Społeczeństwo.

Społeczeństwo-zorganizowana zbiorowość ludzka, która ma poczucie własnej odrębności.
Geografia ekonomiczna-nauka o zróżnicowaniu i działalności społeczeństw ludzkich w środowisku przyrodniczym. Celem jej badań jest poznanie i wyjaśnienie zmian zachodzących pod wpływem działalności człowieka. Korzysta z historii, geologii, meteorologii, ekonomi, historii, demografii, statystyki, kartografii. G. ekonomiczna przedstawia zróżnicowanie społeczeństw oraz wyjaśnia jego przyczyny. Wyróżniamy: geografię komunikacji, usług, przemysłu, rolnictwa, ludności i osadnictwa, religii i kultury.
Geografia regionalna-nauka o kontynentach, krajach i regionach.
Kartogram-przedstawia natężenie danego zjawiska za pomocą barw i ich odcieni
Kartodiagram-forma wykresu, przedstawionego w formie wykresu lub diagramu, przedstawionego na mapie w miejscach występowania prezentowanego zagadnienia.
Metoda kropkowa-każda kropka oznacza liczbę mieszkańców, duża ilość tych znaków oznacza tereny gęsto zaludnione.
Izolinia-linia łącząca punkty o takiej samej wartości liczbowej
Liczba ludności na świecie zależy od współczynnika zgonów i urodzeń. Różnica pomiędzy nimi to współczynnik przyrostu naturalnego.
Wu=l.urodzeń/l.ludności * 1000?
Wz=l.zgonów/l.ludności * 1000?
Wpn=Wu-Wz
Gęstość zaludnienia-liczba mieszkańców danego obszaru przypadająca na 1 km2. Obliczamy dzieląc l.mieszkańców przez powierzchnię terenu.
Mała gęstość zaludnienia czynniki przyrodnicze: wysokie góry(Andy, Himalaje), słabo wykształcone gleby górskie(Kaukaz, Ałtaj), skrajne odmiany klimatu (Grenlandia, Sahara), brak surowców mineralnych(Mongolia, Brazylia), małe zasoby wody słodkiej(Botswana, Afganistan) czynniki pozaprzyrodnicze: niski poziom gospodarczy(Mongolia), brak okręgów przemysłowych(Patagonia), bezrobocie(małe miasteczka i wsie), mały przyrost naturalny
Duża gęstość zaludnienia czynniki przyrodnicze: tereny płaskie, nizinne, szerokie doliny rzeczne(Niż Środkowoeuropejski, dolina Gangesu) żyzne gleby(Nizina Chińska, delta Nilu), klimat umiarkowany, surowce mineralne(Śląsk, Mandżuria), duże zasoby słodkiej wody(dolina Nilu przecinająca Saharę) czynniki pozaprzyrodnicze: wysoki poziom gospodarczy(Wielka Brytania) rozwinięcie się przemysłu(Okręg Północny w Chinach), niewielki stopień bezrobocia(Londyn, Warszawa), duży przyrost naturalny(Indie, Bangladesz).
Chiny są najbardziej zaludnionym państwem na świecie. W niektórych regionach gęstość zaludnienia osiąga nawet 1000os./km2. Przyczyna jest ciepły klimat i urodzajne gleby co stwarza warunki do uprawy ryżu i pszenicy. W niektórych regionach Niziny Chińskiej możliwe są zbiory 2 razy do roku. Ważnym czynnikiem rozmieszczenia ludności jest nizinna rzeźba terenu. Bezludne pustynie Chin to: Takla Makan, Ałaszan i Wyżyna Tybetańska. Coraz większy wpływ na rozmieszczenie ludności Chin ma przemysł.
Naród-to grupa ludzi posiadająca poczucie swej odrębności, własną ojczyznę i kulturę i czasem język.
Mniejszość narodowa-grupa ludzi o innej narodowości niż większość mieszkańców danego kraju.
Grupa narodowościowa- grupa ludzi utożsamiająca się z określonym narodem.
Najczęściej używanymi językami są: chiński, hindi, angielski, hiszpański i arabski.
Rodzina językowa-jednostka obejmująca grupę języków
Dialekt-odmiana języka narodowego, którą posługują się mieszkańcy określonego regionu.
