Połączenie Włoch i Niemiec.

W XIX wieku w Europę ogarnęła rewolucja i wiele narodów zaczęło darzyć do niepodległości lub jak np. państwa niemieckie czy włoskie do zjednoczenie. Pierwsze próby zjednoczenia tych dwóch krajów zaczęły się w lata 40 XIX wieku podczas tak zwanej Wiosny Ludów.
Państwa włoskie podczas Wiosny Ludów głosiło takie hasła jak : zjednoczenie Italii i wyzwolenie się spod wpływów austriackich.
W marcu 1848 roku wojnę z Austrią rozpoczął król Piemont- Karol Albert. Trwające do lipca działania wojenne zakończyły się przegraną wojsk piemonckiego pod Custozzą i zawarciem rozejmu. Austriacy zajęli Lombardię. Natomiast w środkowych Włoszech uaktywnili się republikanie co skłoniło papieża do opuszczenia Rzymu. Upowszechniające się nastroje republikańskie zaniepokoiły króla Piemontu , pragnącego zjednoczenia Włoch , ale pod berłem królewskim. Król ulegając naciskom patriotów , zerwał rozejm i wznowił działania wojenne przeciw wojskom austriackim. Kolejna porażka tym razem pod Navarą -marzec 1849- zmusiło Karola Alberta do abdykacji na rzecz syna Wiktora Emanuela.
Austria zajęła Parmę , Modenę i Taskonię , gdzie powrócili konserwatywni władcy, w Rzymie rządzili jeszcze republikanie. Opór stawiała jeszcze Wenecja , ale skapitulowała przed Austriakami w sierpniu 1849 roku.
Mimo dwukrotnej klęski wojennej Piemontu w latach 1848-1849autorytet i wpływy tego państwa oraz rządzącej nimi dynastii nie tylko nie doznały uszczerbku , lecz znacznie umocniły się na całym półwyspie. Piemont utrzymał swą wybitna armie , która odzyskała sławę uczestnicząc w zwycięskiej dla antyrosyjskiej koalicji w wojnie krymskiej. Na terytorium Piemontu uwidaczniał się najszybszy rozwój gospodarczy, a w porównaniu z innymi terytoriami włoskimi Piemont był wzorem porządku i praworządności. Od 1859 roku główną role w rządzie odgrywał arystokrata-liberał , człowiek niezwykle umiejętny, hrabia Cavour , który stanął na czele rządu. W warunkach koniunktury gospodarczej , która zapanowała w Europie od końca 1848 roku i ogarnęła również , umiał on podnieść handel , przemysł i rolnictwo w państwie oraz uporządkować finanse. Z determinacją dążył do jednego celu zjednoczenia Włoch pod władzą dynastii sabaudzkiej, a dla jego osiągnięcia wykorzystywał wszystkie sprzyjające okoliczności, nawiązał wszystkie możliwe wewnętrzne i zewnętrzne sojusze , umiał pozyskać dla swojej sprawy także działaczy republikańskich takich jak np. Garibaldi czy Manin. Skrycie także podsycał działalność rozgałęzionej organizacji patriotycznej Towarzystwa Narodowego , którego celem było wywalczenie zjednoczenia Włoch. Widział on w papieżu główna przeszkodę w dziele zjednoczenia kraju. Zamykał klasztory , zastąpił ustawodawstwa kościelne ustawodawstwem cywilnym.
Premier Piemont nie wahał się wciągać swego kraju do udziału w wojnie krymskiej. Nadwyrężało to w prawdzie zasoby małego państwa, jednakże Piemont został dopuszczony do uczestnictwa w Kongresie Paryskim w 1856 r. , gdzie jego przedstawiciele podnieśli sprawę wyzwolenia i zjednoczenia ziem włoskich Stosunek sił dwóch antagonistów : wielkiej monarchii habsburskiej i małego państwa piemonckiego , począł się zmieniać na niekorzyść Austrii. Nieprzyjazna wobec Rosji postawa Austrii w wojnie krymskiej spowodowała utratę poparcia dla Austrii tego wciąż olbrzymiego mocarstwa. Neutralność zaś Austrii w tej wojnie w zestawieniu z aktywnym uczestnictwie, Piemontu, zobowiązywała Anglie i Francję do opowiedzenia się w ewentualnym konflikcie po stronie Włoch.
