Prezydent - pierwszy obywatel Rzeczypospolitej.

Organami władzy wykonawczej w Polsce są prezydent i rząd. Prezydent wybierany jest w wyborach powszechnych na pięcioletnią kadencję. Jest głową państwa, a jego głównym zadaniem jest nie tyle bezpośrednie sprawowanie rządów, ile czuwanie nad tym, by nie dochodziło do poważnych konfliktów między różnymi organami władzy. Prezydent ma więc być przede wszystkim arbitrem, tym silniejszym, że dysponującym mandatem zaufania większości obywateli, którzy wybrali go w bezpośrednich wyborach.

Prezydent RP dysponuje oczywiście typowymi uprawnieniami głowy państwa, takimi jak prawo ratyfikowania umów międzynarodowych (jednak na ratyfikację ważniejszych umów musi się zgodzić parlament), mianowania i odwoływania ambasadorów reprezentujących Polskę w innych krajach, nadawania odznaczeń, nadawania polskiego obywatelstwa, stosowanie prawa łaski.

Jego kompetencje są jednak znacznie większe: powołuje nowego premiera (premier i jego rząd muszą jednak uzyskać aprobatę Sejmu), jest zwierzchnikiem polskich sił zbrojnych oraz powołuje niektórych najwyższych urzędników państwowych, może występować z orędziem do Sejmu, Senatu lub Zgromadzenia Narodowego, rozpisać referendum (za zgodą Senatu), zgłaszać własne projekty ustaw, ma też prawo weta wobec ustaw uchwalonych przez parlament, (choć nie wobec ustawy budżetowej). Takie weto Sejm może odrzucić jedynie wtedy, gdy w głosowaniu opowie się przeciw niemu 3/5 posłów. Prezydent może również poprosić Trybunał Konstytucyjny o zbadanie, czy ustawa jest zgodna z konstytucją.

Może też w dwóch sytuacjach rozwiązać parlament:
- jeśli parlament nie uchwali budżetu we właściwym terminie
- gdy Sejm nie jest w stanie wybrać swojego premiera ani też poprzeć prezydenckiego kandydata.
Polski prezydent dysponuje więc poważnymi uprawnieniami wchodzącymi w zakres trzech gałęzi władzy. Parlament nie ma uprawnień do odwołania prezydenta ze stanowiska, dopóki działania prezydenta są zgodne z konstytucją i ustawami.

UPRAWNIENIA PREZYDENTA

A. UPRAWNIENIA GŁOWY PAŃSTWA:
- reprezentowanie państwa na zewnątrz;
- mianowanie ambasadorów Polski poza granicami kraju i przyjmowanie nowo mianowanych ambasadorów innych państw w Polsce;
- ratyfikowanie umów międzynarodowych;
- nadawanie odznaczeń;
- nadawanie obywatelstwa polskiego.

B.FUNKCJE WYKONAWCZE:
- zwierzchność nad siłami zbrojnymi;
- desygnowanie premiera, możliwość powoływania rządu oraz przyjmowania dymisji;
- powoływanie niektórych najwyższych urzędników państwowych;
- wydawanie rozporządzeń.

C. UPRAWNIENIA USTAWODAWCZE:
- prawo zgłaszania własnych projektów ustaw;
- prawo weta, czyli sprzeciwu w stosunku do ustaw uchwalonych przez parlament (z wyjątkiem ustawy budżetowej);
- rozwiązywanie parlamentu w ściśle określonych przypadkach.

D. UPRAWNIENIA W ZAKRESIE WŁADZY SĄDOWNICZEJ:
- powoływanie sędziów
- możliwość korzystania z prawa łaski (to znaczy zmniejszenia lub darowania skazanemu części lub całości kary).