Dość częstym tematem literatury jest konflikt między dzieckiem a ojcem. Witold i Benedykt Korczyńscy (Nad Niemnem Elizy Orzeszkowej) spierają się o sposób traktowania chłopów i ludzi z zaścianka. Witold jest przedstawicielem młodszego, Benedykt starszego pokolenia pozytywistów. W tej samej powieści pośmiertny ideologiczny spór z ojcem Andrzejem wiedzie kosmopolita Zygmunt Korczyński. Do konfliktu, bardzo poważnego, o przywództwo w domu i... kobietę dochodzi pomiędzy Antkiem i Maciejem Boryną w Chłopach Władysława Stanisława Reymonta. Doktor Piotr (Cedzyna) z opowiadania Stefana Żeromskiego (Doktor Piotr) i jego ojciec Dominik wiodą spór o kwestie ideologiczne; ojciec okrada robotników, by kształcić syna, syn chce zwrócić ten dług. „Gdzie są twoje szklane domy?” – pyta w biednej Polsce zmarłego ojca idealistę Cezary Baryka (Przedwiośnie Stefana Żeromskiego).