Ciśnienie

PARAMETRY HEMODYNAMICZNE

1. pH KRWI
- pH krwi- <7,36-7,42>
- pH krwi- <7,36- kwasica (nadmiar H+)
- pH krwi- > 7,42- zasadowica (niedobór H+)

Utrzymanie prawidłowego pH krwi decyduje o:
- utrzymaniu prawidłowego rozmieszczenia elektrolitów w płynie wewnątrz i pozakomórkowym
- prawidłowym funkcjonowaniu organizmu
- prawidłowej przepuszczalności błon komórkowych
- utrzymaniu prawidłowego ciśnienia onkotycznego
- prawidłowej aktywności enzymów.

Czynniki wpływające na utrzymanie prawidłowego pH krwi:
- bufory krwi i tkanek
- płuca (usuwanie CO2)
- nerki (usuwanie jonów H+ i produkcja HCO3-)

2. BUFORY WE KRWI

· Bufory – mieszaniny słabych kwasów i ich soli z mocną zasadą
· Bufory - mieszaniny słabych zasad i ich soli z mocnym kwasem
· Bufory – mieszaniny soli kwasów dysocjujących wielostopniowo

Funkcją buforów jest utrzymanie stałego pH w określonych granicach.

Najważniejsze bufory krwi:
- bufor wodorowęglanowy- składa się z kwasu węglowego i wodorowęglanu sodu. Bufor ten działa w układzie otwartym ponieważ jeden ze składników usuwany jest do otoczenia.
- bufor hemoglobinowy- wewnątrzkrwinkowy
- bufor fosforanowy
- bufor białczanowy
- bufor kwasów organicznych

3. OBJETOŚĆ WYRZUTOWA SERCA (SV)
- jest to ilość krwi wtłaczanej przez jedną z komór do odpowiedniego zbiornika tętniczego. Objętość wyrzutowa serca zależy od siły skurczu mięśnia komór.
4. POJEMNOŚĆ MINUTWA SERCA
- jest to ilość krwi tłoczonej przez jedną z komór serca w czasie jednej minuty i wynosi w spoczynku około 90 mL/s (5,4mL/min) krwi. Pojemność minutowa serca w spoczynku jest przeliczana na lm2 powierzchni ciała jako tzw. Wskaźnik sercowy. W różnych stanach fizjologicznych pojemność minutowa serca zwiększa się dzięki:
· zwiększeniu objętości wyrzutowej serca
· przyspieszeniu częstości skurczów serca


CECHY TĘTNA

· częstość- związana z działalnością rozrusznika serca
- częste
- rzadkie
· miarowość
- równe
- nierówne
· szybkość przepływu krwi
- leniwe
- szybkie
· napięcie tętna- siła z jaką przeciwstawiają się tętnice palcom badającego
- miękkie (prawidłowe)
- twarde
· wypełnienie tętna związane z amplitudą
- wysokie
- niskie

Tętno najczęściej badamy palpacyjnie na tętnicy promieniowej lub szyjnej. Możemy je również zarejestrować za pomocą odpowiedniej aparatury. Wartość tętna w warunkach spoczynkowych zmienia się wraz z wiekiem:
Wiek a latach - częstość tętna na min.
- noworodek- 135
- 10- 105
- 15- 90
- 20- 80
- 25/40- 75/70
- 80-75

Na ogół u osób uprawiających systematyczny trening stwierdza się w spoczynku wolniejsze tętno niż u osób nie trenujących. Zwolnienie tętna u tych osób związane jest z przewagą układu przywspółczulnego. Stan ten nazywamy wagotonią. Podczas pracy fizycznej tętno przyspiesza się. Przy danej intensywności obciążenia przyspieszenie tętna jest większe u osób mniej wydolnych. Po skończonej pracy tętno osób mniej wydolnych dłużej powraca do wartości spoczynkowych w porównaniu z osobami o wyższej wydolności. Wielkość, częstość i miarowość tętna zależą od pracy serca. Niektóre cechy tętna obwodowego zależą od właściwości ścian tętnic np. twardość tętna.

