Reguła opisu zastosowana przez Honoriusza Balzaca.

Jak sądzisz, dlaczego Honoriusz Balzak opisując świat posłużył się reguła opisu, która ukazuje rzeczywistość w szczegółach.Jakie to ma przełożenie na idee pozytywistyczne:scientyzm,organicyzm i ewolucjonizm?

Honoriusz Balzac jest autorem powiesci realistycznej pod tytulem „Ojciec Goriot”.Powieściopisarz francuski urodzil się w 1799, zmarł w 1850. Był synem urzędnika, wychowany zastał na prowincji, studiował prawo w Paryżu. Od 1819 podejmował próby literackie. Rozgłos przyniosły mu: powieść historyczna Szuanie i Fizjologia małżeństwa , pierwsza powieść z wielkiego cyklu społeczno-obyczajowego pt. Komedia ludzka.

Twórczość Balzaca stanowi przejście od romantyzmu do naturalizmu. Elementy typowe dla jego twórczości to: tworzenie postaci wyjątkowych, o przerysowanych cechach charakteru, idealna miłość, dobroć, poświęcenie, drobiazgowy opis środowiska, szczegółowa prezentacja bohaterów, akcja pełna dramatycznego napięcia; zainteresowanie naukami przyrodniczymi bliskie naturalizmowi. Pisarz był tytanem pracy; napisał 91 powieści, kilka komedii, prowadził obszerną korespondencję.

„Ojciec Goriot” jak wiele dziel Balzaka, ma wartosc ponadczasową, dociera i, co najwazniejsze,dotyczy problemow ludzi każdej epoki, bez względu na historyczne realia.

Akcja „ojca Goriot”rozgrywa się w Paryzu, w latach 20 ubieglego stulecia.tytułowy bohater to stary człwowiek.jest ubogi, przedwczesnie postarzały i bezgranicznie zakochany w swoich corkach:hrabinie de Restaud i pani de Nucingen, którym poswiecił cale zycie i majatek.sam zamieszkuje nedzne mieszkanie w pensjonacie pani Vauquer.jego corki sa zamozne-dobrze powychodzily za maz.O ojcu przypominaja sobie tylko w chwilach potzreb finansowych, poza tymi chwilami wstydza się go,jest on bowiem zywym symbolem ich niskiego pochodzenia.a sam gpriot miał za soba przeszłosc kupiacka,calkiem zamozna,posiadał niezle sumki,tyle ze nie sprostały one wymaganiom corek.. Ojciec Goriot” w istocie jest „lustrem” Paryża z lat Restauracji. Książka ta jest pełnym przekrojem społeczeństwa francuskiego w dobie gwałtownego bogacenia się mieszczaństwa i jego przenikania do kręgów arystokratycznych. Jak zawsze okresy rewolucji społecznych i styku dwóch epok (dominacji arystokracji oraz powoli przejmującej władzę nowobogackiej burżuazji) są ciekawym materiałem nie tylko dla historyków, ale także powieściopisarzy takich jak Balzak, który uczynił z „Ojca Goriot” swój czołowy tytuł nieukończonej „Komedii ludzkiej”. W powieści opisani są biedacy jak i ludzie z wyższych sfer rządzący państwem i mający ogromne wpływy sięgające poza granice kraju.

„Powieść jest jak zwierciadło, które obnosi się po gościńcu”.

To jedna z pierwszych , najbardziej znaczacych definicji gatunku, która sformułował Stendhal.Wskazywała na elementarny wyznacznik powieści-arystotelesowska zasadę mimezis, czyli nasladownictwa rzeczywistosci. Powieśc niczym lustro miała odbijać świat, ziemię, z fotograficzna dokładnoscią odtwarzać to, co zgadnie z regułą prawdopodobieństwa mogłoby się ewentualnie wydarzyc.

Balzak powiedział o swojej powiesci:’’Ten dramat nie jest ani utworem fikcyjnym, ani romansem”.”All is true”-„wszystko jest prawda”.
Precyzyjnie okreslił czas i miejsce akcji:”Ojca Goriot”.powieściowe wydarzenia rozgrywaja się w Paryzu w ciagu zaledwi 3 miesiecy od grudnia 1819 roku do lutego 1820 roku.Czytelnik poznaje dokładna topografie miasta, uklad uliczek, wyglad kamienic. Wraz z bohaterami przemierza przestrzenie, zwiedza poszczegolne dzielnice Paryża, swoiste mikroswiaty o właściwym sobie klimacie.

