Spółka komandytowo-akcyjna

Spółka komandytowo-akcyjna jest nowym typem spółki osobowej mającą na celu prowadzenie przedsiębiorstwa pod własną firmą. Posiada zarówno cechy charakterystyczne dla spółki komandytowej, jak też dla spółek akcyjnych.
W spółce komandytowo-akcyjnej występują dwie grupy wspólników: komplementariusze, tzw. Inwestorzy aktywni, akcjonariusze, tzw. Inwestorzy pasywni.

Komplementariusz prowadzi sprawy spółki, a także reprezentuje spółkę na zewnątrz w stosunku do osób trzecich. Komplementariuszem mogą być osoby prawne i osoby fizyczne.
Akcjonariusz posiada status wspólnika kapitałowego. Co najmniej jeden wspólnik mysi być akcjonariuszem. Akcjonariuszem może być osoba fizyczna, osoba prawna, a także handlowa spółka.
Forma organizacyjna, jaka jest spółka komandytowo-akcyjna, polega na prowadzeniu działalności gospodarczej przez wspólników, posiadających status komplementariusza nie angażują w spółkę, środków finansowych, ale aktywnie prowadza sprawy spółki posiadając określoną wiedze i przygotowanie, natomiast pozostali akcjonariusze inwestują w spółkę środki, ponosząc związane z tym ryzyko, a w zamian za to nie odpowiadają za zobowiązania spółki. Koniecznym elementem w prawidłowym funkcjonowaniu tego typy spółki jest zaufanie akcjonariuszy do umiejętności związanych z zarządzaniem posiadanych przez komplementariuszy. Najczęściej ten typ spółki stosowany jest w praktyce w celu dekapitalizowania spółki.

Możliwe jest wnoszenie przez komplementariusza wkładu do spółki komandytowo-akcyjnej. W takiej sytuacji komplementariusz będzie jednocześnie akcjonariuszem przy zachowaniu nieograniczonej odpowiedzialności za zobowiązania spółki.
Minimalny kapitał zakładowy konieczny dla powstania spółki komandytowo-akcyjnej wynosi 50 000 zł. Pochodzi on z dwóch źródeł: z wkładów akcjonariuszy oraz z wkładów komplementariuszy działających jako akcjonariusze. Kapitał niepieniężny może być pokryty w gotówce lub tez wkładem niepieniężnym np. akcje o określonej wartości nominalnej związane z wniesionymi do spółki wkładami.

Nazwa spółki komandytowo-akcyjnej powinna zawierać nazwiska jednego lub kilku komplementariuszy oraz dodatkowe oznaczenie,, spółka komandytowo-akcyjna’’. Dopuszczalne jest używanie w obrocie skrótu „S.K.A.”.
Spółka komandytowo-akcyjna powstaje na podstawie statusu podpisanego przez założycieli spółki, który w części określającej zobowiązania wspólników ma charakter umowy. Statut musi podpisać każdy komplementariusz, natomiast akcjonariusze mogą, ale nie muszą, złożyć podpisy pod statusem spółki.

Dla powstania spółki komandytowo-akcyjnej konieczne są następujące czynności:
1. zawiązanie spółki( podpisanie statutu przez założycieli)
2. wniesienie przez akcjonariuszy wkładów na pokrycie całego kapitału zakładowego
3. wskazanie osób reprezentujących spółkę i prowadzących sprawy spółki
4. ustanowienie rady nadzorczej( dotyczy to spółek, w których liczba akcjonariuszy przekracza 25 osób)
5. wpis do rejestru, który ma charakter konstytutywny
Zawiązanie tej spółki następuje z chwila dokonania ostatniej czynności, jaka jest objecie wszystkich akcji lub ich minimum. Akcjonariusze musza złożyć oświadczenie wyrażające zgodę na zawiązanie spółki i brzmienie statutu oraz na objecie określonej liczby okcji. Zasada jest także obowiązek wzniesienia wkładów przez wspólników na pokrycie całego kapitału zakładowego przed zarejestrowaniem spółki.

Status spółki komandytowo-akcyjnej powinien zawierać:
1. firmę i siedzibę spółki
2. przedmiot działalności spółki
3. czas trwania spółki, jeżeli jest oznaczony
4. oznaczenie wkładów wnoszonych przez każdego komplementariusza oraz ich wartość
5. wysokość kapitału zakładowego, sposób jego zebrania, wartość nominalną akcji i ich liczbę ze wskazaniem, czy akcje są imienne, czy na okaziciela
6. liczbę akcji poszczególnych rodzajów i związane z nimi uprawnienia, jeżeli mają być wprowadzone akcje różnych rodzajów
7. nazwiska i imiona albo firmy komplementariuszy oraz ich siedziby, adresy albo adresy do doręczeń
8. organizacje walnego zgromadzenia i rady nadzorczej, jeżeli ustawa lub statut przewiduje ustanowienie rady nadzorczej
Statut powinien być sporządzony w formie aktu notarialnego.