Wreszcie Cavour , tak zręcznie zdobywający wpływy wewnątrz i na zewnątrz Włoch, zdołał skłonić Napoleona III do sojuszu wojskowego przeciw Austrii. Pomógł mu w tym przypadek. Z początkiem 1858 patriota włoski Orsiol dokonał zamachu na życie Napoleona II, pragnąc w ten sposób zaprotestować przeciw cesarzowi Francji , który od chwili zdobycia władzy stanowił oparcie dla papieża i innych przeciwników zjednoczenia Włoch. Zamach ów spowodował liczne ofiary , lecz sam cesarz wyszedł cało.
Orsini został stracony , lecz równocześnie wiecznie kalkujący , żądny chwały ale tez chwiejny i niezdecydowany cesarz odczul , ze zbliża się chwila definitywnego rozwiązania włoskiej sprawy narodowej. Dal się on ponieść perspektywie wystąpienia jako "wyzwoliciel Włoch" .licząc również na korzyści , jakie dlań stad popłyną Chwała na polu wojennym , w szczególności po zwycięstwie w wojnie krymskiej tym razem w walce z Austrią umocniłaby jego władze i rozszerzyła wpływy we Włoszech.
Zbierało się razem z rachuba Cavoura. W lecie 1858r na zjeździe w Plombieres Napoleon II i Covour zawarli układ , mocą którego Francja i Piemont miały łącznie przystąpić do wojny przeciw Austrii. Po uzyskanym zwycięstwie Piemont roszerzyłby swe terytorium , lecz zachowane pozostałyby Toskania , państwo papieskie i królestwo neapolitańskie. Włochy nie byłyby zjednoczone lecz sfederowane pod kierownictwem Piemontu. Francja za udzieloną pomoc uzyskała by od Piemontu Sabaudię. Otwarta pozostawiono sprawę przyłączenia do Francji Nicel, która w przeciwieństwie di Sabaudii, zamieszkanej przez Francuzów , była w większej części zamieszkana przez Włochów. Utrzymując papieża na tronie rzymskim i licząc na dalszy nań wpływ oraz osadzenie na tronie środkowych Włoch swego krewnego (który później ożenił się z córka Wiktora Emanuela II, króla Piemontu), Napoleon II dążył do zdobycia w planowanej federacji włoskiej roli rozjemcy protektora, pragnąc w ten sposób podnieść swoja pozycje we Francji i w Europie . takie były kalkulacje cesarza francuskiego który - z duża wprawdzie ostrożnością - próbował iść śladami swego wielkiego stryja. Cavour natomiast zawarł układ W Plombieres , albowiem udział Napoleona III w wojnie z Austrią wyda mu się niezbędnym warunkiem uzyskania zwycięstwa , bez którego realizacja jego dalszych planów nie miała żadnych szans powodzenia.
Wojnę rozpoczęła 29 kwietnia 1859r Austria, sprowokowana wojowniczymi gestami i mobilizacja wojskowa Piemontu. Wojska francuskie połaczyly się z piemonckimi , a naczelne dowództwo spoczęło w ręku Napoleona III. Dnia 4 czerwca zjednoczona armia odniosła walne zwycięstwo nad Austriakami pod Magentą , a w cztery dni potem cesarz Francji i król Piemontu wjechali uroczyście do Mediolanu , powitani z entuzjazmem przez ludność. Druga poważną klęskę poniosła Austria nieco później , 24 czerwca , pod Solferino.
Niespodziewanie - w szczególności dla Włochów - Napoleon III wdał się w pertraktacje pokojowe z Austria i 8 lipca doszło do zawieszenia broni , a wkrótce Napoleon III i cesarz Austrii Franciszek Józef zjechali się Villafrancedla omówienia warunków pokoju.
O postępowaniu Napoleona III zdecydowało kilka czynników Austria choć poniosła dwukrotnie klęski na polu bitwy , daleka była do wyczerpania swych wszystkich zasobów i możliwości innych państwach niemieckich w tym i w Prusach , które początkowo zadeklarowały swa neutralność , zmagały się nastroje antyfrancuskie i rozważano plany przystąpienia do wojny po stronie Austrii. Nad to Napoleon III przeraził się rozmach ruchu ludowo-patryjotycznego w samych Włochach. Na wiosnę zostali wypędzeni władcy Toskania , Parmy i Modeny uwolniła się spod władzy papieskiej Romania , powstały tam zgromadzenia ludowe oraz rządy ,opowiadające się za połączeniem z Piemontem. Ruch rewolucyjny zbierał w państwie papieskim i neapolitańskim Groziło to przekreśleniem planów z Piombieres. Przeciw Napoleonowi III który , porwany entuzjazmem po wkroczeniu do Mediolanu wezwał całe Włochy o wyzwolenie , wystąpiły obecnie francuskie koła arystokratyczne i klerykalne , zarzucając mu sprzeniewierzenie się interesom narodowym Francji. W tych warunkach Napoleon III , nie oglądając się na swych sojuszników , zdecydował się zawrzeć pokój.
