Dwudziestolecie międzywojenne

Refleksje Barbary Niechcicowej i Wiktora Rubena

Refleksje o przemijaniu odnajdziemy też w prozie polskiego dwudziestolecia międzywojennego. Panny z Wilka to opowiadanie Jarosława Iwaszkiewicza o konfrontacji Wiktora Rubena ze światem wspomnień z młodości. Powrotu do dawnych czasów jednak nie ma – wujostwo, które jako chłopiec Ruben odwiedzał na wakacjach, to starzy czekający na śmierć ludzie, mieszkanki Wilka (sąsiedniego majątku, które kiedyś podkochiwały się w Wiktorze i które kochał też Wiktor) zmieniły się w otyłe mężatki,...

Ubóstwo wsi w literaturze dwudziestolecia międzywojennego

Nie waha się mówić o ubóstwie i ciemnocie wsi literatura polskiego dwudziestolecia. Na wsi pracują (w dwóch kolejnych majątkach) bohaterowie Nocy i dni Marii Dąbrowskiej, Barbara i Bogumił Niechcicowie, obserwując ciężką pracę i złe warunki życia chłopów. Dziedzic nie daje pieniędzy na poprawę bytu włościan, bo ona go nie interesuje. Chłopi panicznie boją się szpitali i lekarzy, walka z ciemnotą będzie jeszcze trwała całe lata. Zarówno Noce i dnie , jak i Granica Zofii Nałkowskiej...

Nieuczciwi karierowicze epoki dwudziestolecia międzywojennego

Dzieckiem ze zubożałej rodziny szlacheckiej jest też Zenon Ziembiewicz– bohater Zofii Nałkowskiej. Wspierany przez ustosunkowanych znajomych zaciąga ogromne długi wdzięczności. Będzie je spłacał przez całe swoje konformistyczne życie, dokonując ciągłych kompromisów moralnych. Będzie drukował słowa sprzeczne z jego poglądami, a jako prezydent nie zaprotestuje przeciw rozkazowi strzelania do robotników. Nie tylko karierę zrobi nie do końca uczciwe. Także w życiu prywatnym dopuści się zdrady,...

Dwudziestolecie Międzywojenne : Wielkie dzieła

Dwudziestolecie Międzywojenne : Literatura powszechna

• Czarodziejska góra (Tomasz Mann) – główny bohater, Hans Castorp, od siedmiu lat przebywa w sanatorium dla gruźlików, choć nie jest chory. Obserwuje kuracjuszy, którzy prezentują różne postawy, poglądy i wyznania oraz Europę w przededniu upadku. • Mistrz i Małgorzata (Michaił Bułhakow) – do Moskwy przybywa szatan, doktor Woland, i jego diabelska świta. Szukają kogoś, kto zostałby królową balu na dorocznym balu szatana;wybór pada na Małgorzatę, która kocha mistrza – pisarza...

Dwudziestolecie Międzywojenne : Literatura polska

• But w butonierce (Bruno Jasieński) – manifest nonszalancji, który ogłasza śmierć Tetmajera i Staffa, i to, że ich styl poetycki już nie powróci. Poeta podkreśla to, używając neologizmów, wyrazów obcych i określeń technicznych. • Cudzoziemka (Maria Kuncewiczowa) – proza psychologiczna poświęcona analizie kobiecości. Autorka pokazuje intymne przeżycia bohaterki, Róży Żabczyńskiej, która przyjechała do Warszawy z Rosji, gdy miała 16 lat. • Czarna wiosna (Antoni Słonimski) –...

Dwudziestolecie Międzywojenne : Teatr

Polskim pionierem teatru wizyjno-symbolicznego był Stanisław Wyspiański, a kontynuował jego myśl Leon Schiller. Był orędownikiem tzw. teatru ogromnego, czyli teatru poetyckiego, który swoje korzenie ma przede wszystkim w polskich dramatach romantycznych i neoromantycznych. Nie chciał przez to umniejszać znaczenia teatru staropolskiego i szekspirowskiego. Jego najsłynniejsze inscenizacje z czasów dwudziestolecia międzywojennego to Dziady i Nie-Boska komedia . Bardzo znaczącym teatrem tego...

Dwudziestolecie Międzywojenne : Cechy i idee literatury

Powieść psychologiczna. Katastrofizm. Powieść parabola ( Proces Kafki ). Powieść strumienia świadomości – narracja prowadzona jest według nieuporządkowanego wewnętrznego monologu, kolejnych skojarzeń z tematem (James Joyce). Rozwój sag literackich (Buddenbrookowie, Niechcicowie). Symultanizm w prozie – akcja dzieje się jednocześnie w kilku miejscach (Joyce).

