Związek budowy sporofitu i gametofitu w poszczególnych grupach systematycznych

Rośliny zyja w różnych grupach systematycznych w różnym środowisku. U niektórych gatunków roślin dominuje sporofit , czyli pokolenie bezpłciowe, a u innych gametofit- pokolenie płciowe.Gametofit jest rośliną samożywną, zaś sporofit cudzożywną (czerpie on pożywienie z gametofitu).
U mszaków pokoleniem dominującym jest gametofit (pokolenie płciowe), czyli większosć tych roślin rozmnaża się płciowo poprzez wytworzone na gametoficie organy żeńskie i męskie.Organy żeńskie to komórka jajowa, a organy męskie to komórka plemnikowa.Do zapłodnienia niezbędna jest woda, w której to komórka jajowa podpływa do plemnikowej.Gdy na gametoficie dojdzie do połączenia obu komórek to powstanie zygota.Z powstałej zygoty wyrasta bazlistna łodyżka -sporofit- pokolenie bezpłciowe.Występuje tu przemiana pokoleń (następowanie po sobie pokolenia płciowego i bezpłciowego).Mniejsza część tych roślin rozmnaża się bezpłciowo poprzez zarodniki.Zarodnia wyrasta na szczycie bezlistnej łodyżki zwanej sporofitem, przykryta jest wieczkiem, a od zewnątrz osłonięta czepeczkiem. W zarodni powstają zarodniki, gdy dojrzeją , wysypują się na glebę tworząc splątek, z którego wyrasta ulistniona łodyżka, czyli gametofit (pokolenie płciowe).Pokolenie bezpłciowe jest pokoleniem ustępującym, ponieważ po wysypaniu się zarodników obumiera i odpada.
U paproci dominuje pokolenie bezpłciowe, czyli sporofit. Paprocie rozmnazają się przez zarodniki. Na liściach, które oprócz funkcji asymilacyjnych pełnią funkcje rozrodcze, powstają zarodnie z zarodnikami.Zarodnie mają kształt maczugowaty, tworzą one kupki i są otoczone zawijką. Gdy zarodnie są dojrzałe, wysypują się. Przy odpowiednich warunkach klimatycznych wyrasta z nich gametofit, po pewnym czasie rozwija się z niego sporofit. U paprotników gametofit (pokolenie płciowe) jest pokoleniem ustępującym. Na nim powstają organy rozrodcze, w których wytwarzane są komórki jajowe (żeńskie) i komórki plemnikowe (męskie). Zapłodnienie odbywa się w obecności wody.
Rośliny nagonasienne rozmnażają się przez nasiona, przykładem jest sosna. Pokoleniem dominującym jest sporofit, zaś gametofit jest zredukowany. Ważną rolę odgrywa tu wiatr, który przenosi ziarna pyłku na zalążki. Jest to zapylenie. Gdy ziarno zacznie kiełkować wyrasta łagiewka pyłkowa za pomocą której plemniki są przenoszone do wnętrza zalążka. We wnętrzu, dochodzi do połączenia komórki plemnikowej i komórki jajowej. Powstaje zygota, która przekształca się w sporofit, czyli zarodek i z niego powstaje nasienie.
Rośliny okrytonasienne podobnie jak nagonasienne rozmnażają się przez zapylenie. Kwiaty wykształciły narządy rozrodcze żeńskie (słupek) i męskie (pręciki). Rośliny okrytonasienne są głównie owadopylne.
U niektórych roślin pokoleniem dominującym jest sporofit, a u innych gametofit. U mszaków dominuje gametofit, a sporofit jest pokoleniem ustępującym, u paprotników i nasiennych dominuje sporofit, a gametofit ustępuje. U tych roślin występuje także przemiana pokoleń, czyli następowanie po sobie pokolenia płciowego i bezpłciowego.