Postanowienia traktatu francusko-austryjaciego (ratyfikowanego w listopadzie 1859 r) przewidywały oddanie Lombardii za pośrednictwem Francji Piemontowi. Wenecja nadal miała pozostać we władaniu Austrii. Traktat potwierdzał plan federacji i przewidywał powrót wygnanych książąt Zrewolucjonizowana ludność Włoch środkowych nie zezwoliła jednak na realizacje tego ostatniego punktu , a Cavour (który najpierw podaj się do dymisji i protestując przeciw pokojowi w Villafrance lecz w styczniu 1860 roku wrócił do steru rządu) tak zręcznie pokierował biegiem zdarzeń , ze Włochy środkowe po przeprowadzeniu plebiscytów- zostały zjednoczone z Piemontem. Natomiast Sabaudie i Nicę oddano Francji , która na tej podstawie zgodziła się przekazać Lombardzie Piemontowi.
Perspektywy federacji włoskiej jako namiastki zjednoczenia przekreśliła akcja Garibaldiego na południu Włoch. Garibaldi stojąc na czele ochotników , wziął udział w wojnie z Austria oddał w niej duże usługi, coc król i Cavour wciąż patrzyli z niechęcią i z obawa na jego plebejskie oddziały Garibaldi protest wał przeciw wytworzonemu w wyniku umów pokojowych stanowi rzeczy , w szczególności boleśnie odczul utratę swej ziemie ojczystej - Nicei. Zgromadził wiec swe oddziały , w których było wielu cudzoziemców ( w tym i Polaków) potajemnie z tysiącem ochotników, ubranych w czerwone koszule , z maju 1860 wylądował na Sycylii. W krotce doszło do bitwy z wojskami króla Napoleona pod Calatafimi.
Choć gorzej uzbrojeniu i walcząc w trudnym górzystym terenie , garybaldczycy pokonali najemnych żołnierzy królewskich Akcja Garibaldiego wzbudziła entuzjazm na całej wyspie , a jego oddziały zyskały tysiące nowych ochotników Demokratyczne poglądy , jakie wyznawał Garibaldi jego proste obejście i ludowy charakter jego wojska - wszystko to sprawiło , że garnęli doń prości ludzie przede wszystkim wyzyskiwani przez obszarników chłopi - dzierżawcy. Z wyzwoleniem od despotyzmu burgońskiego łączono nadzieje na radykalną reformę rolną na otrzymanie ziemi. Garibaldi zajął Palerma , a następnie Messynę , wojska neapolitańskie zaś musiały w popłochu opuścić wyspę. Garibaldi podążył za nimi.
Dnia 7 września wkroczył on do Neapolu i poparty przez lud objął dyktatorska władzę , a rząd znalazł się w ręku demokratów o republikanów
Zwycięstwo Garibaldiego oraz perspektywa iż Włochy zjednacza się w firmie republiki demokratycznej , miały znaczenie ogólnoeuropejskie. Ożywiły się koła radykalne dążące do oddalonego zjednoczenia Niemiec: sile i otuchę wydarzeń we Włoszech czerpali patrioci polscy , w szczególności lewica "czerwonych" : ruch czynnego poparcia dla Garibaldiego ogarnął robotników angielskich.
Akcja Garibaldiego groziła upadkiem wszystkich planów tego Cavoura i dynastii sabaudzkiej. Gdyby Garibaldiemu udało się zdobyć Rzym , mógł on proklamować republikę włoską i ruch republikański przeniósłby się na północ. By ubiec Garibaldiego wojska Piemonckie wkroczyły ta terytoria papieskie i zajęły je , pozostawiając papieżowi jedynie Rzym. Wkrótce weszły one i na teren królestwa neapolitańskiego , gdzie obecnie władzę sprawował Garibaldi. Koła mieszczańskie w Neapolu a również wielu polityków z otoczenia Garibaldiego prowadziło agitacje , za przyłączeniem Neapolu do królestwa Garibaldi uległ presji tych rożnych czynników i zgodził się na przeprowadzanie plebiscytu w sprawie przyłączenia do Piemontu , który -jak wszędzie indziej - dał ogromną większość za przyłączeniem. W listopadzie król Wiktor Emanuel wjechał do Neapolu a towarzyszył mu Garibaldi , który wołał : "Niech żyje król !!" . sądził on , że w ten sposób stawia dobro sprawy włoskiej ponad swe osobiste przekonania republikańskie. Nie doczekał się jednak wdzięczności od króla i został odsunięty od wszelkiego wpływy na dalszy bieg spraw.