Chrześcijaństwo, islam i buddyzm to religie globalne(uniwersalne), które posiadają liczne grupy wyznawców w wielu krajach.
Do chrześcijaństwa zalicza się: katolicyzm, prawosławie i protestantyzm. Istnieje też islam, hinduizm, judaizm, buddyzm i konfucjanizm(Chiny). Ateiści nie utożsamiają się z żadna religią.
Katolicyzm to największa chrześcijańska wspólnota językowa. Na świecie żyje ponad miliard wyznawców mieszkających głównie w Europie i Ameryce Łacińskiej.
Protestantyzm-na świecie żyje ponad 400 mln. wyznawców zamieszkujących Zach. Europę, Amerykę Północną i Australię.
Świątynie protestantów to zbory.
Prawosławie-ma 200 mln. wyznawców żyjących we wschodniej Europie i Rosji. Świątynie prawosławne to cerkwie.
Buddyzm-ma 300 mln. wyznawców żyjących w Chinach i Mongolii.
Judaizm-to najstarsza religia której duże skupisko wyznawców znajduje się w Izraelu. Świątynie Żydów to synagogi.
Hinduizm- ma 800 mln. wyznawców którzy żyją w Indiach i Nepalu.
Islam-ma ponad 1 mld. wyznawców żyjących w Afryce i Bliskim Wschodzie. Świątynie islamskie to meczety.
Wyróżnia się 3 rasy ludzkie: białą, czarną i żółtą.
Metys-osoba europejsko-indiańskiego pochodzenia.
Mulat-człowiek ras mieszanych białej i czarnej o jasnobrązowej karnacji.
Migracja-to stała lub okresowa zmiana miejsca pobytu.
Migracja stała-to długotrwała zmiana miejsca zamieszkania
Migracja okresowa-zmiana miejsca pobytu tylko na pewien czas.
Migracje wewnętrzne-ze wsi do miasta w obrębie kraju Migracje zewnętrzne-do innego kraju.
Emigracja-wyjazd Imigracja-przyjazd
Przyczyny migracji:
-wypychające: trudny dostęp do wody pitnej, niedostatek ziemi uprawnej, wyjałowienie gleby, brak pracy, brak infrastruktury i trudny dostęp do usług
-przyciągające: lepsze zarobki, możliwość znalezienia pracy, lepsza opieka medyczna, możliwość awansu społecznego, łatwiejszy dostęp do usług.
Sahel-region geograficzny bez wyraźnych granic naturalnych, położony na płd. od Sahary. Jego klimat charakteryzuje się małymi opadami i katastrofalnymi suszami powodującymi pustynnienie i klęski głodu
Krajem, który przyjmuje najwięcej migrantów sa Stany Zjednoczone Ameryki.
Drenaż mózgów-to emigracje ludzi wykształconych do krajów rozwiniętych.
Gastarbeiter-cudzoziemiec przybywający do Niemiec w celu zarobkowym.
Saldo migracji-różnica między wartościa imigracji a emigracji
Przyrost Naturalny=urodzenia-zgony
Saldo Migracji=imigracja-emigracja
Przyrost Rzeczywisty=PN SM
Funkcje miast:
Usługowa-każde miasto| |Uzdrowiskowa-Ciechocinek, Krynica Górska(wody mineralne)| |Religijna-Częstochowa| |Turystyczna-Kraków, Gdańsk| |Przemysłowa-Katowice, Zabrze| |Administracyjna-wszystkie miasta powiatowe i stolice województw| |Transportowa-Gdańsk, Karków, Warszawa| |Handlowa-każde miasto| |Edukacyjna-Karków, Warszawa(wszystkie z wyższymi uczelniami)| |Militarna-Mrągowo
Aglomeracja-zespół miejski z jednym dużym miastem centralnym i włączonymi sąsiednimi miejscowościami
Konurbacja-zespół miejski utworzony z równorzędnych miast np. Trójmiasto, Śląsk
Megapolis-zespół aglomeracji lub konurbacji
Sipolis-miasto morskie
Urbanizacja-proces rozwoju miasta
PKB-produkt krajowy brutto. Jest to wartość wszystkich towarów i usług wytworzonych na terenie danego kraju w ciągu roku.
Slumsy-rejony miast w których zamieszkują ubodzy ludzie najczęściej rolnicy.