Plan Balcerowicza i jego skutki

Balcerowicza plan, program stabilizacji gospodarki i przekształcenia polskiego systemu gospodarczego opracowany w 1989 przez ówczesnego ministra finansów i wicepremiera L. Balcerowicza. Głównymi celami planu Balcerowicza było doprowadzenie do wewnętrznej wymienialności złotego, zrównoważenie budżetu państwa i sprawowania kontroli polityki monetarnej, utrzymanie stabilnego kursu wymiany walut, zwalczanie inflacji i szybka prywatyzacja.

Pomimo początkowych olbrzymich kłopotów związanych ze zmianą ustroju gospodarczego (recesja gospodarcza, bezrobocie, problemy z budżetem państwa i duży przyrost wydatków na świadczenia społeczne) udało się w latach 1990-1998 doprowadzić do znacznej poprawy jakości polskich wyrobów, uzyskać dobre wyniki w handlu zagranicznym, obniżyć inflację, usprawnić system bankowy, osiągnąć i utrzymać bardzo duży wzrost gospodarczy oraz rozpocząć zmianę systemu podatkowego. W ciągu dwóch lat powstało około 600 tys. przedsiębiorstw prywatnych, co oznaczało 1,5 mln nowych miejsc pracy. Wynegocjowano korzystne warunki kredytowe w europejskich i światowych instytucjach finansowych.

Tzw. drugi plan Balcerowicza (ogłoszony w 1998 w czasie pełnienia przez niego funkcji wicepremiera w rządzie J. Buzka) zakłada: podwojenie dochodu Polaków w ciągu 10 lat, obniżenie inflacji do 5% i obniżenie bezrobocia o 30% do roku 2000, przy tworzeniu jednocześnie gospodarki przychylnej dla środowiska naturalnego. Poza tym zmiany miały objąć szkolnictwo, opiekę zdrowotną, wymiar sprawiedliwości, obronę narodową itd. W związku z odejściem L. Balcerowicza z rządu J. Buzka realizacja drugiego planu Balcerowicza stoi pod znakiem zapytania.