Gdy Garibaldi 1862r próbował wraz z ochotnikami pójść na podbój Rzymu , po wyładowaniu na południu Kalabrii natrafił na opór żołnierzy Wiktora Emanuela i , raniony , został wzięty do niewoli , choć w krotce pod naporem opinii uwolniono go.
Na początku 1861 zwołano ogolnowłoski parlament, który 17 marca proklamował Wiktora Emanuela królem zjednoczonych Włoch. Powstało wielkie pod względem przestrzeni i ludności państwo europejskie. Tym czasowa stolica został Turyn , a w cztery lata później Florencja. Po za granicamy państwa włoskiego znajdowała się dalej Wenecja, okupowana przez Austriaków i Rzym we władzy papieża broniony obecnie przez załogę francuską.
Ostateczne wyzwolenie Wenecji i Rzymu przyniosło ze sobą kolejne wydarzenia wojenne w Europie 1866 wybuchła wojna Austriacko - Pruska. Do wojny przyłączyły się Włochy , lecz poniosły porażki na lądzie i na morzu. Jedynie Garibaldi wraz ze swymi ochotnikami skutecznie walczył o zajęcie południowego Tyrolu , ale w wyniku klęski , jakiej Austria doznała z rąk Prus , musiała on ustąpić Włochom sojusznikom Prus Wenecje. 1866 r na podstawie umowy z rządem włoskim wojska francuskie ewakuowały Rzym. Wkrótce Garibaldi z Tyrolu, który musiał opuścić , wyruszył - raz jeszcze - na Rzym -1867r-. do Rzymu wróciły oddziały francuskie , a Garibaldi poniósł klęskę. Dopiero gdy 1870 r Napoleon III został pokonany przez Prusaków pod Sedanem , a oddziały francuskie odwołano z Rzymy , wkroczyły tam wojska włoskie (21 września). Papież zamknął się w Watykanie. W plebiscycie ludność Rzymu opowiedziała się ogromną większością za przyłączeniem do Królestwa Włoskiego. Do Rzymu , jako stolicy Włoch , wjechał triumfalnie na początku 1871 r król Wiktor Emanuel II.
Mimo że w wyzwoleniu i zjednoczeniu Włoch największa role odegrała walka patriotyczna i rewolucyjna mas narodu Włoskiego , słabość elementów republikańsko - demokratycznych , w porównaniu ze szlachecko - burżuazyjnymi zwolennikami Cauvora i dynastii piemonckiej - była tak wielka , że we Włoszech utrwaliła się monarchia konstytucyjna z licznymi przeżytkami feudalnymi i o względnie słabo rozwiniętej nowoczesnej technice i przemyśle Włochy odgrywały w najbliższych dziesięcioleciach role jedynie drugorzędną.
Wiosna Ludów dotknęła także taki państwo jak Niemcy. W Niemczech przyczyną wystąpień rewolucji był kryzysu rzemiosła , brak rozstrzygnięć w kwestii uwłaszczenia chłopów, a także jak we Włoszek sprawa zjednoczenia kraju. W wielu krajach niemieckich doszło do zamieszek gwałtowny charakter zajść , jakich widownią stał się Berlin w marcu 1848 r , zmusił króla pruskiego Fryderyka Wilhelma IV do ustępstw. Król udzielił zgody na utworzenie Gwardii Narodowej oraz ogłosił amnestie dla więźniów politycznych. Sejm uchwalił wolność prasy i zgromadzeń oraz ordynację wyborczą do Zgromadzenia Konstytucyjnego , które miało się zbierać w maju w celu przygotowania konstytucji. Skromne zadanie utrzymania zdobyczy politycznych , przypadło właśnie na Zgromadzenie Konstytucyjne , jego działalność , rozpoczęta w maju , zakończyła w grudniu 1848 r. decydującym momentem dla zakończenia w Prusach "liberalnego eksperymentu" było powierzenie przez króla steru rządów junkrom , a następnie wprowadzenie w Berlinie stanu oblężenia. Miesiąc później król Fryderyk Wilhelm IV nadał Prusom konstytucję , ale zachował władzę oraz dotychczasowe uprawnienia. Krokiem naprzód w dziele zjednoczenia było zwołanie do Frankfurtu nad Menem ogólnoniemieckiego Zgromadzenia Narodowego w maju 1848r. miało ono rozstrzygnąć sprawę zjednoczenia Niemiec. Uchwalono konstytucję przyszłego państwa związkowego. Koronę cesarską tzw. Małych Niemiec ofiarowano królowi Prus Fryderykowi Wilhelmowi IV , który jej nie przyjął , gdyż nazwał ja "świńską koroną". Związek Reński , Związek Niemiecki i Związek Celny powstały w 1806 , 1815 i w 1834 , każdy stanowił ważny etap w rozwoju sprawy niemieckiej.