TĘTNO

Jest to rytmiczne uniesienie ściany naczynia tętniczego wywołane przesuwaniem fal ciśnienia.

Częstość i jakość tętna zależy od:
· czynności serca
· ilości krwi odpływającej z tętnic do naczyń włosowatych
· sprężystości ścian naczyń


FUNKCJE UKŁADU KRĄŻENIA

· transportowa –CO2, O2, witaminy, hormony
· termoregulacja
· obronna, odpornościowa (wytwarzanie leukocytów i przeciwciał)
· zachowanie homeostazy
· utrzymanie gospodarki wodno-elektrolitowej (głównie osocze)

FUNKCJE NACZYŃ KRWIONOŚNYCH

1. PRAWA RZĄDZĄCE PRZEPŁYWEM KRWI

· PRAWO LAPLACE’A – napięcie ściany naczynia jest wprost proporcjonalne do iloczynu ciśnienia rozciągającego ścianę naczynia i promienia jego przekroju.
· PRAWO HAGENA- POISEULLE’A – opór przepływu (R) w rurach o długości l zależy od tarcia wewnętrznego (lepkości) cieczy i od czwartej potęgi promienia przekroju.
Prędkość przepływu krwi przez naczynia jest odwrotnie proporcjonalna do całkowitego przekroju poprzecznego.

2. CZYNNIKI POWODUJĄCE ZWĘŻENIE I ROZSZERZENIE NACZYŃ KRW.

ZWĘŻENIE:
· endotelina
· acetylocholina
· wazopresyna
· noradrenalina
· adrenalina
· angiotensyna
· ośrodek presyjny
· baroreceptory
· chemoreceptory
· serotonina uwalniana miejscowo
· miejscowe spadki temp.
· Wzrost wyładowań w noradrenergicznych włóknach nerwowych

ROZSZERZENIE:
· śródbłonkowy czynnik EDRF
· adenozyna
· bradykininy, kalidyna
· wazoaktywny peptyd jelitowy VIP
· substancja P
· osrodek depresyjny
· zmniejszenie wyładowań w noradrenergicznych włóknach nerwowych
· chemoreceptory (spadek pO2, wzrost CO2, spadek pH)
· miejscowy wzrost temp.

CIŚNIENIE KRWI

CIŚNIENIE TĘTNICZE KRWI- jest to ciśnienie, które wywiera przepływająca krew na ściany naczyń krwionośnych.
Ciśnienie w zbiorniku tętniczym dużym waha się w zalezności od okresu cyklu pracy serca. W okresie maksymalnego wyrzutu lewej komory jest najwyższe i określane jako ciśnienie skurczowe. W rozkurczu i w okresie skurczu izowolumetrycznego komór, przed otworzeniem się zastawek aorty ciśnienie jest najniższe czyli rozkuczowe.
· dolna granica

RR s RR r
90/60 mmHg
· górna granica

RR s RR r
140/ 90 mmHg

Zależy ono od:

1. czynników środowiskowych:
· wysilek fizyczny
· wiek
· emocje
· używki
· położenie ciała względem grawitacji
· hipoksja

2. czynników fizjologicznych
· ilość krwi dostarczanej przez komorę do aorty – zwiększenie pojemności wyrzutowej serca, będące wynikiem zwiększenia objętości wyrzutowej, powoduje wzrost ciśnienia skurczowego. Natomiast zwiększenie pojemności minutowej serca w wyniku przyspieszenia jego czynności powoduje zwiększenie ciśnienia rozkurczowego. Wzrost objętości wyrzutowej serca z reguły związany jest z większą siłą wyrzutową co ma istotny wpływ na cisnienie skurczowe krwi.
· Ilość odpływającej krwi przez prekapilary związana z oporem stawianym przez naczynia. Wzrost oporu powoduje zmniejszenie ilości odpływającej krwi w wyniku czego zwiększa się ciśnienie tętnicze. Szybki odpływ krwi na obwód powoduje znaczne obniżenie ciśnienie tętniczego krwi.
· Lepkość krwi (wzrost lepkości =wzrost ciśnienia)
· Sprężystość ścian aorty i jej odgałęzień
· tętno