Handel miedzynarodowy

Handel międzynarodowy, mimo postępującej globalizacji, jest nadal jednym z głównych powiązań gospodarek poszczególnych państw z gospodarką światową. Dlatego znajomość praw i reguł obowiązujących w tym handlu na przestrzeni wieków ma duże znaczenie dla zrozumienia mechanizmów nakręcających wzrost i stymulujących rozwój gospodarczy współcześnie.Handel Miedzynarodowy umozliwia wykorzystanie wiekszej ilosci czynnikow wytworczych oraz wieksza produkcje i konsumpcje dobr i uslug. Dlaczego kraje z soba handluja? Odpowiedz wydaje sie byc zreczywista! Kraje handluja, po to, aby zdobyc produkty i czynniki produkcyjne, ktorych same nie maja i nie moga produkowac.Ale ta odpowiedz odslania zaledwie rabek rzeczywistosci! Oczywicie, niektore dobra i czynniki produkcyjne sa fizycznie nieosiagalne, np. w Polce nie mamy warunkow do uprawy kawy czy herbaty. Jesli chcemy to dobro miec, musimy je importowac. Korzysci absolutne polegaja na tym, ze dany kraj jest bardziej efektywniejszy w produkcji danego dobra od innego kraju.Korzysci komparatywne polegaja na tym, ze jeden kraj moze produkowac dane dobro, po nizszych kosztach alternatywnych od innego kraju.Kraje handlujace ze soba eksportuja te dobra, w produkcji ktorych maja korzysci komparatywne i dzieki temu osiagaja korzysci. Kazdy z krajow dokonuje zakupow po nizszej cenie, niz ta, jaka musialby zaplacic produkujac dobro samodzielnie.Kraje maja wiecej produktow dzieki wymianie miedzynarodowej, niz gdyby produkowal obydwa dobra u siebie. Handel miedzynarodowy przynosi wiec kozysci obydwu stronom.Przedstawie etraz przyklad, w ktorym skonfrontuje absolutne, korzysci komparatywne, czyli korzysci wynikajace z handlu miedzynarodowego, z krzywa mozliwosci produkcyjnych. W prezentowanym przykladzie posluze sie dwiema gospodarkami, ktore produkuja dwa dobra zatrudniajac jeden czynnik produkcyjny, jakim jest praca. W Angli kazdy robotnik moze wyprodukowac 3 komputery albo 200 butelek wina. We Francji natomiat jeden robotnik moze wyprodukowac 1 komputer albo 300 butelek wina. Na podstawie tych danym mog stwierdzic, ze Anglia moze produkowac komputery taniej niz Francja. Francja moze zas produkowac takiej wino niz Anglia. Przedstawione roznice w kosztach swiadcza o tym, ze Anglia posiada korzysci absolutne w produkcji komputerow, a Francja - w produkcji wina.Przy tych roznicach w kosztach obydwa kraje moga skorzystac z handlu miedzynarodowego.
Korzysci absolutne
Kraj produkcja komputerow produkcja wina
Anglia +3 - 200
Francja -1 +300
Efekt netto +2 +100
Aby wymiana miedzynarodowa byla korzystna, kraje muszą posiadac korzysci absolutne. Wazne sa korzysci komparatywne i to wlasnie one decyduja o oplacalnosci specjalizacji i wymiany.