Reakcja polityczna , panująca w Prusach po zgnieceniu rewolucji lat 1848-1849 , nie przeszkodziła bujnemu rozkwitowi ekonomicznemu , jaki zaczął się w szóstym dziesięcioleciu. Prusy , a przede wszystkim ich zachodnie prowincje , bardzo jeszcze niż dotąd wysunął się wśród wszystkich krajów niemieckich jako wielkie centrum przemysłowe. Podwoił się w ciągu dziesięcioleciu (1850-1860) produkcji węgla , żelaza i stali , długość linii kolejowych wzrosła z 3000-11000 kilometrów.
Dopiero obecnie Związek Celny osiągnął szczyt swego rozwoju , po przystaniu doń księstwa Hanoweru , Oldenburg i innych. Rozwój Prus umacniał je , a osłabiał Austrie znajdującą się poza jej obrębem. Wzmogło to dążenie do zjednoczenia krajów niemieckich pod hegemonią pruską. Sytuacja sprzyjałam temu , tym bardziej , że Rosja , ongiś podporą Austrii przeciw Prusom , po wojnie krymskiej , w której Austria ujawniła swe niechętnie do Rosji stanowisko , była skłonna poprzeć Prusy przeciw Rosji. Po klęsce Austrii w wojnie włoskiej wydawało się sferom kierowniczym Prus , że nadszedł czas , by ponownie postawić sprawę zjednoczenia Niemiec i rozstrzygnąć ja - łamiąc opór głównego przeciwnika Prus , Austrii - jeżeli trzeba na drodze wojennej.
Wyrazicielem tej tendencji stał się brat Fryderyka wilhelma IV , książę Wilhelm , który od 1858 sprawował funkcję regenta , a po śmierci króla w 1681r. wstąpił na tron Prus jako Wilhelm I. Przystąpił on tez do realizacji planu reformy wojskowej , w myśl której ustanowiono , by obowiązywał trzyletni okres służby w armii czynnej , powiększono jej stan liczebny i zaopatrzono w najlepszą nowoczesna broń. Wymagało to poważnego zwiększenia budżetu wojskowego , a ze w myśl obowiązującej konstytucji budżet uchwalał sejm pruski , doszło na tym tle do ostrych zatargów między królem a jego rządem w jednej , a większością burżuazyjna w sejmie z drugie strony. Ten konflikt interesów spowodował ożywienie walk politycznych , a w 1861r. politycy burżuazji , wspomagani przez poważnych przedstawicieli inteligencji , powołali do życia Niemiecka Partię Postępową , która uzyskawszy duży sukces w wyborach do sejmu stanął tam w ostrej opozycji przeciw reformie wojskowej. Gdy w marcu 1862r. król rozwiązał sejm i rozpisał nowe wybory , opozycja liberalna ponownie odniosła zwycięstwo , a we wrześniu sejm większością głosów odmówił uchwalenie kredytów wojskowych.
Król postanowił powołać do rządu jednego z najbardziej konserwatywnych polityków pruskich -Otto Bismarca. Był to junkier , pochodzący ze starej rodziny obszarniczej w Brandenburgii , który wstąpił na służbę królewską jeszcze w 1836r. mając wówczas 21 lat. W okresie Wiosny Ludów dał się poznać jako wróg rewolucji , a następnie będąc przedstawicielem Prus w Radzie Związkowej we Frankfurcie zwalczał wpływy i pozycje Austrii w Związku Niemieckim. W raporcie z obrad sejmu frankfurckiego napisał słowa które całkowicie określiły jego podstawową koncepcje polityczna " W naszych stosunkach związkowych widzę jeden zasadniczy błąd , który prędzej czy później będziemy musieli leczyć ogniem i żelazem", jako człowiek reprezentujący politykę silnej ręki w sprawach wewnętrznych i zewnętrznych , ujął ster rządu w Prusach we wrześniu 1862r.
