnych bohaterów, bogów jako istoty bliskie i podobne czlowiekowi. Dzieki mitycznym formom myslenia wszelkie problemy wiazace sie z zagadnieniami niezrozumialymi zostaja wyjasnione i przyblizone zwyklemu czlowiekowi.