Momentem powstania spółki komandytowo-akcyjnej jest wpis do rejestru przedsiębiorców wchodzącego w skład krajowego rejestru sadowego, który polega na wprowadzeniu do systemu informatycznego danych zawartych w postanowieniu sadu rejestrowego niezwłocznie po jego wydaniu. Wpis jest dokonany z chwila zamieszczenia danych w rejestrze. Wspólnicy obowiązani są do zgłoszenia spółki do rejestru nie później niż w ciągu 6 miesięcy od dnia sporządzenia statusu.

STOSUNEK DO OSÓB TRZECICH
Przewidziane są wyjątki od zasady, która jasno statuuje brak odpowiedzialności akcjonariusza za zobowiązania spółki komandytowo-akcyjnej polegające na tym, że akcjonariusz będzie osobiście odpowiadał za zobowiązania spółki:
1. w sytuacji gdy nazwisko akcjonariusza zostanie umieszczone w nazwie spółki
2. przewiduje nieograniczona odpowiedzialność akcjonariusza, który dokonuje czynności prawnej w imieniu spółki nie ujawniając swojego pełnomocnictwa

Jeżeli statut dopuszcza przyjęcie do spółki nowego komplementariusza , dotychczasowy akcjonariusz może uzyskać status komplementariusza , albo osoba trzecia może przystąpić do spółki w charakterze komplementariusza, za zgodą wszystkich dotychczasowych komplementariuszy. Nowy komplementariusz musi złożyć oświadczenie woli obejmujące swoja treścią:
• oświadczenie o przystąpieniu do spółki w charakterze komplementariusza
• zobowiązanie do wniesienia oznaczonego wkładu, z podaniem jego wartości
• wyrazie zgody na brzmienie statutu
oświadczenie musi mieć formę aktu notarialnego. Nowy wspólnik odpowiada za zobowiązania spółki istniejące w chwili wpisania do rejestru.

Możliwe jest w określonych sytuacjach pozbawienie komplementariusza prawa do reprezentowania, społki które wymaga:
• Uchwały walnego zgromadzenia o zmianie statutu podjętej większości trzech czwartych glosów
• zgody wszystkich komplementariuszy na zmianę statutu
• braku sprzeciwu komplementariusza pozbawionego prawa reprezentowania spółki
Może to nastąpić już w chwili, kiedy spółka jest zakładana. Pozbawienie komplementariusza prawa reprezentowania spółki zwalnia tego wspólnika od odpowiedzialności osobistej za zobowiązania, spolki powstałe od chwili dokonania odpowiedniego wpisu w rejestrze.

Zasadą jest, że wspólnik posiadający uprawnienia do zaciągania zobowiązań ponosi odpowiedzialność za zobowiązania spółki. Akcjonariusz takiej odpowiedzialności nie ponosi i konsekwencja tego jest brak uprawnień do reprezentowania spółki. Akcjonariusz może reprezentować spółkę, ale jako pełnomocnik. Akcjonariuszowi można udzielić następującego pełnomocnictwa:
• ogólnego(upoważnienie do reprezentowania spółki w granicach zwykłego zarządu)
• rodzajowego(w określonego rodzaju sprawach)
• szczególnego(w konkretnej czynności prawnej)

Wspólnicy nie mogą w dowolny sposób regulować w statucie kwestii dotyczących reprezentacji w spółce komandytowo-akcyjnej, a bezwzględnie obowiązujące przepisy chronią wierzycieli wchodzących w stosunki prawne ze spółką, stanowiąc gwarancje, co do uprawnień poszczególnych wspólników w zakresie reprezentowania spółki.

STOSUNKI WEWNĘTRZNE SPOLKI

Prowadzenie spraw spółki jest prawem, a zarazem obowiązkiem każdego komplementariusza. Ustalenie zasad prowadzenia spraw spółki powinno nastąpić w statucie. Możliwe jest powierzenie prowadzenia spraw spółki jednemu lub kilku komplementariuszom, co stanowi wyjątek od zasady. Wówczas następuję to za zgoda wszystkich wspólników. Zmiana statutu, pozbawiająca prawa prowadzenia spraw spółki lub przywracająca taki prawo komplementariuszowi dotychczas go pozbawionemu, wymaga zgody wszystkich pozostałych komplementariuszy.