Bismarck wszedł od razu w ostry spór z sejmem. Swój budżet przedstawił on jedynie Izbie Panów , która - naturalnie - uchwaliła go ogromną większością głosów. Izba niższa zaprotestowała i ponownie została rozwiązana. W 1863r. odbyły się kolejne wybory które znów zwyciężyła opozycja. Przez 4 lata Bismarck rządził bez zatwierdzenia przez sejm planów budżetu czy wydatków. W stosunku do opozycji stosowano represje polityczne , prześladowano wrogie rządowi pisma , z Berlina wydalano opozycyjnych działaczy , a wielu urzędników podejrzewanych o sympatie dla opozycji usunięto z zajmowanych stanowisk.
W tym tak burzliwym okresie wszczął agitacje na rzecz zorganizowania klasy robotniczej Ferdynand Lassale. Był to wybitny prawnik , posiadał tez duży talent literacki , zainteresowania filozoficzne , był doskonałym mówca. Brał czynny udział w ruchu rewolucyjny w 1848r. , a za wydanie odezwy , w której wzywał lud do powstania , został skazany na 6 miesięcy aresztu. Gdy w Prusach zaostrzył się spór miedzy królem i rządem z jednej , a z parlamentem z drugiej strony , gdy ożywiła się walka liberalnej opozycji , a w całych Niemczech toczyła się walka o drogę zjednoczenia Niemiec , przodujący robotnicy , którzy do tej pory mogli się organizować jedynie w stowarzyszeniach oświatowych , podjęli myśl stworzenia samodzielnej robotniczej organizacji politycznej. Tego zadania podjął się Lassalie i przeprowadził w całych Niemczech wielką akcję propagandową. W maju 1863r. powstał pod przewodnictwem Lassalle'a Powszechny Niemiecki Związek Robotniczy. Jednak kierował nim tylko rok gdyż zmarł podczas pojedynku. Bismarck w walce a Partią Postępową dostrzegł jej " piętę achillesową" , jaka była jej obojętność , a nawet niechęć wobec postulatów mas robotniczych. Liberałowie przeciwstawili się ustawodawstwu socjalnemu , a panujący system kurialny nie zmuszał ich do liczenia się z głosami robotniczymi. Toteż Bismarck zamierzał wygrać ów antagonizm burżuazji i proletariatu dla siebie , okazując skłonności prawa wyborczego. Na tej podstawie dochodził zarówno do kontaktów z Lassallem. Zarówno Lassalle , jak i również jego następcy popierali dążenia Bismarcka do odgórnego zjednoczenia Niemiec pod hegemonia pruską. W zamian Bismark zgodził się na zasadę powszechnego prawa wyborczego licząc , że to nie podważy panowania zwycięskim w sprawach wewnętrznych i zewnętrznych.
Minister wojny w rządzie Bismracka i szef sztabu generalnego , marszałek Molske , z dużą energią przeprowadził reorganizację armii. Służbę wojskową przedłużono do 3 lat i podniesiono w ten sposób kontyngent w służbie czynnej do 200000 żołnierzy , podczas gdy armia rezerwowa liczyła 25000 ludzi. Armia ta otrzymała doskonałe wyposażenie oraz najlepsze i najbardziej nowoczesne wyposażenie. W niedługim czasie nadarzyła się sposobność zademonstrowania walorów zreorganizowanej armii w wojnie z Dania , która wybuchła w 1864 roku. Już w 1848 r. Prusy wprawdzie prowadziły z Dania wojnę o Szlezwik i Holsztyn , lecz wojna ta nie dała rezultatów , a księstwa pozostały pod władzą króla duńskiego. Wykorzystując poruszenie wśród ludności niemieckiej w tych księstwach ,dążącej do całkowitego oderwania się od Danii , na początku 1864r. Prusy postanowiły interweniować , a przyłączyła się do nich Austria. Zjednoczone armię prusko - austryjackie zajęły księstwa i po kolejnych walkach wkroczyły na terytorium Danii właściwej , zadając wojskom ciężkie porażki. Interwencja Anglii i Francji na rzecz Danii doprowadziła jedynie do krótkotrwałego zawieszenia broni po czym walki wznowiono , a inwazja Danii postępowała naprzód. Król duński postanowił wreszcie prosić o pokój , mocą którego Szlezwik i Holsztyn zostały przekazane zwycięskiej koalicji. Na podstawie kolejnego układu miedzy Austrią a Prusami w 1865r. , prusy zajęły Szlezwik , a Austria Holsztyn.
