Z socjalizmu wyrosła także doktryna socjaldemokratyczna, w której zawiera się bardzo wiele z idei socjalistów. Socjaldemokraci potrafili odrzucić naleciałości marksistowskie, rezygnując z walki klas, rewolucji i dyktatury proletariatu na rzecz państwa prawa, równości wszystkich obywateli i szeroko rozumianej demokracji.
W sferze ekonomicznej deklaracja postuluje: pełne zatrudnienie, ubezpieczenia społeczne, podniesienie poziomu życia oraz bardziej sprawiedliwy podział dochodu i bogactw. W sferze politycznej – wolność wyznania, wolność myśli i organizacji, prawo do strajku, równość wszystkich obywateli wobec prawa, niezawisłość sądów. W sferze duchowej – współpraca ludzi wolnych i wspólna odpowiedzialność na zasadzie równości, swobodny dostęp do oświaty i wartości kulturalnych. [Fragment Deklaracji Rady Międzynarodówki Socjalistycznej, 1962]
Współcześni socjaldemokraci dążą do rozwiązywania konfliktów społecznych na drodze pokojowej z zastosowaniem zasad demokratycznych, utrwalania szerokich zdobyczy socjalnych i propagowania solidarności społecznej. W sferze gospodarczej opowiadają się za łączeniem własności prywatnej z państwowym interwencjonizmem i planowaniem. Popierają także współwłasność pracowniczą i udział pracowników w zarządzaniu przedsiębiorstwami. Istotnym elementem doktryny socjaldemokratycznej jest zwracanie uwagi na pozytywną rolę chrześcijaństwa w rozwoju poglądów socjalistycznych. Socjaldemokraci podkreślają jednocześnie, że socjalizm i chrześcijaństwo, stawiając sobie za cel dobro człowieka, dają się całkowicie pogodzić i nie są sobie przeciwne. Ojcami europejskiej doktryny socjaldemokratycznej są: Clement R.Attlee i Eduard Bernstein.
Eduard Bernstein (1850-1932) – polityk niemiecki, ideolog socjaldemokracji niemieckiej. W 1872 roku związał się z partią socjalistyczną. Od 1881 roku pełnił funkcję osobistego sekretarza Fryderyka Engelsa. Długoletni poseł do Reichstagu. W 1917 roku zorganizował i założył Niezależną Socjalistyczną Partię Niemiec, jednak w 1919 roku powrócił do Socjaldemokratycznej Partii Niemiec. W swoich poglądach odrzucił marksistowską teorię rewolucji i dyktatury proletariatu. Stworzył własną koncepcję walki o socjalizm (rewizjonizm), w której postulował, aby działalność socjaldemokracji przyjęła ramy legalnej działalności na rzecz reform prowadzących do powstania bezklasowego społeczeństwa.