Pomimo korzysci, jakie niesie z soba wymiana miedzynarodowa, zaden kraj nie moze pozwolic sobie na prowadzenie zupelnie wolnego handlu bez zadnych ograniczen. Jest wiele przyczyn powodujacych, ze rzady nakladaja na handel zagraniczny rozne bariery. Jesli kraj wydaje duzo na import, w porownaniu z przychodami zeksportu, to musi ograniczyc import. Niektore galezie pzremyslu zaliczane sa do straregicznych i chronienie ich jest koniecznoscia. Kraj musi tez chronic sie pzred nieuczciwa konkurencją na rynkach miedzynarodowych, polegajaca na DUMPINGU, czyli sprzedarzy dobra ponizej kosztow jego produkcji. Rzad moze ograniczyc import stosujac rozne narzedzia. Jednym z nich sa taryfy, Taryfy sa to podatki nakladane na dobra importowane. Powoduja one wzrost ceny produktu przy kazdej wielkosci importu. Innym sposobem ograniczenia wielkosci importu jest wyznaczenie kwot importowanych, czyli okreslenie konkretnej ilosci dobra, jakie moze byc sprzedawane na rynku. Np. rzad moze dopuscic na swoj rynek w ciagu roku 100000 samochodow wytworzonych przez eksportenta. Rzad moze ponadto wprowadzic reglamentacje dewiz, uniemozliwiajac by import przekroczyl wyznaczone wielkosci. Innym jeszcze sposobem jest udzielenie subsydiow producentom krajowym w celu obnizenia ich kosztow produkcji i zwiekszenia konkurencyjnosci wytwarzanych przez nich produktow w stosunku do analogicznych produktow pochodzenia zagranicznego.Poniżej prezentujemy listę towarów, które możesz przywieźć do Polski bez cła. Większość z tych towarów można przewieźć przez granicę tylko w określonych ilościach, bardzo szczegółowo wyliczonych w Rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 18 listopada 1997 r. (Dz.U.97/142/949) oraz innych aktach wykonawczych. My przedstawiamy normy ilościowe tylko dla niektórych towarów. Cło, forma podatku, nakładanego przez państwo na towary przywożone z zagranicy (cło importowe), wywożone za granicę (cło eksportowe) lub (do 1921, kiedy zostało zabronione przez Konwencję Brukselską) przewożone przez terytorium danego kraju (cło przewozowe).
Stosowane już w starożytności, było początkowo wyłącznie elementem polityki fiskalnej państwa (zwiększenie dochodów skarbowych). Od XVII w. zaczyna wzrastać jego rola jako instrumentu gospodarczego, pozwalającego poprzez ograniczenie wymiany z zagranicą realizować określone cele gospodarcze.
W zależności od celów polityki handlowej wyróżnia się cła:
1) prohibicyjne - zahamowanie importu określonych towarów,
2) protekcyjne - ochrona interesów rodzimych producentów,
3) reglamentacyjne - regulujące kierunki i strukturę handlu zagranicznego
Artykuły potrzebne do pracy urzędowej międzynarodowym przedsiębiorstwom działającym w Polsce, jeśli takie same udogodnienia stosuje się w kraju, z którego rzeczy są sprowadzane. Rzeczy te nie mogą być sprzedane przez 3 lata.
Artykuły spożywcze do spożycia w czasie podróży przez podróżnego oraz członków obsługi w przewozach międzynarodowych (w ilościach nie większych niż np. 1l wyrobów mleczarskich; 1 kg wyrobów czekoladowych; 500g kawy).
Alkohole, w tym także piwo, przywożone ze sobą przez osobę, która ukończyła 18 lat - w ilościach nie przekraczających: 2l - dla wyrobów winiarskich; 5 l - dla piwa; 1l - dla wyrobów spirytusowych lub innych (niż winiarskie i piwo) wyrobów alkoholowych.
Aport w postaci środków trwałych, wnoszony przez podmiot zagraniczny. Przedmiotów tych nie można odstępować przez 3 lata.
Bagaż i rzeczy osobiste potrzebne w czasie podróży i pobytu w kraju.
Części zamienne i paliwo oraz inne rzeczy nabyte zagranicą przez polskich przewoźników lub spedytorów i niezbędne dla dalszej eksploatacji pojazdu - ilościach określonych rozporządzeniem.
Dobytek (przedmioty użytku osobistego i domowego) polskiej osoby fizycznej przebywającej legalnie za granicą dłużej niż rok oraz zagranicznej - jeśli przyjeżdża do Polski na pobyt stały. Przedmioty te nie mogą być sprzedane przez 2 lata.