W spółce komandytowo-akcyjnej prowadzenie spraw spółki należy do:
• komplementariuszy
• walnego zgromadzenia
• rady nadzorczej przy czym nie prowadzi on spraw spółki, pełni funkcje kontrolne
W spółce komandytowo-akcyjnej można ustanowić rade nadzorcza. Jeżeli liczba akcjonariuszy przekracza 25 osób, ustanowienie rady nadzorczej jest obowiązkowe.

Członków rady nadzorczej powołuje i odwołuje walne zgromadzenie. Którego członkiem nie może być:
• komplementariusz
• pracownik komplementariusza
• prokurent, likwidator, kierownik oddziału lub zakładu w spółce
• główny księgowy, radca prawny, adwokat zatrudniony w spółce komandytowo-akcyjnej

Pracownik komplenemtariusza to osoba zatrudniona przez komplementariusza, a nie przez spółkę komandytowo-akcyjną na podstawie umowy o pracę czy tez mianowania.
Rada nadzorcza sprawuje stały nadzór nad działalnością spółki we wszystkich dziedzinach jej działalności. Posiada uprawnienia do badania wszystkich dokumentów spółki, żądania wyjaśnień, sprawozdań od i pracowników oraz uprawnienia w zakresie stanu majątku, ale nie posiada uprawnień do zawieszania z ważnych powodów komplementariuszy w ich czynnościach. Możliwe jest delegowanie przez rade nadzorcza jej członków do wykonywania czynności komplementariuszy.

Walne zgromadzenie jest organem, spółki komandytowo-akcyjnej reprezentującym interesy akcjonariuszy. Istnieją dwa rodzaje walnych zgromadzeń: zwyczajne oraz nadzwyczajne. Prawo uczestniczenia w walnym zgromadzeniu ma akcjonariusz oraz komplementariusz, także, gdy nie jest akcjonariuszem spółki komandytowo-akcyjnej.W spółce komandytowo-akcyjnej, w której nie ustanowiono rady nadzorczej, obowiązkowe jest do określonych czynności powołanie uchwałą walnego zgromadzenia, pełnomocnika, który reprezentuje spółkę.

Komplementariusz oraz akcjonariusz uczestniczą w zysku spółki proporcjonalnie od ich wkładów wniesionych do spółki, chyba ze statut stanowi inaczej. Jeżeli statut nie stanowi inaczej, komplementariuszowi niepozbawionemu prawa prowadzenia spraw spółki, który pobiera wynagrodzenie z tytułu podejmowania czynności, nie przysługuje udział w zysku spółki w części odpowiadającej wkładowi jego pracy do spółki.

ROZWIĄZANIE I LIKWIDACJA SPÓŁKI

Zaistnienie zdarzenia powodującego rozwiązanie spółki skutkuje rozpoczęciem postępowania likwidacyjnego. Rozwiązanie spółki komandytowo-akcyjnej następuję w przypadku:
• zaistnienia przyczyn przewidzianych w statucie
• powzięcia uchwały walnego zgromadzenia o rozwiązaniu spółki
• ogłoszenia upadłości spółki
• śmierci jedynego komplementariusz
• innej przyczyny przewidzianej prawem( przyczyna taka jest orzeczenie sadu rejestrowego o rozwiązaniu spółki już wpisanej do rejestru)

Wypowiedzenie umowy spółki i wystąpienie wspólnika ze spółki jest możliwe w spółce komandytowo-akcyjnej jedynie w przypadku komplementariusza i tylko wówczas, gdy przewiduje to statut. Wypowiedzenia dokonuje się w formie pisemnej. Akcjonariusz nie ma uprawnienia do wypowiedzenia umowy spółki. Jest natomiast uprawniony do przeniesienia swoich praw wynikających z akcji w drodze ich zbycia. Komplementariusze mający prawo prowadzenia spraw spółki są z mocy prawa likwidatorami. Dopuszczalne jest także odmienne uregulowanie tej kwestii przez wspólników, którzy mogą wybrać na likwidatora inna osobę. Dokonują tego w drodze postanowienia statutu lub uchwały walnego zgromadzenia, za zgoda wszystkich komplementariuszy. Po zakończeniu postępowania likwidacyjnego następuje wykreślenie spółki komandytowo-akcyjnej z rejestru.

na podstawie "Kodeksu Spółek Handlowych" z 2005r.