62 Dywizjon Pancerny
Historia
Państwo

 Polska

Sformowanie

1939

Tradycje
Rodowód

Sformowana przez 6 Batalion Pancerny

Dowódcy
Pierwszy

kpt. br. panc. Zygmunt Brodowski

Ostatni

por. Włodzimierz Sieniuta

Działania zbrojne
kampania wrześniowa
Organizacja
Rodzaj sił zbrojnych

wojska lądowe

Rodzaj wojsk

broń pancerna

Podległość

Podolska Brygada Kawalerii

Czołg TKS
Znaki taktyczne malowane na czołgach lekkich i rozpoznawczych[uwaga 1]
Znaki taktyczne malowane na pojazdach pancernych[uwaga 2]

62 Dywizjon Pancernypancerny pododdział rozpoznawczy Wojska Polskiego II Rzeczypospolitej.

Dywizjon nie występował w pokojowej organizacji wojska. Został sformowany w sierpniu 1939 roku we Lwowie, dla Podolskiej Brygady Kawalerii[1]. Jednostką mobilizującą był 6 batalion pancerny[2].

62 dpanc w kampanii wrześniowej

Mobilizacja

62 dywizjon pancerny został zmobilizowany w trakcie mobilizacji alarmowej we Lwowie, w dniach 24-26 sierpnia, w grupie jednostek oznaczonych kolorem żółtym w czasie A+60[3]. Po zmobilizowaniu nocą 29/30 sierpnia został załadowany do transportu kolejowego. 30 sierpnia dywizjon wyruszył transportem kolejowym w rejon koncentracji Podolskiej BK na terenie operacyjnym Armii „Poznań”.

Działania bojowe

Jeszcze w drodze 1 września został ostrzelany przez samoloty wroga na stacji kolejowej Koluszki. Kilku żołnierzy poległo, a kilku zostało rannych oraz poniesiono w sprzęcie. 2 września wyładował się we Wrześni i odjechał do lasów koło Nekli, gdzie otrzymał rozkaz: marszem nocnym przejść na lewy brzeg Warty. 3 września po plutonie samochodów pancernych przydzielono do pododdziałów rozpoznawczych, działających na kierunkach Poznań - Nowy Tomyśl z 9 pułku ułanów i Poznań Pniewy z 14 pułku ułanów. Szwadron czołgów rozwinął się w lesie koło jeziora Niegruszewskiego, gdzie odtwarzał sprawność techniczną. 4 września dywizjon przejechał na prawy brzeg Warty i zatrzymał się w lesie koło Swarzędza. 5 września rozkazem dowódcy Podolskiej BK podjął marsz w kierunku Ślesina. W marszu w rejonie Kleczewa pod Sławoszewkiem, dywizjon zbombardowany został przez samoloty Luftwaffe. Poległo 2 żołnierzy, 6 zostało rannych, wśród nich por. Jan Tabaczyński, zniszczony został jeden czołg TKS. Ze względu na ciężką chorobę do szpitala odjechał dowódca dywizjonu, dowodzenie 62 dpanc przejął por. Włodzimierz Sieniuta, a szwadronem czołgów ppor. rez. Zygmunt Traczyński. 6 września dywizjon ubezpieczał brygadę od strony Gniezna, obsadzając w obronie przesmyk pomiędzy jeziorami koło Ślesina. Po przejściu brygady 7 września dołączył do niej koło Sompolna. 8 września wraz z Podolską BK przegrupował się do Chełmna, tam wraz z brygadą wszedł w skład Grupy Operacyjnej Kawalerii gen. bryg. Stanisława Grzmot-Skotnickiego[4].

