Maria Skłodowska-Curie - referat

Maria Skłodowska-Curie urodziła się 7 listopada 1867 r. w Warszawie jako piąte, ostatnie dziecko Władysława i Bronisławy Skłodowskich. Pochodziła z drobnej szlachty.
Ojciec, Władysław ukończył Uniwersytet w Petersburgu i był nauczycielem matematyki i fizyki w szkołach średnich, matka - Bronisława Boguska - przełożona w szkole dla dziewcząt, umarła na gruźlicę, gdy Maria miała 9 lat.

Życie Marii przed pracami naukowymi
Maria uczęszczała początkowo do szkół prywatnych, potem do rządowych, by mieć pełnoprawne świadectwo. Były to czasy po powstaniu styczniowym, a więc wzmożonej rusyfikacji i terroru. Wykładano w języku rosyjskim, a system szpiegowski czynił atmosferę wprost nie do wytrzymania. Maria władała językiem francuskim, rosyjskim, niemieckim i trochę angielskim. Po ojcu odziedziczyła zainteresowania poezją, po matce lubiła muzykę (grała na fortepianie).

Wakacje spędzała u krewnych lub przyjaciół na wsi, co zbliżało ją do przyrody. Silne wrażenie wywarły na nią Tatry. Pobyt w nich tym bardziej wpłynął na nią ze względu na to, iż w Galicji, pod zaborem austriackim, można było bez obaw mówić po polsku i śpiewać. Później poznała Podole, zobaczyła morze w Odessie, wreszcie brzegi Bałtyku.
W 1883 r. zdała maturę, uzyskując złoty medal. Niestety jako kobieta nie miała wstępu na wyższe studia, a na wyjazd do Paryża nie pozwoliły jej wówczas środki finansowe. Pauzowała rok dla zdrowia, wyjeżdżając na wieś.

Po powrocie do Warszawy wciągnęła się do koła pozytywistów, zaczęła uczęszczać na "Latający Uniwersytet", słuchała konspiracyjnych wykładów z przyrody i socjologii.
W 17 roku życia Maria opuściła dom rodzinny i wyjechała do wsi Szczuki, aby objąć posadę prywatnej nauczycielki u zarządcy dóbr Krasińskich - Żórawskiego. Zrodziło się tu wzajemne uczucie, ale nierówność majątkowa stanęła na przeszkodzie ewentualnemu małżeństwu. Za zarobione w tym czasie pieniądze pomagała siostrze Bronisławie w studiach medycznych w Paryżu.

23 września 1891, przynaglona przez siostrę Bronię, wyjechała wreszcie na studia do Paryża. Początkowo mieszkała u niej, ale później przeniosła się bliżej uniwersytetu i laboratoriów. Żyła wówczas w bardzo trudnych warunkach finansowych (miała do dyspozycji 40 rubli na miesiąc), raz nawet zdarzyło się jej zemdleć z głodu i wycieńczenia.
W Paryżu uczęszczała na wykłady z matematyki i z fizyki w Sorbonie. Po roku studiów otrzymała z pierwszą lokatą licencjat z fizyki. Na wakacje wyjechała do Polski. Po powrocie kontynuowała studia, w czym pomogło jej stypendium Aleksandrowiczów z Warszawy dla wyjątkowo zdolnych studentów. Mimo iż nie oczekiwano zwrotu pieniędzy Skłodowska później je oddała.

Wiosną 1894 poznała Piotra Curie, syna lekarza, który jako młody naukowiec pracował w Szkole Fizyki i Chemii. W lipcu otrzymała licencjat z matematyki, po czym wyjechała do Polski nie mając pewności czy jeszcze wróci za granicę. Prowadziła jednak ożywioną korespondencję z Piotrem Curie, który namawiał ją do dalszych studiów we Francji. W Krakowie czyniła bezskuteczne starania o asystenturę na UJ.

Czasy badań laboratoryjnych z Piotrem Curie
26 lipca 1895 Maria Skłodowska i Piotr Curie wzięli ślub cywilny w Sceaux. W sierpniu młoda para odbyła podróż poślubną po Francji na rowerach. Po wakacjach wynajęli skromne mieszkanie i zaczęli prowadzić wspólne badania w laboratorium w Szkole Fizyki i Chemii.

Po ogłoszeniu przez H. Becquerela 28 października 1896 odkrycia promieniowania uranu podjęli badania, czy podobnej własności nie wykazują inne minerały. W 1898 Maria i Piotr Curie dokonali odkrycia nowych pierwiastków promieniotwórczych. Pierwszy nazwali polonem na cześć ojczyzny Marii, drugi radem.

W 1899 Maria i Piotr Curie ogłosili komunikat o odkryciu elektryczności indukowanej, którą wywołuje rad. Rząd austriacki na wniosek Wiedeńskiej Akademii Umiejętności umożliwił im nabywanie blendy smolistej z odpadków kopalni w Jachimowie (Czechy).

