Rolnictwo ekologiczne

W wyniku produkcji rolniczej środowisko przyrodnicze ulega przekształceniom. W ciągu ostatnich kilkudziesięciu lat gospodarkę rolna traktowano w kategoriach techniczno-ekonomicznych. Nie przywiązując należytej wagi do jej przyrodniczej podstawy. Produkcję rolniczą postrzegano w kategoriach nakłady- efekty. Doprowadziło to do wielu niekorzystnych zjawisk, poczynając od degradacji środowiska, a na produktach szkodliwych dla (zwierząt) zdrowia kończąc.

Uprawy rolnicze tworzą określony ekosystem, w którym zachodzą podobne procesy jak w ekosystemach naturalnych. Człowiek stosują zabiegi o charakterze technicznym i chemicznym usiłuje przyspieszyć naturalne procesy przemiany materii i przepływ energii. Częściowo się to udaje, jednak skutki z tego wynikające w znacznej mierze nie są zgodne z oczekiwaniami.
Uprzemysłowienie rolnictwa umożliwiało duży wzrost produkcji rolniczej. Jednakże skutki chemizacji, specjalizacji i związanego z tym rozdzielania obszarów chowu zwierząt i gospodarki roślinności, a zatem skrajnego uproszczenia ekosystemów, stworzyły na wielu obszary bariery dla dalszego rozwoju gospodarki rolnej. Obserwacja skutków, jakie pociąga za sobą rolnictwo uprzemysłowione, skłania do szukania innych sposobów prowadzenia gospodarki rolnej jest maksymalne przybliżenie zabiegów agrotechnicznych do naturalnych procesów zachodzących w ekosystemie.

Jednym ze sposobów umożliwiających zwiększenie produkcji żywności jest podniesienie urodzajności gleb. Można to osiągnąć przez zwiększenie nawożenia. Zgodnie z wyżej cytowanymi zasadami powinno to być głównie nawożenie organiczne. Stosowanie odpowiedniej ilości nawozów ograniczających umożliwia zasilenie gleby we wszystkie niezbędne składniki, łącznie z mikroelementami. Koniecznie jest również zachowanie właściwych proporcji między produkcja roślinną i zwierzęcą. Jest to trudne ze względu na specjalizację produkcji, która jest warunkiem podniesienia efektywności gospodarowania. Szczególnie trudności powstają w związku z dużymi gospodarstwami hodowlanymi. Odchody zwierzęce, które w małym gospodarstwie są cennym nawozem, w dużych kombinatach hodowlanych stanowią źródło skażenia środowiska, zwłaszcza gleb i wód.

Rolnictwo uprzemysłowione to najczęściej rolnictwo monokulturowe. Pociąga to za sobą wiele niekorzystnych skutków, jak jałowienie gleby, zagrożenie pasożytami i chorobami, utrata przez glebę naturalnych właściwości fizycznych i chemicznych. Tych negatywnych skutków można w dużym stopniu uniknąć stosując racjonalny płodozmian.

Podstawową przeszkodą w rozwijaniu rolnictwa "ekologicznego" jest rachunek ekonomiczny. Na ogół jednostkowe koszty produkcji w rolnictwie uprzemysłowionym są niższe aniżeli w rolnictwie opartym na naturalnych procesach biologicznych. Jednocześnie w wielu krajach wysokim standardzie życia rośnie popyt na tzw. zdrową żywność, mimo jej wyższych cen. Dalszy wzrost cen na surowce energetyczne prawdopodobnie przybliży granicę opłacalności rolnictwa ekologicznego i uprzemysłowionego. Ze względu na brak własnej bazy surowców niezbędnych do produkcji nawozów mineralnych, niedobór ropy naftowej i gazu ziemnego i dużą energochłonność przemysłu azotowego, rozwój rolnictwa ekologicznego jest jedyną alternatywą.