Udział w bitwie nad Bzurą

9 września z okolic Dąbia, Podolska Brygada Kawalerii wyruszyła do natarcia, wraz z nacierającymi w I rzucie pułkami, do natarcia przystąpił 62 dpanc. Szwadron czołgów został przydzielony do 14 puł., a szwadron samochodów pancernych do 6 pułku ułanów. Pluton samochodów pancernych wraz ze szwadronem ułanów z 6 puł. udzielił pomocy plutonowi kolarzy z 9 puł., który podczas rozpoznania okolic Dąbia wpadł w niemiecką zasadzkę. Wieczorem tego dnia szwadron samochodów pancernych walczył z powodzeniem w okolicach Uniejowa odpychając niemiecki pododdział z osi działania brygady. 10 września GOKaw. gen. Grzmota-Skotnickiego osiągnęła rubież Uniejów-Parzęcin. Tego dnia szwadron samochodów pancernych wziął udział w zatrzymaniu niemieckiego 350 pułku piechoty z 221 Dywizji Piechoty. Szwadron czołgów wspierał 14 puł., w walce o Wartkowice, tracąc 4 poległych, 2 rannych i kilka wozów bojowych. Pułk (a wraz z nim dywizjon) odniósł tego dnia ogromny sukces. Przecięto linie komunikacyjne i zaopatrzeniowe niemieckiego X Korpusu. W samych tylko Wartkowicach zdobyto 27 ciężarówek z żywnością, papierosami i amunicją. 1 pluton czołgów otrzymał takie zadanie: zablokować drogę na Poddębice i zatrzymać niemieckie wozy zaopatrzeniowe. Z kierunku Poddębic ciągle nadjeżdżały nowe niemieckie kolumny i wszystkie wpadały w ręce Polaków. Łącznie tego dnia zdobyto około 150-180 ciężarówek z amunicją i żywnością. Wieczorem dywizjon ześrodkował się we wsi Gostków koło Parzęczewa. 11 września wraz z pułkiem zbiorowym Pomorskiej Brygady Kawalerii, 62 dywizjon pancerny atakował tyły niemieckich oddziałów broniących Ozorkowa. W potyczce pod Orłą dywizjon stracił 2 zabitych, 6 rannych i 2 czołgi i samochód pancerny dowódcy dywizjonu[5]. Wieczorem 62 dpanc ześrodkował się w miejscu koncentracji Podolskiej BK w okolicy Parzęczewa, przydzielono go jako wsparcie do 14 puł. 12 września wspierał natarcie 14 puł. na Krzepice, następnie zorganizował zasadzkę, w której zniszczył straż przednią niemieckiego oddziału wydzielonego 221 DP. Wieczorem został wycofany, odpoczywał i odtwarzał zdolność bojową w dworze Gawrony koło Łęczycy. 14 września wieczorem wraz z Podolską BK, 62 dpanc rozpoczął przegrupowanie w kierunku dolnej Bzury, podczas jazdy zatłoczonymi drogami, w nocy zagubił się II pluton, ze szwadronu czołgów. Dołączył on do 16 Dywizji Piechoty. 62 dywizjon dotarł do Bzury w okolicach Witkowic. 16 września szwadron czołgów przeprawił się przez Bzurę w bród, rzekę przeszło 7 czołgów TKS. Pozostałe pojazdy szwadronu samochodów pancernych, plutonu techniczno-gospodarczego z powodu braku możliwości przeprawienia się przez Bzurę, zniszczyły swój sprzęt i park pojazdów. 17 września resztki dywizjonu były bombardowane przez lotnictwo niemieckie. Z uwagi na brak paliwa i hałas silników, który demaskował przedzierające się przez Puszczę Kampinoską, oddziały i grupy w pobliżu linii i punktów oporu jednostek niemieckich, czołgi TKS zniszczono we wsi Polesie. Resztki spieszonego dywizjonu dotarły do Kazunia, a następnie do Warszawy i uczestniczyły w obronie stolicy. II pluton szwadronu czołgów rozpoznawczych, otrzymał 16 września rozkaz nawiązania łączności z Grupą Operacyjną gen. bryg. Edmunda Knoll-Kownackiego. Podczas poszukiwań kontaktu, pod wsią Różyce niedaleko Kiernozi, pluton czołgów rozpoznawczych starł się z kompanią 2 pułku pancernego 1 Dywizji Pancernej. W jej wyniku stracił wszystkie czołgi i przestał istnieć[6].

