Zarządzanie turystyka

ZARZĄDZANIE – proces polegający na podejmowaniu decyzji zapewniających wykorzystanie określonych zasobów dla osiągnięcia pożądanych celów określonych przez właściciela organizacji. W SKRÓCIE- proces realizowania czegoś za pośrednictwem innych ludzi wyposażonych w odpowiednie środki.
14 ZASAD ZARZĄDZANIA WG FAYOLA: podział pracy, autorytet osobisty, dyscyplina, jedność rozkazodawstwa, jednolitość kierownictwa, podporządkowanie interesu osobistego interesom ogółu, sprawiedliwe wynagrodzenie, właściwa centralizacja władzy, hierarchia, ład, odpowiednie traktowanie personelu, stabilność personelu, inicjatywa, duch jedności.
BENCHMARKING – jest uczeniem się od konkurentów. Polega na porównywaniu działalności analizowanego przedsiębiorstwa z procesami realizowanymi w najlepszych przedsiębiorstwach prowadzących podobną działalność.
STRUKTURA PRODUKCYJNA to zestaw komórek produkcji podstawowej, służb i gospodarek pomocniczych oraz formy ich wzajemnych więzi. WYRÓŻNIAMY PRODUKCJĘ JEDNOSTKOWĄ, SERYJNĄ I MASOWĄ.

PRZY PRODUKCJI JEDNOSTKOWEJ maszyny muszą być ciągle dostosowywane do nowych operacji. Przy produkcji seryjnej- właściwe jest grupowanie w jednym miejscu różnych maszyn i urządzeń wg potrzeb. W produkcji masowej stanowiska są wysoko specjalizowane, połączone zautomatyzowanym systemem przemieszczania obrabianych wyrobów między stanowiskami, która wymusza rytm pracy- nazywamy to potokową formą organizacji produkcji. STRUKTURA PRZESTRZENNA wiąże się bezpośrednio z pojęciem struktury produkcyjnej i obejmuje przestrzenne powiązania między komórkami.
ROZPROSZONE STRUKTURY ORGANIZACYJNE. HYBRYDOWE STRUKTURY ORGANIZACYJNE – są połączeniem dwóch lub większej liczby form struktury organizacyjnej. ZESPOŁY WIRTUALNE – mogą sięgac do wszystkich procesów i zasobów przedsiębiorstwa, jak też spoza organizacji. FRAKTALE – samodzielnie działające jednostki, które mogą być wewnątrz jednego przedsiębiorstwa lub mogą być rozproszone po całym świecie.
GLOBALIZACJA to koncepcja zarządzania firmą zorientowaną na rynki światowe oraz bazująca na globalnych czynnikach produkcji. Skutki możliwe: czyni narodowe gospodarki wrażliwymi na każde załamanie na rynkach światowych, wpływa paraliżująco na sprawność decyzyjną rządów, możliwy upadek mało konkurencyjnych firm, małych firm. Pozytywne skutki: światowy rynek walutowy, rozwój struktur integracji gospodarczej, rozwój międzynarodowych firm, rozrost transnarodowych korporacji.
STRATEGIA GLOBALNA- REALIZOWANA JEST W 3 ETAPACH: opracowanie strategii bazowej, testowe umiędzynarodowienia strategii bazowej poprzez międzynarodową ekspansję, globalizacja strategii międzynarodowej