W 1900 Uniwersytet w Genewie zaproponował Piotrowi Curie katedrę fizyki oraz oficjalne stanowisko dla Marii. Pozostali jednak w Paryżu. Jemu zlecono wykłady w Sorbonie, ona zaś otrzymała posadę nauczycielki w seminarium żeńskim w Svres. Nie przerywali badań w laboratorium. W 1901 Maria i Piotr Curie ogłosili pracę "O ciałach promieniotwórczych"

23 czerwca 1903 Maria przedstawiła swą pracę doktorską "Badania nad ciałami promieniotwórczymi" i przeprowadziła jej obronę w Sorbonie. Egzaminatorzy do zdobytego przez nią tytułu dodali "tres honorable" (bardzo zaszczytnie).

W listopadzie Maria i Piotr Curie otrzymali medal Davy'ego, jedno z najwyższych brytyjskich odznaczeń naukowych.

10 grudnia Akademia Nauk w Sztokholmie ogłosiła, że nagrodę Nobla z fizyki na rok 1903 przyznano w połowie małżeństwu Curie, a w połowie H. Becquerelowi za pracę w dziedzinie promieniotwórczości. Odkrycie radu daje początek nowej nauki nazwanej promieniotwórczością. Rok później otrzymali jeszcze jedną nagrodę "Ozyrysa". 20 tys. franków z przyznanej im kwoty Maria przeznaczyła na wykończenie Sanatorium Dłuskich w Zakopanem. Udzieliła również pieniężnej pomocy biednym studentom Polakom i jednej ze zdolnych seminarzystek w Svres.

16 kwietnia 1906 roku Piotr Curie zginął w katastrofie.

Dalsze sukcesy
Maria otrzymała katedrę fizyki po mężu. Była pierwszą kobietą w dziejach Francji, która otrzymała stanowisko w szkolnictwie akademickim. W 1908 roku uzyskała tytuł profesora zwyczajnego.

W 1911 roku dostała powtórnie nagrodę Nobla, tym razem w dziedzinie chemii.

W maju 1913 roku wzięła udział w uroczystym otwarciu pracowni promieniotwórczej w Warszawie. Wygłosiła tam wówczas inauguracyjny wykład, pierwszy raz wykładając po polsku. Niedługo wyjechała do Szwajcarii, gdzie odbywała wspólne wycieczki w Alpy z córkami i prof. Einsteinem.

Podczas wojny 1914 pracowała w szpitalach wojskowych, zorganizowała kilka stacji radiologicznych. Przy pomocy Czerwonego Krzyża i Wojskowego Wydziału Zdrowia jeździła po kraju, szkoliła innych. Pomagała jej wówczas siedemnastoletnia córka Irena, studentka Sorbony i pielęgniarka. W pracy zetknęła się z królem belgijskim Albertem i królową belgijską Elżbietą. Podziwiała ich troskę o rannych.

Po wojnie wróciła do pracy naukowej. W 1918 roku dla rządu włoskiego badała zasoby rud promienistych Włoch. W 1921 roku udała się do Ameryki, gdzie została zaproszona wraz z córkami. W Nowym Jorku otrzymała doktorat honorowy Uniwersytetu Columbia. W 1924 Maria Skłodowska - Curie otrzymała honorowe obywatelstwo Warszawy. W 1925 roku doprowadziła wraz z bratem dr Józefem Skłodowskim i siostrą dr Bronisławą Dłuską do powstania Towarzystwa Instytutu Radowego i uzyskała plac pod budowę przy ul. Wawelskiej. Uczestniczyła w położeniu kamienia węgielnego. Gram radu, który otrzymała jako dar rządu USA, przeznaczyła dla Polski. 29 maja wzięła udział przy otwarciu szpitala Instytutu Radowego. Był to jej ostatni pobyt w Polsce.

W 1933 dały się zauważyć pierwsze oznaki choroby, której źródłem stały się prace nad promieniotwórczością. Maria nie przejmowała się chorobą. Interesowały ją prace naukowe, własne i córki Ireny. Latem 1934 r nastąpiło pogorszenie choroby. 4 lipca Skłodowska zmarła w Sancellomoz.

Sława po śmierci
W 1995 r. prochy Marii Skłodowskiej-Curie i jej męża spoczęły w paryskim Panteonie.

Sławę naukową Maria Skłodowska zdobyła nie tylko odkryciem polonu i radu. Pracowała nad promieniotwórczością pierwiastków i stała się twórczynią tej dziedziny nauki. Dzięki temu poznano szereg pierwiastków obdarzonych zdolnością samorzutnej przemiany w inne pierwiastki. Obalony zatem został pogląd o substancji nierozkładalnej, jako nośniku indywidualnych cech materii. Wiedziano już wówczas, że różne pierwiastki chemiczne są zbudowane z atomów, że atomy te są dla każdego pierwiastka inne, różniące się budową, masą, właściwościami chemicznymi i że są to najdrobniejsze trwałe cząstki pierwiastka.

Maria Skłodowska-Curie była dwukrotną laureatką nagrody Nobla. Raz z dziedziny fizyki w 1903 r. wraz ze swym mężem za odkrycie polonu i radu, powtórnie zaś w 1911 r. z dziedziny chemii za wyodrębnienie w stanie czystym preparatów radu oraz radu w stanie metalicznym.