Ostateczne losy tych księstw nie zostały jeszcze rozstrzygnięte. Austria popierała dążenia do ich usamodzielnienia się pod władzą własnego księcia , podczas gdy Prusy dążyły do ich aneksji , a przede wszystkim były zainteresowane przejęciem ważnego portu Kilonii. Toteż Bismarck postanowił zręcznie wykorzystać sprzeczność z Austrią , by doprowadzić do wojny , która przyniosła by klęskę Austrii i zmiecenie ostatniej poważnej przeszkody wewnątrz krajów niemieckich na drodze zjednoczenia pod egidą Prus.
Bismarckowi sprzyjała w tej sprawie sytuacja międzynarodowa, jeszcze w 1863r. poparł on Rosję walczącą z powstaniem polskim i zyskał sobie przyjaźń i poparcie.
Napoleon III , podczas spotkania z nimi w Biarritz w 1865r. , zręcznie uspokoił nieokreślonymi obietnicami "rekompensaty" dla Francji , zgodził się pozornie na aneksję pewnych terytorium przez Francję , by jej osłodzić w ten sposób fakty wzrostu potęgi pruskiej i przyszłego zjednoczenia Niemiec. Napoleon III był tez zanadto zaabsorbowany awanturą meksykańską , by mógł poważnie przeciwstawić się Prusom. Nadto Bismarck doprowadził do skierowania przeciw Austrii sojuszu z Włochami , obiecując im Wenecję w razie wspólnego zwycięstwa.
Wojnę pomiędzy Prusami a Austria poprzedziło wkroczenie wojsk pruskich do holsztynu na początku czerwca 1866r. Wojska ausrtyjackie wycofały się stamtąd i wkrótce uformowały się dwie koalicje. Po stronie Austrii stanęły większe państwa niemieckie (Bawaria, Wirtembergia, Saksonia, Hanower, Badenia i Hesja) , po stronie Prus opowiedziały się zależne od nich państwa północno - niemieckie. Wojna rozpoczęła się 16 czerwca 1866 r. Choć Włosi zostali pobici przez Austryjaków (Custoza 24 czerwca) ofensywa wojsk pruskich była tak szybka , a ich przewaga tak duża , ze w ciągu niewielu dni pokonały one sprzymierzeńców Austrii , a następnie zadały jej wojskom decydującą klęskę w bitwie pod Sodową na Morawach (lipca 3). Wkrótce po tym wojska pruskie zajęły Pragę , następnie Brno i zagroziły bezpośrednio Wiedniowi. Cesarz austryjacki zdecydował się prosić o pokój który tez został , po siedmiotygodniowej wojnie zawarty 23 sierpnia w Pradze. Austria miała zapłacić odszkodowanie wojenne Prusom i utraciła na rzecz Włoch Wenecję. Żadnych innych strat terytorialnych nie poniosła. Największą jednak strata było ostateczne zlikwidowanie w wyniku wojny Związku Niemieckiego i utrata przez nią kierownictwa wewnątrz Niemiec. Austria od tej pory znalazła się poza obrębem Niemiec. Prusy powiększyły swe terytorium , zagarnęły Hanower, Hesje , Nassau , Szlezwik i Holsztyn , a wraz z innymi państwami niemieckimi ( w liczbie 21) na północ od linii Menu utworzyły Związek Północnoniemiecki , który był jedynie wstępem do utworzenia Rzeszy Niemieckiej. Związek posiadał własny parlament ( Reichstag) , wybierany na podstawie powszechnego prawa głosowania. Król pruski był głowa związku , a Bismarck został jego kanclerzem. Jedynie Bawaria , Wirtembergia , Badenia , i Hessen-Darmstadt nie weszły do Związku , pozostawały one natomiast ze Związkiem w unii celnej oraz zawarły z Prusami przymierze wojskowe , na mocy którego dowództwo sił zbrojnych sprawował król pruski.
By doprowadzić do całkowitego zjednoczenia trzeba było pokonać jeszcze jedną , wzrastającą w 1865r. przeszkodę jaką była Francja. Dla Francji powstanie wielkiej militarnej potęgi na jej wschodnich granicach było niebezpieczne. Gdy w toku pertraktacji pokojowych Prus i Austrii Francja stanęła po stronie Austrii , a następnie wysunęła żądania "rekompensaty" w postaci lewego brzegu Renu , wszyscy Niemcy zareagowali wybuchem uczuć patriotycznych , które potrafił wyzyskać dla siebie Bismarck. Po klęsce Austrii Bismarck cała swą energię i kunszt dyplomatyczny skierował przeciw Francji. Czekał tylko na dogodny moment , aby to nie Prusy były stroną formalnie wszczynająca konflikt. Niebawem zaszły wydarzenia , które popsuły stosunki miedzy Paryżem a Berlinem.