PROGNOZA- hipoteza dotycząca przyszłości, formułowana na podstawie uzasadnionych przesłanek ustalonych w toku badań naukowych. METODY PROGNOZOWANIA: analiza szeregów czasowych – jej celem jest wyodrębnienie zaznaczających się w przeszłości tendencji zmian w czasie poziomu badanego zjawiska. Metoda wyrównania analitycznego, modele przyczynowo-skutkowe- polegają na tym, że budujemy model zjawiska w postaci jednego lub wielu równań. Osobną grupę stanowią METODY ANALOGII ROZWOJOWYCH: GEOGRAFICZNA – obejmuje wykorzystanie danych pochodzących z innego kraju, HISTORYCZNA – dotyczy innego ale podobnego rodzaju zjawisk które w przeszłości było podobnie uwarunkowane, METAFORY- stosujemy gdy chcemy zrozumieć jakiś fragment rzeczywistości za pomocą innego fragmentu. METODA BURZY MÓZGÓW – wyeliminowanie oceny krytycznej w 1 fazie, metoda DELFICKA – polega na ankietowaniu specjalistów. METODA MORFOLOGICZNA – polega na systematycznej analizie struktury rozpatrywanego problemu. Drzewo istotności - stanowi sposób myślenia o różnych wariantach możliwych zmian i celach do których one prowadzą. METODA SCENARIUSZOWA – polega na prowadzeniu systematycznych studiów nad przyszłością firmy i jej otoczenia.
PLANOWANIE jest procesem podejmowania decyzji obejmującym wyznaczanie celów organizacji w konkretnej perspektywie czasu i określania sposobów ich osiągnięcia oraz niezbędnych do tego zasobów wszystkich czynników produkcji, przy uwzględnieniu skutków finansowych podjętych działań. ZASADY PLANOWANIA: zasada realności planu, zasada wariantowych rozwiązań, zasada koncentracji, zasada racjonalnego gospodarowania, zasada elastyczności planowania, zasada podstawowego ogniwa.
RODZAJE PLANÓW: plany strategiczne (koncentrują się na robieniu właściwych rzeczy), plany taktyczne ( zajmuje się wyborem środków do osiągnięcia założonych celów oraz Formułowaniem celów),plany operacyjne zawierają szczegółowe ustalenia dotyczące wdrożenia planów taktycznych w codziennych warunkach w trakcie wykonywania operacji produkcyjnych.
STRATEGIA- wybór dziedzin w które firma zamierza się angażować oraz istoty i zakresu tego zaangażowania. Wyróżnia się STRATEGIĘ GENERALNĄ. Dotyczy ona firmy jako całości. Poza tą strategia w każdej firmie występuje STRATEGIE FUNKCJONALNE (strategia produktowa, marketingowa, finansowa, techniczna, produkcyjna, personalna, badawczo-rozwojowa). W ramach strategii funkcjonalnych mogą występować SUBSTRATEGIE np. strategia cen, strategia reklamy.

