Prawa i obowiązki bezrobotnych

Prawa bezrobotnych:
Każdy zarejestrowany jako osoba bezrobotna:
• może korzystać z informacji o wolnych miejscach pracy, które posiada Urząd Pracy
• może być kierowana na szkolenie
• ma prawo korzystać z profesjonalnej pomocy w uzyskaniu propozycji odpowiedniego zatrudnienia
• ma prawo korzystać z fachowego i profesjonalnie prowadzonego poradnictwa zawodowego lub uczestniczyć w zajęciach Klubu Pracy
• może być skierowana do wykonywania prac interwencyjnych lub robót publicznych
• może uzyskać jednorazowe środki na rozpoczęcie działalności gospodarczej (art. 46 ustawy)
• posiadająca prawo do zasiłku, może uzyskać dodatek aktywizacyjny w sytuacji gdy podejmie zatrudnienie lub inną pracę zarobkową w wyniku skierowania lub z własnej inicjatywy (art. 48 ustawy i 4 rozporządzenia)
• ma prawo do bezpłatnej opieki zdrowotnej w ramach Narodowego Funduszu Zdrowia.
• bezrobotni wymienieni w art. 49 pkt 1 i 4 ustawy mogą uzyskać stypendium na kontynuację dalszej nauki w szkole ponad podstawowej lub gimnazjalnej dla dorosłych albo w szkole wyższej w systemie studiów wieczorowych lub zaocznych, podjętej w okresie 6 m-cy od dnia rejestracji (art. 55 ustawy i 3 ust. 2 rozporządzenia)
Zasiłek
Prawo do zasiłku dla bezrobotnych przysługuje bezrobotnemu za każdy dzień kalendarzowy po upływie 7 dni od dnia zarejestrowania się w Powiatowym Urzędzie Pracy jeżeli:
1.Nie ma dla niego propozycji odpowiedniego zatrudnienia , skierowania do prac interwencyjnych, robót publicznych lub brak środków na utworzenie dodatkowego miejsca pracy oraz
2.W okresie 18 miesięcy poprzedzających dzień zarejestrowania , łącznie przez okres co najmniej 365 dni:
-był zatrudniony i osiągał wynagrodzenie w wysokości co najmniej najniższego wynagrodzenia; w okresie tym nie uwzględnia się okresów urlopów bezpłatnych trwających dłużej niż 30 dni,
-wykonywał pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo współpracował przy wykonywaniu tych umów, jeżeli wysokość wynagrodzenia od którego była odprowadzana składka ubezpieczeniowa i Fundusz Pracy była nie niższa niż najniższe wynagrodzenie,
-wykonywał pracę na podstawie umowy o pracę nakładczą, jeżeli osiągnął z tego tytułu dochód w wysokości co najmniej najniższego wynagrodzenia,
-podlegał ubezpieczeniu społecznemu lub zaopatrzeniu z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności lub współpracy, jeżeli wysokość wynagrodzenia, od którego była odprowadzana składka ubezpieczeniowa i Fundusz Pracy była nie niższa niż najniższe wynagrodzenie,
-wykonywał pracę w okresie tymczasowego aresztowania lub odbywania kary pozbawienia wolności, jeżeli wysokość wynagrodzenia, od którego była odprowadzana składka ubezpieczeniowa była nie niższa niż najniższe wynagrodzenie,
-wykonywała pracę w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub w spółdzielni kółek rolniczych (usług rolniczych), będąc członkiem tej spółdzielni, jeżeli wysokość wynagrodzenia, od którego była odprowadzana składka ubezpieczeniowa była nie niższa niż najniższe wynagrodzenie,
-był zatrudniony za granicą i przybył do Rzeczpospolitej Polskiej jako repatriant.
W przypadku dostarczenia dokumentów uprawniających do zasiłku dla bezrobotnych po upływie 7 dni od dnia zarejestrowania się w Powiatowym Urzędzie Pracy, lecz w okresie posiadania statusu osoby bezrobotnej prawo do zasiłku dla bezrobotnych przysługuje od dnia złożenia dokumentów uprawniających do nabycia prawa do zasiłku dla bezrobotnych.
Okres pobierania zasiłku zależny jest od miejsca w którym bezrobotny zamieszkuje:
-jeżeli dla okręgu w którym bezrobotny zamieszkuje stopa bezrobocia nie przekracza przeciętnej w kraju, to zasiłek przysługuje przez 6 miesięcy;
-jeżeli dla okręgu w którym bezrobotny zamieszkuje stopa bezrobocia przekracza przeciętną w kraju, zasiłek przysługuje przez 12 miesięcy;
-zamieszkałym w okręgu w którym stopa bezrobocia dwukrotnie przekracza przeciętną w kraju, jeżeli jednocześnie byli zatrudnieni wcześniej przez okres co najmniej 20 lat, albo posiadają na utrzymaniu co najmniej jedno dziecko w wieku do 15 lat a małżonek osoby ubiegającej się o zasiłek również jest bezrobotnym i utracił prawo do zasiłku z powodu upływu okresu jego pobierania, po dniu nabycia prawa do zasiłku przez wspomnianego na początku bezrobotnego, wtedy prawo do zasiłku przysługuje przez okres 18 miesięcy.
Obowiązki osoby bezrobotnej:
-zgłaszać się do Urzędu Pracy w wyznaczonych terminach w celu potwierdzenia swej gotowości do podjęcia pracy i uzyskania informacji o możliwościach zatrudnienia lub szkolenia (art. 33 ust. 3 ustawy)
-powiadomić Urząd Pracy w ciągu 7 dni o podjęciu zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej czy działalności gospodarczej (art. 74 ustawy)
-przyjmowania propozycji odpowiedniego zatrudnienia, szkolenia, podjęcia prac interwencyjnych czy robót publicznych
-bezrobotny bez prawa do zasiłku korzystający ze świadczeń pomocy społecznej może zostać skierowany do wykonywania prac społecznie użytecznych ( art.73 A ustawy)
-poddania się badaniom lekarskim w celu ustalenia zdolności do pracy
-powiadomić Urząd Pracy jeżeli w czasie pobierania zasiłku będzie przebywała w okresie krótszym niż 30 dni za granicą lub pozostawała w innej sytuacji powodującej brak gotowości do podjęcia zatrudnienia – zasiłek za ten okres nie przysługuje (art.75 ust. 3 ustawy)
-składać lub przesłać w każdym miesiącu pisemne oświadczenie o dochodach(art. 75ust. 6 ustawy) – bezrobotni z prawem do zasiłku oraz w terminie 7 dni od dnia uzyskania przychodów – bezrobotni bez prawa do zasiłku
-zawiadomić Urząd Pracy, w którym jest zarejestrowana w terminie 7 dni o wszystkich zmianach ( 4 ust. 4 rozporządzenia) oraz o zmianie miejsca zameldowania i stawić się w nowym Urzędzie w ciągu 14 dni od dnia zameldowania (art. 73 ust. 2a ustawy)
-zwrotu nienależnie pobranego świadczenia pieniężnego, w ciągu 14 dni od daty otrzymania decyzji o kwocie otrzymanego świadczenia wraz z przekazaną od tego świadczenia zaliczką na podatek dochodowy od osób fizycznych oraz składką na ubezpieczenie zdrowotne (art. 76 ustawy)