Absolutyzm we Francji

Ludwik XIII powierzył kardynałowi de Richelieu stanowisko pierwszego ministra, usuwając się na drugi plan. Kardynał ograniczył rolę hugenockiej arystokracji, odbierając im zamki, wojska i przywileje, pozostawiając jedynie wolność wyznania w „edykcie łaski” z 1629 r.

Richelieu wcielił w życie swoją polityczną dewizę, że wszystko musi być podporządkowane racji stanu. Zwalczał przejawy anarchii szlachty.
Kardynał zorganizował administrację państwa, rząd składał się z sekretarzy (ministrów), kierowników resortów i był odpowiedzialny przed królem i pierwszym ministrem. Powołał m.in. Intendentów, byli to urzędnicy państwowi zarządzający prowincjami.

Richelieu był zwolennikiem merkantylizmu. Zwalczał import, a chronił i popierał rodzimą produkcję przemysłową. Rozpoczął budowę atlantyckiej floty wojennej oraz powołał do życia kompanię do handlu z Ameryką, Indiami i Rosją. Wielokrotnie podwyższał podatki. Kardynał Richelieu nie odniósł wielkich sukcesów na polu polityki zagranicznej, ale przyczynił się do założenia fachowej służby dyplomatycznej. Jej zwierzchnikiem został minister spraw zagranicznych, bezpośrednio podległy pierwszemu ministrowi.

Ludwik XIV przeniósł rezydencję królewską z Paryża do Wersalu, gdzie wzniósł największy w Europie pałac królewski. Monarcha konsekwentnie dążył do pozbawienia arystokracji realnej władzy politycznej i tłumienia w zarodku wszelkich prób buntu. Dlatego zgromadził wokół siebie najlepszych arystokratów.

Został rozbudowany aparat policyjny, wznoszono Bastylie – więzienia, które były symbolem absolutyzmu. Aresztowano bez wyroku sądu.
Długie panowanie Ludwika XIV było przykładem nowożytnej monarchii absolutnej. Przypisuje się temu królowi stwierdzenie „państwo to ja”. Ludwik zlikwidował urząd I ministra, a cała władza spoczywała w ręku króla. Stanowiska ministrów obsadził fachowcami, jednym z nich był Jean Baptiste Colbert, szef administracji i finansów państwa. Popierał on merkantylizm, obniżył podatki od chłopów, ale utrzymywał sztucznie niskie ceny żywności, aby utrzymanie robotników w manufakturach było korzystne dla właścicieli. Rozbudował również flotę handlową.
Uchylenie edyktu nantejskiego w 1685 r. i wywołana tym emigracja hugenotów z kraju zlikwidowały ostatnią zorganizowaną opozycję we Francji.
Za panowania Ludwika XIV Francja odgrywała czołową rolę na arenie międzynarodowej. Przyłączył do Francji część Flandrii, a także księstwo Dwu Mostów, Luksemburg, część Lotaryngii, część Alzacji ze Strasburgiem.

Ludwig XIV objął koronę hiszpańską, po opróżnieniu się tronu hiszpańskiego. Hiszpańska wojna sukcesyjna (1701 – 1714) doprowadziła do podziału spadku po Habsburgach hiszpańskich między Francję, Austrię i Sabaudię, ale Francja musiała wyrzec się myśli o podporządkowaniu sobie Hiszpanii, a także oddać Anglikom część swoich kolonii w Ameryce Północnej. Koniec wojny o sukcesję hiszpańską położył kres francuskiej hegemonii w Euro-pie Zachodniej, równocześnie wytworzył stan równowagi pomiędzy Francją i Anglią.