Naród: Wymiary i zmienność narodowościowa w Polsce
Naród to trwała, odrębna wspólnota ludzi związanych wspólną historią, kulturą i terytorium. Często język stanowi kluczowy element identyfikacyjny narodu. Narodowość polska ukształtowała się wśród plemion, które osiedliły się na dorzeczach Wisły i Odry wieki temu. Słowo "Polska" wywodzi się od nazwy jednego z tych plemion, Polan. Struktura narodowościowa Polski uległa ewolucji w przekroju lat. W dawnych czasach Polska charakteryzowała się dużym zróżnicowaniem narodowościowym, wynikającym między innymi z tolerancji wyznaniowej panującej w XVI-wiecznej Rzeczypospolitej. Kraj przyjmował uchodźców religijnych, co wpływało na mieszane struktury społeczne.
Po I wojnie światowej Polska odrodziła się jako państwo wielonarodowościowe, z mniejszościami stanowiącymi około 1/3 obywateli. Ukraińcy, Żydzi, Białorusini i Niemcy byli największymi grupami. II wojna światowa i powojenne przesiedlenia ludności znacznie zmieniły strukturę narodowościową Polski. Holokaust spowodował niemal całkowite zniknięcie społeczności żydowskiej, a zmiana granic doprowadziła do nowego ukształtowania terenu kraju.
Obecnie Polska jest krajem niemal jednolitym narodowościowo. Według spisu powszechnego z 2002 roku, jedynie 1,2% społeczeństwa zdeklarowało przynależność do mniejszości narodowych. Niemcy są najliczniejszą mniejszością, głównie województwach opolskim, śląskim, warmińsko-mazurskim, pomorskim i zachodniopomorskim. Drugą co do liczby mniejszością narodową są Białorusini, zamieszkujący południowo-wschodnią część województwa podlaskiego. Ukraińcy, mimo przesiedleń po akcji "Wisła" w 1947 roku, również są obecni.
Ponadto w Polsce żyją przedstawiciele innych narodowości, takie jak Litwini, Rosjanie, a także Wietnamczycy, których liczba, według nieoficjalnych statystyk, szacowana jest na około 30 tysięcy. Romowie stanowią znaczną grupę etniczną, spotykaną głównie na terenach województw małopolskiego, dolnośląskiego i mazowieckiego. Łemkowie, Tatarzy i inne mniejszości również tworzą kolorowy krajobraz narodowościowy Polski.
