1. Udział w kreacji pieniądza bankowego
Kreacja pieniądza bankowego przez banki komercyjne następuje za pomocą wzrostu wielkości kredytów udzielanych przez te banki, a także po przez zwiększenie zakupu walut obcych.
Rezerwa obowiązkowa jest odprowadzana od depozytów złożonych w bankach komercyjnych w określonym procencie na nie oprocentowany rachunek w banku centralnym.
Rezerwa nadobowiązkowa – rezerwa pieniądza znajdująca się w banku komercyjnym dokładnie w jego skarbcach lub pozostałościach kasowych.
Wielkość pieniądza rezerwowego posiadanego przez bank komercyjny jest zawsze mniejsza od wielkości posiadanych wkładów, a wzajemna relacja między posiadanym pieniądzem rezerwowym a nagromadzonymi wkładami jest określona jako mnożnik pieniądza wkładanego lub inaczej jako multiplikator.
2. Udział w społecznym podziale pracy.
Przedsiębiorstwo bankowe przyjmuje i wykonuje czynności w zakresie gospodarki finansowej przedsiębiorstwa i gospodarstw domowych ( przyjmuje nadwyżki pieniądza i przekazuje je innym przedsiębiorstwu zgłaszającym zapotrzebowanie na pieniądz)
3. Dokonywanie alokacji i transformacji środków pieniężnych
- transformacja wielkości sumy pieniędzy
- transformacja informacji ( zgłaszanie informacji dotyczących wolnych środków, zakupów , depozytów )
- transformacja terminów ( jeżeli ktoś wycofa depozyt to w to miejsce przyjdzie nowy depozyt )
- transformacja ryzyka ( polega na tym że bank ma rozłożone ryzyko na wiele podmiotów gospodarczych i gospodarstw domowych i bank może zaciągnąć kredyty w Banku Centralnym.
Funkcje banku centralnego
- kredytowa, koncentralizacja kapitału obcego ( przyjmuje nadwyżki pieniądza i wstawia do depozytu kredytobiorców )
- depozytowa, polega na transformacji pieniądza bankowego w czasie i w terminie tworząc tzw. “pieniądz bankowy” i biorąc na siebie ciężar ryzyka niepłacenia należności
- rozliczeniowo-usługowa, nazywana jako “ pośrednicząca” i polega na dokonywaniu płatności pomiędzy różnymi podmiotami gospodarczymi i gospodarstwami domowym
- dewizowa, polega na dokonywaniu rozliczeń transakcji po między podmiotami działającymi w różnych krajach
Dodatkowe funkcje banku;
- emisja papierów wartościowych na zlecenie klienta ( polega na tym że bank komercyjny może emitować papiery wartościowe tzw. “bony komercyjne”
- obrót papierami wartościowymi różnych remitentów
- zarządzanie środkami powierzanymi przez klientów
- wspieranie klientów poprzez wystawianie gwarancji i poręczeń
SYSTEM FINANSOWY
Gospodarstwo domowe firmy | Fundusze; - emerytalne - ubezpieczeniowe powiernicze | Rynki finansowe - pieniężny - kapitałowy - inne | 1. Rząd 2. Firmy 3. Samorządy 4. Gospodarstwa domowe |
Klasyczne systemy finansowe
Angloamerykański | Kontynentalno-Niemiecki |
|---|---|
1. Dominacje giełdy - powstał pieniądz fikcyjny - marginalizacja wagi banków sprowadzona głównie finansowania krótkoterminowego - dużo innowacyjności, dużo ilość spółek akcyjnych, są fuzje, przyjęcia nowe produkty giełdowe, ( obiegacie, bony ), i wynagrodzenia pracowników akcjami - oddzielenie bankowości inwestycyjnej od bankowości komercyjnej - dobry system nadzoru pod rynkiem kapitałowym, przejrzystość tego rynku, różny dostęp do informacji | 1. Dominacje banków - następuje kreacja pieniądza w oparciu o depozyt bankowy - niewielka rola giełdy mała innowacyjność, mało spółek akcyjnych, firmy głównie rodzinne posiadających charakter zamknięty - łączenie bankowości inwestycyjnej i komercyjnej pod szyldem “bankowości uniwersalnej” powstają związki kapitałowe między bankami a przedsiębiorstwami - zasiadanie przedstawicieli banków finansowych w radach nadzorczych tych firm. |
System dziesiętny – sposób liczenia podstawa jest liczba 10.
System bankowy – podstawą jest prawo bankowe, system bankowy tworzy zwarta organizacje na określonym terytorium geograficznym i określonej sytuacji ekonomicznej tworząc jedną całość.
Na system bankowy składa się:
1. Normy prawne w zasadzie prawo bankowego
a) Normy prawne
- określa rolę i funkcję banku centralnego
- reguluje powstanie i likwidowanie banków komercyjnych
- zasady organizacyjne banków
- zakres zadania i działania nadzoru bankowego
System bankowy w każdej gospodarce rynkowej ma do spełnienia trzy podstawowe funkcje:
- wykreować pieniądz centralny jako ostateczny pieniądz płatniczy ( funkcja banku centralnego )
- kreuje zdecentreoalizowany pieniądz ( generalne wkładowy jako instrument kredytowy i środek płatniczy
- pośrednictwo między posiadaczami środków płatniczych ( funkcje banków komercyjnych )
Elementy systemy bankowego są głównie banki komercyjne i centralny.
Cele systemu bankowego
- tworzenie mechanizmów
- gromadzenie i dystrybucja środków płatniczych
- zapewnienie skuteczności rozwiązań z zakresie zarządzania ryzykiem bankowym
- zapewnienie dokonywania płatności pomiędzy podmiotami gospodarczymi a gospodarstwami domowymi ( osoby fizyczne )
Rodzaje systemów bankowych
1. Jedno systemowe ( monobankowe ) funkcje banku centralnego i banku komercyjnego pełni jeden bank, nie ma oddzielonego ryzyka operacyjnego od funkcji centralnych, brak konkurencji, system występuje generalnie w gospodarce centralnie planowanej
2. Dwuszczytowe – polega na tym że pierwszym szczeblem jest bank centralny z funkcją emisyjną, jako bank banków i bank państwa, drugim szczeblem są banki komercyjne różnego rodzaju które działają na własny rachunek, ale posiadają swoje rachunki w bankach centralnych.