Liczebnik w języku angielskim – budowa i użycie liczebnika w języku angielskim. Zasadniczo liczebnik ma dwie formy: zwykłą i porządkową. Żadna z nich nie podlega odmianie.
Liczebniki główne
Liczebniki angielskie mogą być dwojakiego rodzaju: główne (cardinal numbers) i porządkowe (ordinal numbers). Liczebniki główne między 13 a 19 zakończone są na -teen: fifteen, sixteen. Liczebniki wyrażające pełne dziesiątki od 20 do 90 mają końcówkę -ty: twenty, sixty[1]. Przed rzeczownikami może wystąpić one lub a/an[2] She has a cat albo She has one cat. Przed hundred, thousand występuje a albo one, przy czym one jest bardziej formalne. Jeśli hundred i thousand są elementami liczb, stosowana jest liczba pojedyncza, jeśli są zwykłym rzeczownikiem, wtedy występują w liczbie mnogiej[3]: That stereo is a hundred twenty quid. New house? But that costs thousands!
W nieformalnym języku liczby między 1100 a 1900 często przyjmują formę setki-dziesiątki, np. 1964 to nineteen sixty four. Powyżej miliona stosuje się albo liczebniki długiej skali, albo krótkiej skali.
Zero
Zero może w języku angielskim przyjmować następujące formy[4]:
- nought /nɔːt/, jest to forma charakterystyczna dla języka brytyjskiego
- zero /ˈzɪərəʊ/, forma charakterystyczna dla angielszczyzny amerykańskiej. Przy mierzeniu temperatury forma ta obowiązuje również w Wielkiej Brytanii: Zero degrees Celsius is thirty two degrees Fahrenheit.
- oh /əʊ/ używane jest przy podawaniu ciągu cyfr, np. numeru telefonu: My number is two-fife-seven-oh-triple three
- nil używa się przy podawaniu wyników w grach zespołowych: After the first half Poland two, Romania nil.
- love jest charakterystyczne dla wyników tenisowych (pochodzi od francuskiego słowa l`oeuf, oznaczającego jajko: Forty love, Radwanska to serve.
Numery telefonów
W numerach telefonów podaje się każdą cyfrę oddzielnie[4]. Możliwe, i zalecane, jest użycie double dla dwóch i triple lub treble dla trzech jednakowych cyfr po sobie[4]: two three oh double nine one triple (treble) six (230991666).
| Liczebniki główne | Liczebniki porządkowe |
|---|---|
| 1 (one) | 1st (first) |
| 2 (two) | 2nd (second) |
| 3 (three) | 3rd (third) |
| 4 (four) | 4th (fourth) |
| 5 (five) | 5th (fifth) |
| 6 (six) | 6th (sixth) |
| 7 (seven) | 7th (seventh) |
| 8 (eight) | 8th (eighth) |
| 9 (nine) | 9th (nineth) |
| 10 (ten) | 10th (tenth) |
| 11 (eleven) | 11th (eleventh) |
| 12 (twelve) | 12th (twelfth) |
| 13 (thirteen) | 13th (thirteenth) |
| 14 (fourteen) | 14th (fourteenth) |
| 15 (fifteen) | 15th (fifteenth) |
| 16 (sixteen) | 16th (sixteenth) |
| 17 (seventeen) | 17th (seventeenth) |
| 18 (eighteen) | 18th (eighteenth) |
| 19 (nineteen) | 19th (nineteenth) |
| 20 (twenty) | 20th (twentieth) |
| 21 (twenty one) | 21st (twenty first) |
| 22 (twenty two) | 22nd (twenty second) |
| 23 (twenty three) | 23rd (twenty third) |
| 30 (thirty) | 30th (thirtieth) |
| 40 (forty) | 40th (fortieth) |
| 50 (fifty) | 50th (fiftieth) |
| 60 (sixty) | 60th (sixtieth) |
| 70 (seventy) | 70th (seventieth) |
| 80 (eighty) | 80th (eightieth) |
| 90 (ninety) | 90th (ninetieth) |
| 100 (one hundred) | 100th (hundredth) |
| 200 (two hundred) | 200th (two hundredth) |
| 1000 (one thousand) | 1000th (thousandth) |
| 2000 (two thousand) | 2000th (two thousandth) |
| 1 000 000 (one million) | 1 000 000th (millionth) |
| 2 000 000 (two million) | 2 000 000th (two millionth) |
Liczebniki porządkowe
Cechą liczebnika porządkowego jest końcówka -th z wyjątkiem first, second i third. W przypadku liczebników większych niż 20, końcówkę -th otrzymuje tylko ostatnia cyfra: twenty fourth[1]. Przeważnie przed liczebnikiem porządkowym umieszcza się przedimek określony the[5].
Ułamki
1/2 to a/one half, 1/4 to one quarter. W przypadku ułamków zwykłych (vulgar fractions) licznik jest liczebnikiem głównym, mianownik porządkowym[2]. Mianownik jest w liczbie mnogiej, jeśli licznik jest większy od 1: two thirds → dwie trzecie, one fifth → jedna piąta, 6 3/7 → six and three sevenths.
Przypisy
- 1 2 Leech 2001 ↓, s. 326-329.
- 1 2 Swan 2015 ↓, s. 361.
- ↑ Swan 2015 ↓, s. 365.
- 1 2 3 Swan 2015 ↓, s. 362.
- ↑ Sprytny słownik angielsko-polski, polsko-angielski. Kraków: Lingea, 2010, s. 696. ISBN 978-83-62169-02-3.
Bibliografia
- Geoffrey Leech: An A – Z of English Grammar and Usage. Harlow: Longman, 2001, s. 61. ISBN 0-582-40574-2.
- Michael Swan: Practical English Usage. Oxford: Oxford University Press, 2015, s. 81. ISBN 978-0-19-442098-3.
| Części mowy | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Rzeczownik | |||||||||
| Czasownik |
| ||||||||
| Składnia | |||||||||
| Fonologia i fonetyka |