ANALIZA SWOT- kompleksowa metoda służąca do badania otoczenia oraz wnętrza firmy. Wszystkie czynniki mające wpływ na bieżącą i przyszłą pozycję organizacji dzieli się na zewnętrzne i wewnętrzne, wywierające negatywny wpływ na organizację oraz mające pozytywny wpływ.
Ze skrzyżowania tych dwóch podziałów powstają 4 kategorie czynników: zewnętrzne pozytywne – szanse, zewnętrzne negatywne – zagrożenia, wewnętrzne pozytywne – mocne strony, wewnętrzne negatywne- słabe strony.
BUDOWA I INTERPRETACJA MACIERZY BCG- MACIERZ BOSTON CONSULTING GROUP- jest najstarszą i najprostszą metoda prezentacji portfela produkcji. Następuje w niej porównanie dwóch zmiennych: dynamiki określonego rynku wyrażanej tempem jego wzrostu oraz względnego udziału w danym rynku produktu lub grupy produktów wytwarzanych w badanej firmie. Macierz BCG pozwala na ustalenie pozycji firmy i jego produktów na rynku. Na podstawie tych informacji każdy wyrób firmy można umieścić na wykresie wyznaczonym przez współrzędne wyrażające obie zmienne. Są 4 pola macierzy , gdzie są produkty umieszczone w każdym polu, pola oznaczone odpowiednio symbolem krowy, gwiazdy, znaku zapytania i psa. DOJNE KROWY – produkty wytwarzane od dawna na dużą skale, GWIAZDY- to atrakcyjne produkty, cechuje je dużą dynamika sprzedaży, ZNAKI ZAPYTANIA- to produkty których możliwości trudno jest określić, PSY – to produkty nie przynoszące nadwyżki finansowej.
MACIERZ MCKINSEYA- czyli macierz atrakcyjności rynku.
Opiera się na założeniu, że firma powinna działać w sektorach bardziej atrakcyjnych, skupić się na inwestowaniu w produkty o mocnej pozycji konkurencyjnej, natomiast wycofać z tych, których pozycja konkurencyjna jest słaba. Wykres macierzy przedstawia grupy wyrobów o różnych szansach rozwojowych, z punktu widzenia dwóch rozpatrywanych charakterystyk.
ALIANSE- to różne formy współpracy, podejmowane na przykład dla prowadzenia wspólnych prac badawczych lub mające charakter wspólnych inwestycji typu joint venture. ALIANSE STRATEGICZNE- to formy zbliżenia gospodarczego między przedsiębiorstwami, nie każde zbliżenie przedsiębiorstw jest aliansem. To także porozumienia między wieloma firmami. Alianse występują w różnych formach, dzieli je się na dwie grupy: ALIANSE MIĘDZY FIRMAMI NIE KONKURUJĄCYMI I ALIANSE MIĘDZY KONKURENTAMI (alianse komplementarne, alianse wspólnej integracji i aliansy pseudo-koncentracji).
RODZAJE I MACIERZE KONFLIKTÓW.
Wyróżniamy dwa rodzaje konfliktów: JAWNE I UKRYTE. W KONFLIKTACH JAWNYCH ich źródła i uczestnicy dają się ustalić. KONFLIKT UKRYTY ma charakter jednostkowy i wewnętrzny. Inny podział to KONFLIKTY RZECZOWE I EMOCJONALNE. Rzeczowe wynikają z różnicy zdań co do sposobu załatwiania jakiejś sprawy, konflikt emocjonalny jest wynikiem określonej postawy emocjonalnej w interakcji człowiek-człowiek. Rozwiązywanie konfliktów: ujawnienie i rozpoznanie konfliktu; ocena stopnia natężenia i ustalenie przyczyn; rozładowanie konfliktu. METODĄ ROZWIĄZYWANIA KONFLIKTÓW SĄ NEGOCJACJE. Najczęściej stosowanym sposobem podejścia do konfliktu jest KOMPROMIS polegający na tym, że aby dojść do porozumienia każdy musi z czegoś zrezygnować. ŹRÓDŁA KONFLIKTÓW- ubieganie się o dobro oraz w odmiennych postawach.

ZARZĄDZANIE KRYZYSEM. KRYZYS oznacza na ogół trudna sytuację, której pojawienie się decydować może o wystąpieniu negatywnych skutków. Kryzysem w skali przedsiębiorstwa można nazwać taka sytuację, w której skutek gwałtownego spiętrzenia różnorodnych trudności zagrożona jest realizacja podstawowych jego funkcji. Objawy charakteryzujące sytuację kryzysową: nie potwierdzają się dotychczasowe doświadczenia, konkurenci uzyskują lepsze efekty. Inni sugerują kierownikowi istnienie problemu. Kryzysy dzieli się na MIĘDZYSYSTEMOWE I WEWNĄTRZORGANIZACYJNE. KRYZYSY MIĘDZYSYSTEMOWE wywoływane są przez czynniki z otoczenia organizacji i rozgrywają się głównie w obszarze firma-otoczenie. Przykłady- zła koniunktura gospodarcza, ograniczenie popytu. KRYZYSY WEWNĄTRZORGANIZACYJNE- spowodowane są czynnikami tkwiącymi wewnątrz firmy. Przyczyny to niewłaściwa strategia rozwojowa, błędy w planowaniu i prognozowaniu itp. OGÓLNE WSKAZANIA DOTYCZĄCE ZARZĄDZANIA W SYTUACJACH KRYZYSOWYCH: weryfikacja strategii firmy, przyspieszyć reagowanie firmy na zmiany w otoczeniu, usprawnić procesy decyzyjne, w razie uzasadnienia zmienić kierownictwo firmy.