Katalizatory służące do przetwarzania towarów w drodze uszlachetniania czynnego.
Materiały potrzebne dla organizacji międzynarodowych wystaw, targów zawodów i konkursów przywożone przez organizatorów lub uczestników.
Materiały reklamowe i nagrody przywiezione przez organizatorów międzynarodowych loterii fantowych.
Nagrody otrzymane przez uczestników międzynarodowych wystaw, konkursów, targów i zawodów w związku z uczestnictwem w niej. Nie dotyczy to towarów objętych podatkiem akcyzowym.
Naprawione zagranicą, w ramach gwarancji, rzeczy.
Papierosy przywożone ze sobą przez osobę, która ukończyła 18 lat w ilościach: nie więcej niż 250 sztuk papierosów albo nie więcej niż 50 sztuk cygar albo do 250 g tytoniu.
Pomoc humanitarna w postaci artykułów o przeznaczeniu medycznym i służących ochronie zdrowia, otrzymywana bezpłatnie przez powołane do tej pomocy organizacje lub ze zbiórek publicznych.
Pomoce naukowe służące wyłącznie celom badawczym i dydaktycznym, przeznaczone dla szkół, przedszkoli, instytucji i placówek naukowo-badawczych.
Pomoce naukowe, aparatura badawcza oraz wzorce przywożone dla jednostek administracji miar i probierczych.
Próbki, wzory i modele towarów przywożone w małych ilościach przez osoby prowadzące działalność gospodarczą w celach reklamowych i akwizycyjnych.
Przedmioty otrzymane bezpłatnie przez jednostki budżetowe (szkoły, domy dziecka), przeznaczone do ich działalności, z wyłączeniem działalności gospodarczej.
Przesyłki pocztowe niewielkich rozmiarów i rzeczy przywożone tych przesyłkach, jeżeli odprawa celna przesyłek w kraju nadania odbywa się na podstawie umowy międzynarodowej.
Sportowy sprzęt i urządzenia przeznaczone dla reprezentacji narodowych i olimpijskich oraz dla celów ratownictwa przywożone przez organizacje i stowarzyszenia kultury fizycznej o zasięgu ogólnopolskim. Wymaga to uprzedniej zgody Prezesa Urzędu Kultury Fizycznej i Turystyki. Rzeczy mają być przeznaczone do niegospodarczej działalności statutowej i nie mogą być zbywane przez okres 2 lat.
Samoloty używane w lotnictwie cywilnym o masie powyżej 12 ton oraz części zamienne do nich i wyposażenie pokładowe przywożone przez osobę, która będzie ich używać i posiada świadectwo kwalifikacyjne wydane przez polski organ nadzoru lotniczego.
Sprzęt ratowniczo-gaśniczy przeznaczony dla jednostek ochrony przeciwpożarowej do ich niegospodarczej działalności statutowej, o ile taki sam sprzęt nie jest produkowany w kraju. Sprzęt nie może być sprzedany przez okres 3 lat.
Spadek, a właściwie rzeczy, które z niego przypadają bezpośrednio osobie zamieszkałej w Polsce.
Środki bezzwrotnej pomocy od rządów innych państw i organizacji międzynarodowych.
Środki farmaceutyczne i artykuły sanitarne przeznaczone do badań naukowych i rejestracyjnych.
Samochód lub inny środek transportu otrzymany w zamian za taki pojazd zniszczony w wypadku albo kupiony za pieniądze otrzymane zagranicą tytułem odszkodowania.
Trumny i urny ze zwłokami i szczątkami zwłok.
Tablice i emblematy nagrobkowe oraz inne przedmioty służące do utrzymania lub ozdoby grobów i pomników, jeżeli nie są przeznaczone do działalności gospodarczej.
Towary, które zostały przekazane na rzecz Skarbu Państwa przed dopuszczeniem ich do sprzedaży i zostały przyjęte przez organ celny nieodpłatnie bez obciążeń innych niż należności celne przywozowe.
