Płazy

PLAZY OGONIASTE, Caudata (Urodela), rzad płazów; 360 gat. róznej wielkosci (nalezy tu najwiekszy ze wspólcz. plazów - Andrias davidianus, dl. ok. 1,5 m, zyjacy w potokach Chin); wykazuja cechy prymitywne: czesc ogonowa szkieletu zawsze dobrze wyksztalcona, zawsze obecne zebra, prymitywna budowa czaszki, larwy zyjace w wodzie maja zeby, szpary skrzelowe i skrzela zewn.; u mniejszosci zaplodnienie zewn., u wiekszosci - wewn. (samice same podejmuja spermatofory skladane przez samców na podlozu w wodzie lub na ladzie); z reguly rozwój bezposredni i na ladzie, rzadziej rozwój zlozony, ze stadium larw zyjacych w wodzie, u nielicznych wystepuje jajozyworodnosc i zyworodnosc; niektóre prowadza wylacznie wodny tryb zycia, inne - ladowo-wodny; wystepuja gl. w Holarktyce, jedynie gat. z rodziny Plethodontidae w krainie neotropik.; naleza tu salamandrowate, salamandry bezpłucne, syrenowate i odmience.

PLAZY BEZNOGIE, Apoda (Gymnophiona), rzad płazów; 162 gat.; dl. 30-80 cm; konczyny calkowicie zredukowane; cialo wydluzone, z wyraznie zaznaczonymi pierscieniowatymi segmentami, ogon krótki lub go brak; u niektórych wystepuja w skórze luski kostne; pomiedzy okiem a nozdrzem - cienki wyrostek, który posredniczy w przekazywaniu bodzców chem. do jamy wechowej; w zwiazku z silnym wydluzeniem ciala czynne tylko 1 pluco; u samców nieparzysty narzad kopulacyjny, zaplodnienie wewn.; przeobrazenie w wodzie; w wiekszosci dorosle zyja w glebie lub sciólce, niektóre wtórnie w wodzie; strefa tropikalna; do p.b. naleza m.in. marszczelcowate.

PLAZY BEZOGONOWE, Anura (Salientia), rzad płazów; ok. 3400 gat.; budowa zwiazana z przystosowaniem do poruszania sie skokami (typowego dla wiekszosci gat.): wydluzenie wszystkich odcinków konczyn tylnych, zrosniecie kosci przedramienia i podudzia, wydluzenie kosci biodrowych, redukcja liczby kregów, w tym calkowicie czesci ogonowej, redukcja zeber, redukcja wielu kosci czaszki; u wiekszosci zaplodnienie zewn., u nielicznych - wewn.; rozwój moze byc złożony ze stadium larwy (kijanka, przystosowana do zycia w wodzie), lecz u wielu - rozwój bezpośedni (bez stadium larwy), u nielicznych nawet zyworodnosc (ropuchy z rodzaju Nectophrynoides); wystepuja na calej kuli ziemskiej, gl. w tropikach i poza strefa polarna; naleza tu m.in.: huczki, ropuchowate, ropuszkowate, rzekotkowate i żabowate.