PŁAZY!
Witajcie. Przygotowałam prezentacje na temat płazów. Zapewne większość z was wie, co to właściwie jest, jednak mam nadzieję, że uda mi się was zaciekawić tą jakże interesującą gromadą zwierząt.
Zacznę może od przypomnienia, czym jest płaz.
Zatem
Płaz to takie zwierzątko należące do kręgowców, które charakteryzuje się tym, że są ziemnowodne lub inaczej mówiąc: dwuśrodowiskowymi. Znaczy to tyle, że żyją i w wodzie i na lądzie… mają skórę bez łusek składającą się z naskórka i skóry właściwej zaopatrzonej w dużo naczyń krwionośnych, wymiana gazowa zachodzi dzięki płucom, które są narządami o kształcie worków, mają cienkie ściany i zaopatrzone są w liczne naczynia krwionośne, oraz skórze, są zmiennocieplne… Są drapieżnikami. Ich zabarwienie często jest jaskrawe, co spełnia rolę obronną lub ostrzegawczą. To wie większość ludzi. Ale nie każdy wie, że są również płazy jadowite, o których powiem za chwilę a także płazi rekordziści, o których również dowiecie się później.
Krótko o budowie płazów:
Skóra płazów składa się z naskórka i skóry właściwej. Naskórek jest wielowarstwowy i okresowo jest zrzucany w postaci wylinki. Czasami może ulegać silnemu zrogowaceniu. W skórze znajdują się gruczoły śluzowe i jadowe. U form dorosłych są wielokomórkowe i leżą w skórze właściwej.
U larw występują gruczoły jednokomórkowe tj.
• gruczoły śluzowe
• gruczoły jadowe.
Płazy mają także czaszki. Charakterystycznymi ich cechami są:
• zanik kości pokrywy skrzelowej
• częściowy zanik łuków skrzelowych
• aparat podjęzykowy, zbudowany z chrząstki zwanej płytką gnykową, która pochodzi z przekształconych elementów łuku gnykowego i łuków skrzelowych.
• dwa kostne wyrostki, tzw. kłykcie potyliczne, umożliwiające ruch głowy jedynie w płaszczyźnie pionowej
• autostyliczność – mózgoczaszka łączy się z częścią trzewiową czaszki za pośrednictwem chrząstki podniebienno-kwadratowej
• występowanie szeregu elementów chrzęstnych
• mała liczba kości pokrywowych
• przekształcenie kości gnykowo-żuchwowej w strzemiączko
Płazy oddychają za pomocą skrzeli, płuc, skóry oraz nabłonka jamy gębowo-gardzielowej. Dorosłe formy o lądowym trybie życia oddychają głównie płucami. Gatunki wodne i larwy gatunków lądowych oddychają za pomocą skrzeli zewnętrznych lub wewnętrznych. W wyniku ewolucji płazy wykształciły płuca, powstałe z parzystego pęcherza pławnego. Są one proste i workowate. Wentylacja jest prymitywna. Płazy używają jamy gębowej jako pompy, nozdrzy i krtani jako zaworów, a dna jamy gębowej jako tłoku, do wtłaczania powietrza do płuc.
Co do rekordzistów wybrałam trzech najciekawszych? Są to: Taki oto eogyrinus. Nikt z was pewnie o nim nie słyszał, prawda? Pewnie byłby bardziej znany, gdyby nie wyginął 280 milionów lat temu. Osiągał długość 4, 5 m. Następnie… najmniejszym płazem jest żabka kubańska. Osiąga aż 1 cm długości. Ostatnim z naszych rekordzistów jest Liściołaz Straszliwy. Słynie z tego, że jego jad może zabić nawet kilka słoni nie wspominając ilu ludzi mógłby powalić. Jest to najbardziej trujące zwierzątko na ziemi.
Płazy dzielą się na bezogonowe, ogoniaste i beznogie. Te pierwsze to chyba najbardziej znana grupa…
Należą do niej żaby, najbardziej znane płazy świata. /Czytam ze slajdu/ Często zielone, i urocze. Rozwój żaby wygląda następująco: najpierw dorosła samica znosi w wodzie skrzek, młode kijanki nie mają nóg, pojawiają się tylne nogi, przednie, odpada ogon…
Ropuchy są mniej urocze, ponieważ wyglądają tak. Mają gruczoły jadowe. /Czytam ze slajdu/, najwięcej na głowie.
Smutne, acz prawdziwe… żaby i ropuchy są często i bezpodstawnie mylone. Dla przypomnienia: żaba… i ropucha… Sami oceńcie czy są aż tak podobne.
Trzecim gatunkiem płaza bezogonowego jest Kumak. Nikt o nim nic nie wie, podobnie jak Wikipedia Jednak jest gatunkiem płaza i ze wzglądu na ten piękny wizerunek postanowiłam o nim wspomnieć.
Ogoniaste płazy... Jak nazwa wskazuje- mają ogony. Od innych przedstawicieli płazów odróżnia je to, że ich skóra jest przyrośnięta do mięśni na całej powierzchni. Prowadzą nocny tryb życie. Głównie zalicza się do nich traszki i salamandry.
Traszki zwane także trytonami. Należą do tak zwanych podwodnych smoków ze wzglądu na swój wygląd i środowisko życia.
Salamandra to pełne uroku stworzenie. Najbardziej znana jest salamandra plamista, która jest gatunkiem chronionym.
Ostatnią grupą płazów są płazy beznogie. Jest to najmniej liczna grupa płazów. Należą do niej przede wszystkim marszczelce.
Płazy beznogie są płazami o robakowatym kształcie, często przypominają wyglądem dżdżownicę. Żywią się larwami owadów i innych bezkręgowców. Są bardzo prymitywne. Mają zredukowane kończyny i pasy: barkowy i miednicowy. W skórze drobne łuski. Kręgosłup składa się z prawie 200 dwuwklęsłych kręgów. Nie mają oczu lub posiadają oczy szczątkowe. Żyją w wilgotnej glebie w krajach tropikalnych. Jest ich jedynie 100 gatunków ale są tak mało znane że większość nie ma nawet polskich nazw. Osiągają zwykle długość 40-60 cm, wyjątkowo do 130 cm.