ทหาร

Possibly from ท (tá, “person”) +‎ หาญ (hǎan, “brave”), or from Ahom 𑜑𑜃𑜫 (han, “warrior”).

ทหาร • (tá-hǎan) (classifier คน or นาย)

1. the military; military or military-like body, armed force, armed body; member thereof, person in military service, or military person, as soldier, warrior, servicemember, military officer, naval officer, etc.
   • 2020 February 13, “บิ๊กป้อมปัดตอบปมวิจารณ์ทหารเกษียณใช้บ้านหลวง โยนถามบิ๊กแดงปฏิรูปกองทัพ”, in แนวหน้า‎, Bangkok: แนวหน้า, retrieved 2020-03-07:

     บิ๊กป้อมปัดตอบปมวิจารณ์ทหารเกษียณใช้บ้านหลวง

     bík bpɔ̂m bpàt dtɔ̀ɔp bpom wí-jaan tá-hǎan gà-sǐian chái bâan lǔuang

     Big Pom refuses to answer [as to] criticised issue [of] retired officers using government[-funded] homes

   • 2019 September 18, “อนาคต ใหม่ เสนอ ๒ ร่าง กม. ยกเลิกเกณฑ์ทหาร ใช้ระบบสมัครใจ ยึดหลักสิทธิมนุษยชน”, in Laws Monitoring‎, Bangkok: iLaw, retrieved 2020-03-07:

     ร่างกฎหมายของพรรคอนาคตใหม่มีอย่างน้อยสองฉบับ ทั้งสองฉบับเปลี่ยนระบบเกณฑ์ทหารไปเป็นระบบสมัครใจ

     râang gòt-mǎai kɔ̌ɔng pák à-naa-kót mài mii yàang-nɔ́ɔi sɔ̌ɔng chà-bàp · táng sɔ̌ɔng chà-bàp bplìian rá-bòp geen tá-hǎan bpai bpen rá-bòp sà-màk-jai

     The draft law of Future Forward [literally "New Future"] Party consists of two versions at least. Both versions [would] change the system [in which] officers [are] conscripted, into a voluntary system.

   • 2019 June 7, สุรชาติ บำรุงสุข, “แนวทางปฏิรูปกองทัพ โมเดลลดอำนาจทหารสเปน”, in มติชนสุดสัปดาห์‎, Bangkok: มติชน, retrieved 2020-03-07:

     ข้อเสนอที่สำคัญของเขาก็คือการปฏิรูปกองทัพเป็นองค์ประกอบพื้นฐานที่จำเป็นต่อกระบวนการสร้างความเข้มแข็งของระบอบประชาธิปไตย...และเสนออีกว่า การปฏิรูปทหารจะสำเร็จได้ต้องลดอำนาจกองทัพในการแทรกแซงการเมือง

     kɔ̂ɔ-sà-nə̌ə tîi sǎm-kan kɔ̌ɔng kǎo gɔ̂ kʉʉ gaan-bpà-dtì-rûup gɔɔng-táp bpen ong-bprà-gɔ̀ɔp pʉ́ʉn-tǎan tîi jam-bpen dtɔ̀ɔ grà-buuan-gaan sâang kwaam-kêem-kɛ̌ng kɔ̌ɔng rá-bɔ̀ɔp bprà-chaa-tí-bpà-dtai ... lɛ́ sà-nə̌ə ìik wâa · gaan-bpà-dtì-rûup tá-hǎan jà sǎm-rèt dâai dtɔ̂ng lót am-nâat gɔɔng-táp nai gaan-sɛ̂ɛk-sɛɛng gaan-mʉʉang

     An important proposal of his is [that] reforming the armed forces is a fundamental element which is necessary for the process of creating the strength of a democratic regime... and [he] also proposed that, [in order] to be able to implement the reform of the military, [it] needs to reduce the power of the armed forces in intervening [in] politics.

   • 1785, เจ้าพระยาพระคลัง (หน), “๑๘”, in ราชาธิราช‎, Bangkok: สำนักพิมพ์บริการ, published 1946:

     ฝ่ายพระเจ้ากรุงต้าฉิงซึ่งเสวยราชสมบัติอยู่ในกรุงจีนนั้นมีทหารเอกคนหนึ่งชื่อกามะนี

     fàai prá-jâao grung dtâa chǐng sʉ̂ng sà-wə̌əi râat-chá-sǒm-bàt yùu nai grung jiin nán mii tá-hǎan èek kon nʉ̀ng chʉ̂ʉ gaa-má-nii

     Speaking of the Divine Lord of the Ta Ching Kingdom, who was enjoying [his] kingship in the land of Cathay, [he] had one excellent warrior called Kamani.