Organizacja i obsada personalna

  • dowódca – kpt. br. panc. Zygmunt Brodowski (4 IX chory opuścił dywizjon, ranny 5 IX), por. Włodzimierz Sieniuta
  • adiutant – por. br. panc. Włodzimierz Seniuta (od 4 IX dowódca dywizjonu, ranny 10 IX pod Wartkowicami)

szwadron czołgów rozpoznawczych nr 62 (13 czołgów TKS)

  • dowódca – por. br. panc. Stanisław Niemczycki
  • dowódca 1 plutonu – ppor. rez. Jan Czarnecki[7]
  • dowódca 2 plutonu – ppor. rez. Józef Wójcicki

szwadron samochodów pancernych nr 62 (7 samochodów pancernych wzór 1934-II)

  • dowódca – por. Jan Tabaczyński (ranny 5 IX pod Sławoszewkiem), ppor. rez. Zygmunt Traczyński
  • dowódca 1 plutonu – ppor. rez. Emil Podhorski (zginął 1 IX)
  • dowódca 2 plutonu – ppor. rez. Zygmunt Traczyński (od 5 IX dowódca szwadronu)
  • szef szwadronu – sierż. Pyda (zginął 1 IX)

pluton techniczno-gospodarczy

  • dowódca – por. br. panc. Antoni Dzięciołowski

Uwagi

  1. 1 – czołg dowódcy kompanii; 2 – czołg dowódcy 1 plutonu; 3 – czołg dowódcy 2 plutonu; 4 – czołg dowódcy 3 plutonu; 5 – czołgi z 1 plutonu; 6 – czołgi z 2 plutonu; 7 – czołgi z 3 plutonu
  2. 1 – wóz dowódcy szwadronu; 2 – wóz dowódcy 1 plutonu; 3 – wóz dowódcy 2 plutonu; 4 – wóz z 1 plutonu; 5 – wóz z 2 plutonu.

Przypisy

  1. Gaj 2014 ↓, s. 173.
  2. Żebrowski 1971 ↓, s. 320.
  3. Rybka i Stepan 2010 ↓, s. 391.
  4. Nawrocki 2001 ↓, s. 25.
  5. Nawrocki 2001 ↓, s. 26.
  6. Nawrocki 2001 ↓, s. 27.
  7. Według Stanisława Niemczyckiego jego zastępcą i dowódcą 1 plutonu był ppor. rez. inż. Tytus Janota-Bzowski, ur. 20.11.1911.

Bibliografia

  • Krzysztof M. Gaj: Polska broń pancerna w 1939 roku - organizacja wojenna i pokojowa jednostek. Oświęcim: NapoleonV, 2014. ISBN 978-83-7889-122-2.
  • Adam Jońca: Wrzesień 1939: pojazdy Wojska Polskiego: barwa i broń. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 1990.
  • Rajmund Szubański: Polska broń pancerna 1939. Warszawa: Bellona, 2011. ISBN 978-83-11-12106-5.
  • Jan Tarczyński, Krzysztof Barbarski, Adam Jońca: Pojazdy w Wojsku Polskim = Polish Army vehicles : 1918-1939. Pruszków: Oficyna Wydawnicza "Ajaks"; Londyn: Komisja Historyczna b. Sztabu Głównego PSZ, 1995. ISBN 83-85621-57-1.
  • Marian Żebrowski: Zarys historii polskiej broni pancernej 1918 - 1947. Londyn: Zarząd Zrzeszenia Kół Oddziałowych Broni Pancernych, 1971.
  • Marian Winogrodzki, Podolska Brygada Kawalerii w działaniach wojennych 1939 r., cz. I Mobilizacja, Wojskowy Przegląd Historyczny Nr 3 (129), Warszawa 1989, s. 326–342.
  • Stanisław Niemczycki, Na marginesie artykułu M. Winogrodzkiego o Podolskiej BK, Wojskowy Przegląd Historyczny Nr 1-2 (131–132), Warszawa 1990, s. 318.
  • Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Najlepsza broń. Plan mobilizacyjny "W" i jego ewolucja. Warszawa: Oficyna Wydawnicza "Adiutor", 2010. ISBN 978-83-86100-83-5.
  • Antoni Nawrocki: 6 Batalion Pancerny. Zarys historii wojennej pułków polskich w kampanii wrześniowej. Zeszyt 125. Pruszków: Oficyna Wydawnicza Ajaks, 2001. ISBN 0388773194.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.