Towary, które przed dopuszczeniem do sprzedaży uległy zniszczeniu albo przepadkowi na rzecz Skarbu Państwa.
Towary adresowane do nieznanego odbiorcy, albo nie podjęte przez odbiorcę, jeśli ich wartość jest niższa niż łączne koszty sprzedaży, przewozu, przechowania i składowania.
Towary przeznaczone do użytku urzędów i użytku osobistego przedstawicieli urzędowych państw obcych w Polsce, a także przedstawicieli organizacji międzynarodowych oraz członków ich rodzin. Tych rzeczy nie można odstępować przez okres 3 lat, a są zwolnione od cła tylko, gdy te same zasady w stosunku do polskich przedstawicieli stosuje dane państwo.
Upominki, w ilości, która nie wskazuje na przeznaczenie handlowe.
Urządzenia do kierowania, kontroli, nadzoru i zabezpieczania obsługi ruchu lotniczego, przywożone przez jednostki zabezpieczające ruch lotniczy w kraju.
Wojskowe materiały techniczne, przywożone przez zagranicznych uczestników ćwiczeń wojskowych organizowanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, przeznaczone do zużycia w trakcie tych ćwiczeń.
Własność znajdująca się zagranicą i odzyskana w wyniku procesu sądowego (mienie rewindykowane)
Wyposażenie środka transportu i paliwo do niego (wraz z zapasem), a także potrzebne dla jego używania oleje i smary.
Zwierzęta domowe, hodowane w mieszkaniach.
Zniszczone na skutek siły wyższej, w stopniu uniemożliwiającym używanie towary objęte tranzytem.
Zwracane niewykorzystane towary, będące resztkami i nadające się tylko na surowce wtórne.
Znaki firmowe, opakowania w jednostkowych ilościach, etykiety, szablony, wykroje i instrukcje obsługi wykorzystywane przy produkcji towarów przeznaczonych na eksport.

Pamiętaj, że :
Zwolniony od cła jest zarówno przywóz z zagranicy jak i wywóz za granicę wartości dewizowych. Może jednak podlegać ograniczeniom dewizowym.
Ilość wymienionych towarów zwolnionych od cła jest ustalana przez Ministra Finansów.

Eksport, zorganizowana działalność polegająca na wywozie za granicę danego kraju towarów, usług oraz kapitałów. Trudni się nią zwykle zorganizowany specjalnie w tym celu podmiot gospodarczy – eksporter – albo jako bezpośredni wytwórca, albo jako podmiot pośredniczący w obrocie z zagranicą.
Ekspansja eksportowa na rynki zagraniczne ma podstawowe znaczenie dla gospodarki z tytułu pozyskania dewiz, poprawy bilansu płatniczego. Stanowi ona o miejscu i udziale danego kraju w międzynarodowym podziale pracy.
Import, kupno towarów lub usług z zagranicy. Jest wynikiem międzynarodowego podziału pracy. Zaopatruje gospodarkę w towary (usługi), których wytworzenie w kraju uważa się w danych warunkach za niemożliwe lub mniej korzystne niż wykorzystanie dóbr realizowanych za granicą.
Embargo, narzędzie polityki handlu zagranicznego i represji ekonomicznej, a pośrednio i politycznej, mogące polegać na całkowitym lub częściowym zakazie eksportu towarów do określonego kraju (ich grupy) lub importu towarów z tego obszaru, zakazie wyjazdów obywateli, odpływania statków lub lotów samolotów w określonym kierunku, zatrzymaniu statków obcego państwa wraz z ładunkiem, a w czasie wojny - zatrzymaniu statków państwa neutralnego (może być za odszkodowaniem) w celu wykorzystania ich dla potrzeb wojennych.

Embargo może dotyczyć także przepływu informacji (np. w trakcie negocjacji międzynarodowych) lub nowoczesnej techniki i technologii (zwłaszcza wojskowej) do określonych państw. Jest ono niezgodne z prawem międzynarodowym, jeśli nie wynika z konieczności ochrony przed skutkami postępowania obcego państwa.