Paryż balzakowski jest miastem pelnym kontrastów. Uwydtnieniu tej treści słuzy zestawienie ze soba dwóch przestrzeni-Dzielnicy Lacinskiej z dzielnica Faubourg Saint-Germain.Znakiem tej pierwszej jest nedzny pensjonat pani Vauquer, bedacy emanacją mieszczańskich gustów i upodobań, symbolem Saint-Germain okazała rezydencja hrabiny de Beausant.Skrupulatny , pelen detali opis tych miejsc jest tylko i wyłacznie tłem do rozgrywajacych się wydarzeń, spelnia funkcje chrakterystyki srodowiskowej. Mamy wiec doczynienia z typowym dla powiesci realistycznej zabiegiem Milieu. Wystroj wnetrz, przdmioty, jakimi otaczają się bohaterowie, świadcza o nich samych, o ich statusie spolecznym, pozycji majatkowej, gustach, osobowosci, wreszcie niektóre stanowia czesc historii danej postaci. Stad tez imponuje w opwieści wyczulenie na każdy szczegół-barwe, zapach, kształt:

„Dookoła ciagna się wieczne lepkie półki, na których stają poszczerbione i pożółkłe karafki, metalowe krążki, stosy fajansowych talerzy o niebioeskich obwodkach. W rogu skrzynka z przegrodkami na serwety: zawsze poplamione i skropione winem…”

Balzakowska prezentacja wnetrz nie stanowi .jak widac, tylko suchego rejestru przedmiotow, ale staje się opowiadaniem na temat danej postaci, dopelnieniem jej chrakterystyki.
Kontrast srodowisk , tak silnie wyeksponowany w powiesci nie słuzy jedynie dosc banalnej i oczywistej refleksji na temat barier stanowych , roznic srodowiskowych i majatkowych. Przygotowuje niejako fundament dla majacego się rozegrac dramatu głownego bohatera.

Balzak zrezygnował z metody behawiorystycznej na rzecz wnikniecia w psychike swoich bohaterow. Bada co powoduje ,ze ludzie potrafia isc na kolejne i kolejne kompromisy,ze milosc okazuje się naiwnoscia w okrtunym swiecie, którym rzadzi pieniadz.
Balzak wnika zarówno w psychike jak i w otoczenie swoich postaci.Pomaga jemu to w opisaniu pewnych zjawisk spolecznych w jak najlepszy sposób.
W swej ksiazce Balzak dal potwierdzenie jedej z filozofii pozytywizmu-scientyzmowi(Scejntysta twierdzi, ze wszystko da się wyjasnic metodami naukowymi , a to, czego niemi się wyjasnic nie da, po prostu nie istnieje.Wierzy także w ciagły postep ludzkiej wiedzy. W to, ze z biegiem czasu człowiek wciąż zbliza się do calkowitego opanowania calej wiedzy o otaczajacym go swiecie.Uwaza ze nauka rozwize kiedys wszystkie problemy. Z takich samych zalozen wychodzi Honoriusz Balzak. Jest naukowcem.Uwaza ze nauka jest podstawa wszystkiego.i swoja prace traktuje powaznie. Stad można przypuszac tak szczegolowe opisy.Ponadto Balzak uwazal, ze najwyzsza forma nauki jest powiesc, ze nic tak jak ona nie może wyrazic i zawrzec wszystkich madrosci.Prawdopodobnie tak jak scjentysta uwaza ze tylko ugruntowana wiedza naukowa, może być podstawa budowy sensownego swiatopogladu, tak Balzak-prekursor realizmu, uwaza ,ze podstawa zrozumienia bohatera i jego sytuacji jest szczegołowy opis tego co go otacza.Mozna tez zastanowic się czy autor „ojca goriot” przedstawiajac tak zgubny wplyw milosci na wszystkich plaszczyznach nie chce podkreslic trwalosci i wyzszosci nauki nad uczuciami, których przeciez nie da się wyjasnic..