DWUDZIESTOLECIE MIĘDZYWOJENNE

Dwudziestolecie Międzywojenne : Ważni bohaterowie literaccy

Cezary Baryka – młody człowiek szukający swojego miejsca w życiu oraz własnych poglądów; eksperymentując w życiu osobistym, szuka szczęścia, ale też własnej postawy społeczno-politycznej. Jest to tzw. bohater dojrzewający. Józio z Ferdydurke – również poszukuje siebie i miejsca dla siebie. Jest to polska wersja everymana (Józio nie ma nazwiska). Nikodem Dyzma – karierowicz, który jest groteskowy przez swoją głupotę i przez to, że na szczyty władzy trafia przez przypadek....

Dwudziestolecie międzywojenne : Grupy poetyckie

Awangarda Krakowska – sztuka musi podążać za cywilizacją,dlatego jej tematami powinny być miasta, masy i maszyny (program 3 x M). Artyści dążyli do maksymalnego skondensowania treści, najważniejszym środkiem językowym stała się metafora,propagowali hasło: „najmniej słów”. Reprezentanci : Jan Brzękowski, Jalu Kurek, Tadeusz Peiper, Julian Przyboś. Druga Awangarda – początkowo w Lublinie, później w Warszawie, posługuje się zapożyczoną od Awangardy Krakowskiej stylistyką skrótu, ale...

Dwudziestolecie Międzywojenne : Nazwa epoki i ramy czasowe

Epoka trwała od 1918 r. do agresji Niemiec na Polskę w 1939 r., która zapoczątkowała II wojnę światową. Nazwa jest więc uwarunkowana historycznie, bo epoka umiejscowiła się pomiędzy dwoma wojnami światowymi.

Prądy literackie Dwudziestolecia Międzywojennego

Awangarda francuska – poezja jest aktem twórczym nieograniczonej wyobraźni. Posługiwała się liryzmem wizualnym– oprócz tekstu wiersz wykorzystywał rysunek, który mógł uzupełnić zamysł twórczy autora. Dadaizm – był wyrazem rewolucji przeciw sztuce i szukaniem zupełnej wolności tworzenia. Nazwa powstała od dada, czyli pierwszych, nic nieznaczących sylab wymawianych przez niemowlaka. Kompozycja utworów dadaistycznych była bezładna, na chybił trafił dobierano nonsensowne sylaby....

Dwudziestolecie Międzywojenne : Zapamiętaj tych pisarzy

Witold Gombrowicz (1904-1969) – polski powieściopisarz,nowelista i dramaturg. Specyfiką jego twórczości jest głęboki psychologizm, poczucie absurdu i obrazoburstwo kulturowe. Gombrowicz przede wszystkim dyskutuje z polskim romantyzmem, jak sam twierdził, pisząc na przekór Mickiewiczowi. Bruno Jasieński (1901-1939) – reprezentował futuryzm, założył głośny z powodu skandali klub Katarynka. Jan Lechoń (1899-1956) – współtwórca Pro Arte Studio,kabaretu Pikador i grupy poetyckiej...

Sztuka dla sztuki

Społeczno-politycznej funkcji poezji, poezji tyrtejskiej przeciwstawiano popularną w okresie modernizmu ideę sztuki dla sztuki. Również w literaturze dwudziestolecia międzywojennego, w dobie odzyskania niepodległości uznano brzemię polskości, sprawy narodowej za zbędny balast. „Ojczyzna moja wolna, wolna.../Więc zrzucam z ramion płaszcz Konrada” – pisał w Czarnej wiośnie Antoni Słonimski. Z kolei Jan Lechoń w Herostratesie życzył sobie: „A wiosną – niechaj wiosnę, nie Polskę zobaczę”....

Najważniejsze motywy i tematy Dwudziestolecia Międzywojennego

Człowiek • Sklepy cynamonowe Schulza. • Granica Nałkowskiej. • Ferdydurke Gombrowicza Deformacja rzeczywistości – na założeniu deformacji świata opiera się cały nurt awangardowy w dwudziestoleciu. Gombrowicz w Ferdydurke odkształca świat – pokazuje pojedynek na miny i szczekających chłopów na wsi. Leśmian w swojej poezji tworzy nierealny, niemal baśniowy świat. Podobnie nierealne, poetyckie obrazy widzimy u Brunona Schulza– wędrówki wśród labiryntów ulic, które są odmienione przez...

Dwudziestolecie Międzywojenne : Co nam zostało?

• Awangarda, z której czerpali eksperymentatorzy w poezji powojennej. • Tradycja kabaretów literackich. • Psychologizm, behawioryzm i egzystencjalizm w powieści. • Intensywny rozwój prasy.