Pamięć

Agnieszka Salińska
gr. II a

Pamięć jest to jedna z funkcji ludzkiego umysłu, zdolność poznawcza do przechowywania, magazynowania i odtwarzania informacji o doświadczeniach. Pamięć jest przedmiotem badań psychologii kognitywnej. Głównymi procesami pamięci są: zapamiętywanie, przechowanie i odtwarzanie. Człowiek ma zdolność do zapamiętywania nie tylko wrażeń zmysłowych i symboli, ale również do przechowywania obrazu własnej świadomości.
Do głównych rodzajów pamięci należą pamięć mechaniczna i logiczna. Pamięć mechaniczna opiera się na wielokrotnym powtarzaniu zapamiętywanego materiału. Nie można wykluczyć jej udziału w procesie uczenia się, podstawową rolę odgrywa w nim pamięć logiczna, oparta na rozumieniu przyswajanych treści, na dostrzeganiu zachodzących w nich związków i zależności. Ten rodzaj pamięci powinien być przede wszystkim kształtowany w procesie nauczania.
Zapamiętywanie jest mało efektywne w przypadku występowania przemęczenia. Zajęcia lekcyjne wymagające szczególnie intensywnego wysiłku umysłowego towarzyszącego zapamiętywaniu powinny być usytuowane w planie na pierwszych godzinach, gdy uczniowie nie odczuwają jeszcze zmęczenia.
W trakcie intensywnego pamięciowego przyswajania trudnego materiału niezbędne są krótkie, trwające kilka lub kilkanaście minut przerwy wtedy, gdy zaczyna być odczuwane zmęczenie.
Pamięciowe opanowanie przez ucznia treści zawartych w podręczniku lub notatkach powinno odbywać się w pewnej kolejności. Najpierw należy zapoznać się z całokształtem materiału, zrozumieć jego treść, wyjaśnić niezrozumiałe pojęcia i twierdzenia, wyodrębnić jego główne części, opracować dyspozycję ukazującą jego strukturę.
W psychologii poznawczej mówi się też o pamięci roboczej. Konstrukt ten integruje teorie pamięci krótkotrwałej, oraz teorie dotyczące funkcji wykonawczych uwagi. Pamięć roboczą traktuje się nie tylko jako bufor przechowujący przez krótki okres biernie informacje, ale jako pewnego rodzaju przestrzeń roboczą (Baars), w której dokonuje się świadome przetwarzanie informacji. Istnieją dwie wiodące teorie opisujące pamięć roboczą: teoria Baddeleya, oraz teoria Cowana. Pierwsza z nich wywodzi się z magazynowych modeli pamięci. Innym podejściem do problematyki pamięci roboczej jest jej rozumienie jako zaaktywowanej części pamięci trwałej.