Ewolucjoonizm to pojecie wprowadzone do filozofii pozytywistyczne wprowadzil herbert Spencer. W mysl tego pogladu ludzkosc podlega nieustannemu rozwojowi polegajacemu na wyłanianiu się kolejnych, coraz wyzej zorganizowanych form bytu z poczatkowego bezładuW trakcie tej ewolucji wykształcaja się się rozmaite skladniko kultury i cywilizacji, jak rodzina, obrzedy, obyczaje. „Ojciec Goriot” w istocie jest „lustrem” Paryża z lat Restauracji. Książka ta jest pełnym przekrojem społeczeństwa francuskiego w dobie gwałtownego bogacenia się mieszczaństwa i jego przenikania do kręgów arystokratycznych. Jak zawsze okresy rewolucji społecznych i styku dwóch epok (dominacji arystokracji oraz powoli przejmującej władzę nowobogackiej burżuazji) swój”. W powieści opisani są biedacy jak i ludzie z wyższych sfer rządzący państwem i mający ogromne wpływy sięgające poza granice kraju.obserwowac można rowoj nauki, Paryza i jegobagactw. Miasto staje na coraz to wyzyszym poziomi rozwoju.rozwija się , ewoluuje. Jednak czy nie jest to pewnien kontrast. Podaczas gdy jedna warstwa bogaci się, druga ubozeje. Podczas gdy przejawija się coraz to wyzsze formy spoleczne czlwowiek coraz czesciej pozostaje sam.Gdy rozwija się nauka nastepuje degradacja uczuc. Jak watrosc ma milosc w swiecie, w którym liczy się pieniadz?w rzeczywistosci opowiedziana przez Balzaka historia pozostawia pewne rozgoryczenie.Tragiczne losy ojca oGorio pozostawionego przez corki, wstrzasaja czytelnikiem.W opozycji do rozwoju cywilizajci Balzak stawia- historie glownego bohatera jako najlepszy przyklad moralnego upadku czlowieka. Który za cene milosci będzie w stanie zniesc najwieksze ponizenie.Historie stopniowej utraty zludzen.Historie czlwieka dotknietego trwoga samotnosci, odtraconego przez najblizsze mu osoby. Darwin w pewien sposób potwierdzil te teze Spencera.jednak nikt nie mogl nawet podejrzewac ze rozrost puszki mozgowej będzie się wiazal z zanikiem duszy.
Zdaniem Spencera (organicyzm)wszystkie jednostki ludzkie tworza jened organizm. Sa od siebie zalezne, wplywaja na siebie,potrafia dostosowac się do pracy innych czlonow.Tworza swoisty organizm.I tak jak w kazdym organizmie –schorzenie lub niedorozwoj staje się przyczyna slabszego funkconowania pozostałych.Postacia ,na która wplyw mialo spoleczenstwo w powiesci „ojciec Goriot” jest Eugeniusz Rastignac.Jego dzieje sa oparte na schemacie przemiany.Bohater przyjezdza do stolicy z prowincji, aby studiowac prawo. Chce zrobic kariere miedzy innymi po to aby pomoc zubozalej rodzienie.Rastignac zachlystuje się jednak przepychem Paryza.otaczajace go kosztownosci, które sa oznaka luksusu wzbudzaja w bohaterze żadze paławienia się w dostatku. Z czasem Eugeniusz pozna swiat pelen zaleznosci, ukladow, konwenansow, gry pozorow, a przede wszystkim swiat pieniadza, który demoralizuje i niszczy wszelkie wartosci. Nie oprze się pokusom tego swiata. Idealne wkompanuje się w tło. Zaakceptuje wszystkie zasady.Historia Rastigniaca to historia stopniowych kompromisow z wlasnym sumieniem, które okazalo się zbyt kruche, by przetrwac probe kuszenia.Powiesc przestawia przerazajacy proces demoralizacji młodego człowieka, odkrywa prawde o zgubnym wlpywie otoczenia na jednostke.Ten , można by rzec regres psychologiczny i duchowy owej postaci, jest najlapszym przykladem na to ,ze gdy choruje jedna komorka –choruja wszystkie.Organizm jest jednoscia. Nie można się od niego oderwac.Trzeba isc na kompromisy i zgodzic się na warunki jakie dyktuje epoka.

Honoriusz Balzak był perfekcjonista .Jego dzielo to znkomity obraz czasow jakie opisywał, jak i doskonale sudium ludziekij psychiki. Nie ubarwial rzeczywistosci, przedstaiwal ja taka jaka była,wykorzystujac zasade Moulie, by jak najlepiej wprowadzic czytelnika do opisywanego swiata oraz zachowac wiernosc „oryginałowi”-zyciu.Balzak odsłania ostatecznie obraz swiata, w ktorym religia pieniadza, uklady i zaleznosci ksztaltuja zwiazki pomiedzy ludzmi, niszcza milosc i przywiazanie. Tylko ci, którzy traktuja swiat jak wyzwanie lub owoc z którego trzeba wycisnac jak nawiecej, sa zdolni do funkcjonowania w nim i jednoczesnie bycia w pelni szczesliwymi.