Rynek finansowy.
1. Istota i podział rynku finansowego.
RYNEK FINANSOWY- biorąc pod uwagę przedmiot transakcji dokonywanych na rynku finansowym, rynek finansowy to rynek na którym dokonuje się transakcji instrumentami finansowymi.
Rynek finansowy to również ogół transakcji papierami wartościowymi będącymi instrumentami udzielania kredytów krótko-, średnio- i długoterminowych.
We współczesnej gospodarce przepływ strumieni finansowych (przepływ pieniądza) pomiędzy podmiotami gospodarczymi, czyli przedsiębiorstwami, gospodarstwami domowymi, Skarbem Państwa oraz podmiotami zagranicznymi odbywa się przez rynek finansowy.
Zjawiska zachodzące na rynku finansowym:
• Rozliczenia zawieranych pomiędzy podmiotami transakcji
• Finansowanie działalności gospodarczej podmiotów- przepływ pieniądza od podmiotów posiadających go w nadmiarze (w relacji swoich potrzeb) do podmiotów, które zamierzają sfinansować planowaną działalność a nie posiadają na to środków finansowych. Zjawisko to ma szczególne znaczenie dla gospodarki globalnej gdyż pozwalają one na efektywniejsze wykorzystanie kapitału w ramach podejmowanych przedsięwzięć.
Kryteria podziału rynku finansowego:
• Rodzaj instrumentów finansowych (charakter) będących przedmiotem transakcji
• Cel przeznaczenia pozyskanych za ich pomocą środków finansowych
• Okres zawieranych transakcji
2. Segmenty rynku finansowego.
Rynek finansowy dzieli się na:
• rynek walutowy
• rynek pieniężny
• rynek kapitałowy
• rynek instrumentów pochodnych (derywatów)
Rynek walutowy, to rynek, na którym handluje się walutami (ew. dewizami). Na rynku tym tworzy się kurs walutowy (kurs wymiany), który odzwierciedla stosunek ceny między dwoma walutami. Handel może odbywać się zarówno na rynku kasowym (wymiana jest dokonywana natychmiast) jak i rynku terminowym (wymiana zostanie dokonana w późniejszym, ściśle określonym terminie).
Najważniejszymi uczestnikami rynku walutowego są inwestorzy, którzy zajmują się wyłącznie spekulacją. Ponadto aktywne są podmioty zajmujące się eksportem bądź importem towarów bądź usług. Do trzeciej istotnej grupy uczestników rynku walutowego należą banki centralne, które sprzedają lub skupują walutę w celu zapobiegania nadmiernemu wzrostowi bądź spadkowi danej waluty (interwencja).
Rynek pieniężny to transakcje gdzie kupujący i sprzedający realizują interesy rozliczane w formie gotówkowej lub bezgotówkowej o okresie zapadalności do jednego roku.
Do instrumentów rynku pieniężnego w Polsce zalicza się przede wszystkim 13 i 52 tygodniowe bony skarbowe, krótkoterminowe papiery dłużne przedsiębiorstw oraz pożyczki i depozyty na międzybankowym rynku pieniężnym o różnym terminie zapadalności-od natychmiastowych ON (na noc) do 1Y (jednoroczne).
Rynek kapitałowy to segment rynku finansowego, na którym są dokonywane transakcje długoterminowymi instrumentami finansowymi: akcjami, obligacjami. Zwyczajowo (ale też w przepisach prawnych wielu krajów), cezurą czasową oddzielającą rynek pieniężny od kapitałowego jest termin zapadalności instrumentu finansowego wynoszący jeden rok.
Podział rynku finansowego (Z zeszytu Eweliny):
• Kryterium emisji (odsprzedaży)
- Rynek pierwotny
- Rynek wtórny
• Kryterium emisji wielkości
- Rynek kredytów
- Rynek depozytu
- Rynek ubezpieczeń
• Kryterium waluty
- Rynek walutowy
• Kryterium ubezpieczeń
- Rynek ubezpieczeń
3. Istota i klasyfikacja instrumentów finansowych.
INSRUMENT FINANSOWY to umowa (kontrakt) zawarta między dwiema stronami, regulująca zależność finansową między tymi stronami. Instrumenty finansowe wyrażają istotną cechę zobowiązań finansowych czyli roszczeń dotyczących majątku jednych podmiotów gospodarczych wobec drugich.
W wąskim ujęciu przez instrumenty finansowe rozumie się dowody potwierdzające tytuł własności lub długu. Instrumentami finansowymi są np. akcje, czeki, obligacje, certyfikaty depozytowe.
Forma (postać) instrumentów finan
sowych:
• Rzeczywista : materialna lub zdematerializowana. Są to np. akcje i obligacje
• Nierzeczywista: jako instrumenty pochodne w stosunku do bazowych (derywaty). Mogą one stanowić projekcje oczekiwań inwestorów, głównie przy terminowych kontraktach finansowych, które nie są związane z fizyczną dostawą waloru finansowego. Wartości, których dotyczą instrumenty pochodne (derywaty) odnoszą się do przyszłości. Mogą dotyczyć przewidywania indeksu kursu akcji, kursu dewizowego, przyszłej stopy procentowej kredytów lub depozytów, kontrakty futures. Np. na WIG20 lub waluty.
Podział instrumentów finansowych:
• Wierzycielskie
• Własnościowe
• Terminowe (krótko-, długo-, średnioterminowe)
Cechy charakteryzujące instrumenty finansowe:
• Dochód- określany jako stopa zwrotu lub stopa rentowności. Jest to różnica między wartością końcową inwestycji (sprzedaży) a początkową (nabycia). Dochód nie wskazuje na wielkość inwestycji dla osiągnięcia danej wielkości dochodu.
• Ryzyko- porównanie możliwości poniesienia straty lub osiągnięcia dochodu. Są to różnice pomiędzy takimi instrumentami jak na przykład akcje/obligacje skarbowe, obligacje przedsiębiorstw, których sytuacja finansowa może ulec pogorszeniu
• Płynność- możliwość zamiany instrumentu finansowego na pieniądz w krótkim okresie czasu (zbycie). Istotny jest okres emisji instrumentu finansowego (długi okres emisji-niska płynność; krótki okres emisji-wysoka płynność).