Chodziło o obsadę tronu hiszpańskiego po nagłej abdykacji królowej Izabeli II. W Madrycie wielu zwolenników miało pomysł, aby tron objął Leopold Hohenzollern - Sigmaringen z katolickiej rodziny króla Prus , pruskie oficer którego Bismrack naturalnie głęboko poparł. Poparcie wynikało z tego , ze nie mógł on się podobać Francji , co dla Bismarcka było tylko powodem radości. Francja zachował się zgodnie z jego przewidywaniami. Oburzenie we Francji było wielki , w rezultacie Leopold wycofał swa kandydaturę , ale Francji to nie wystarczyło. Zażądała jeszcze by król Prus tę jego rezygnację aprobował i zobowiązał się , że ani dziś , ani w przyszłości tej kandydatury nie poprze. Król Prus wprawdzie przyjął ta rezygnację , ale nie zamierzał się do niczego zobowiązywać. O wszystkim powiadomił Bismraca ,a ten tak przerobił ta depesze , że można było odnieść wrażenie , że król pruski obraził posła francuskiego. We Francji , aż zawrzało. Na zniewagę postanowiło odpowiedzieć wojną. Rezultat był łatwy do przewidzenia Francja nie była gotowa na wojnę , a Prusy tak. Francuskie wojska przegrywały na wszystkich frontach. 2 września 1870r. twierdza , w której schronił się również cesarz Napoleon III , nie wytrzymała pruskiego oblężenia i skapitulowała.
Helmut von Moltke , ruszył teraz na Paryż. W październiku padł Metz. W styczniu roku następnego Prusacy wkroczyli do straszliwie wygłodzonej stolicy Francji.
Pokój zawarto kila miesięcy później we Frankfurcie. Warunki , jakie podyktowała Francja , były ciężkie. Prusy otrzymywały niemal całą Alzację i dużą cześć Lotaryngii.
Francja miała płacić kontrybucję , a nad spłata czuwać miały pozostawione na jej terytorium pruskie wojska. Prusy Francje starały się upokorzyć. Służyć temu miały również uroczystości związane z aktem proklamacji cesarstwa niemieckiego , urządzone nie w Berlinie czy w Dreźnie lecz , w Sali lustrzanej w pałacu wersalskim , w rezydencji francuskich królów. 18 stycznia 1871r. ogłoszono tam powstanie nowej Rzeszy Niemieckiej.
Włochy jak i Niemcy po długoletnich walkach ze przeciwnościami losu zjednoczyły się jednak droga każdego z nich do zjednoczenia była nie co inna. Łączyło ich to , ze dużą rolę odgrywały jednostki takie jak Bismarck Otto von w Prusach , czy Camili Benso di Cavour , obydwoje wiedzieli dokładnie do czego dążą , mieli plan jak to zdobyć. Podczas walki Niemiec o połączenie , wielką rolę odegrało wojsko , które było doskonale wyszkolone , natomiast , we Włoszech miało miejsce takie coś jak plebiscyt, dzięki którym ludność mogła sama zdecydować czy chce przystąpić do przyłączenia czy nie. Bismarck narzucał swoja wolę innym państwom niemieckim , oczywiście Włochy też musiały użyć swojej siły militarnej , ale raczej nie wobec samych siebie. Premier Prus był dobrym dyplomatom i umiał wszystko przewidzieć , doskonale manipulował wydarzeniami i umiał je zmieniać na swoją korzyść. Na potwierdzenie tych słów jest choć by to , że w ciągu całej walko o zjednoczenie , w ciągu tylu wojen jakie miały miejsce , żadna nie była wywołana ze strony Prus. Świadczy to o umiejętnościach jakie posiadał i o zdolnościach dyplomatycznych.
Z tego wynika , że ludność włoska miała większy wpływ na losy swego państwa , które to miało powstać , wiec moim zdaniem pod tym względem Włochy wypadły lepiej , jednak po zjednoczeniu , nie było to silne państwo , rozwój północnych części Włoch był szybszy , niż południowych , i tak też zostało do dziś. Niemcy po zjednoczeniu stały się wielkim mocarstwem , z silna armią i władzą , Rzesza Niemiecka zaczęła zagrażać wszystkim państwom w Europie , stała się niesamowitą potęgą militarną. Którą postanowiła wykorzystać w XX wieku , wywołując dwie wojny światowe. Otto von Bismrack wiedział co robi , jednocząc te małe państewka nawet pod używając "krwi i żelaza" jako narzędzia jednoczenia.