Formy organizacyjno-prawne spółek i ich charakterystyka

1. Prawo cywilne przyjmuje podział spółek na kapitałowe i osobowe:
a) osobowe:
- spółki reguowane przepisami kodeksu cywilnego:
* cywilne,
- spółki regulowane przepisami kodeksu spółek handlowych:
* jawna,
* partnerska,
* komandytowa,
b) kapitałowe:
- spółka zoo,
- spółka akcyjna.


Spółkę cywilną zawiązują conajmniej dwie osoby. Wnoszą one wkład pieniężny lub niepieniężny (np. maszyny, ziemię, budynki). Może byś ona zawarta na czas określony i nieokreślony.

Spółka jawna - spółka handlowa, jej umowę rejestruje sąd gospodarczy wpisując ją do krajowego rejestru sądowego. Nazwa spółki powinna zawierać nazwiska lub firmy (nazwy tych firm) wszystkich współpracowników oraz dodatkowo oznaczenie "spółka jawna". Wspólnicy spółki jawnej za zobowiązania firmy odpowiadają bez ograniczeń majątkiem firmy i osobistym.

Spółka partnerska - spółka osobowa zakładana przez conajmiej dwie osoby; umowę spółki zawiera się w formie aktu notarialnego, rejestruje sie ją w krajowym rejestrze sądowym. Partner nie odpowiada za zobowiązania spółki powstałe w wyniku działań innyvh partnerów lub osób zatrudnionych przez spółkę.

Spółka komandytowa - spółka osobowa, w której za zobowiązania wobed wierzycieli conajmniej jeden wspólnik odpowiada bez ograniczeń. Jest wpisywana do krajowego rejestru sądowego w formie aktu notarialnego. W nazwie spółki powinno znajdować się nazwisko conajmniej jednego wspólnika.

Spółka komandytowo-akcyjna. Statut spółki powinni podpisać wszyscy wspólnicy. Nazwa powinna zawierać oznaczenie "spółka komandytowo-akcyjna".

Spółka zoo - spółka kapitałowa utworzona przez jedną lub kilka osób. Działa w oparciu o kapitał zakładowy, który tworzony jest z udziałów wnoszonych przez wspólników w wysokości conajmniej 50 tys. zł. Każdy ze wspólników musi wnieść wkład, który nie może być mniejszy niż 500 zł. Organami spółki są: Zarząd i Rada Nadzorcza lub tzw. Komisja Rewizyjna. Odpowiedzialność ciąży na zarządzie spółki.

Spółka akcyjna - spółka kapitałowa, może ją zawiązać jedna osoba, założycielem może być Skarb Państwa, a wspólnikami tzw. akcjonariusze; rejesrowana w krajowym rejestrze sądowym, minimalny kapitał spółki to 500 tys. zł. Naczelnym organem jest Lokalne Zgromadzenie Akcjonariuszy. Odpowiedzialność ponosi Zarząd.


Charakterystyka związków spółek:
* kolporacje - wielkie organizacje ekonomiczne, często o zasięgu miedzynarodowym, stanowią prawne połączenie wielu spółek,
* monopole - wielkie organizacje gospodarcze grupujące przedsiębiorstwa o określonej branży w celu opanowania rynku i likwidacji konkurencji,
* holding - duże spółki akcyjne powstałe w wyniku skupu akcji innych spółek i uzyskania nad nimi kontroli,
* koncerny - połączenia prawne i kapitałowe przedsiębiorstw o różnej osobowości prawnej i różnym profilu działalności podlegające wspólenmu zarządowi.