Dialektologia a dialektografia, dialekt a gwara. Cecha dialektalna a cecha gwarowa

Dialektologia – grec. Dialektos ‘sposób mówienia’, grec. Logos – słowo, nauka. To nauka o dialektach. Zajmuje się opisem dialektów na wszystkich poziomach języka: fonetyki, morfologii, składni, słownictwa. 

Dialektografia – To dział językoznawstwa obejmujący materiałowy opis gwar, w tym kartograficzny, na danym terytorium językowym. 

Dialekt – odmiana języka odznaczająca się swoistymi cechami fonetycznymi, leksykalnymi i gramatycznymi, odróżniającymi ją od innych odmian tego języka. Termin wywodzi się od greckiego słowa „dialektos”, oznaczającego dyskurs, rozmowę, sposób mówienia. Termin ten pojawił się w europejskim piśmiennictwie już w XVI wieku i pierwotnie oznaczał sposób mówienia, manierę charakterystyczną dla danego mówiącego.

Gwara – to terytorialna odmiana języka, mowa ludności, zwłaszcza wiejskiej, wyodrębniona z języka ogólnego i gwar sąsiadujących poprzez odrębności fonetyczne i leksykalne. Podrzędna w stosunku do dialektu.
Cecha dialektalna – cecha języka ludzi posługujących się danym dialektem rozpoznawana jako charakterystyczna dla niego na tle języka ogólnego. Do cech dialektalnych należą: samogłoski pochylone, mazurzenie, wymowa spółgłosek, fonetyka międzywyrazowa, jabłonkowianie.
Cecha gwarowa – to właściwości mowy użytkowników danej gwary, różnicującą tę gwarę w porównaniu z językiem ogólnym lub innymi gwarami i dialektami, np. gw. Spiskie byf (bych) w porównaniu z małopolskim dialektalnym południowo-zachodnim byk (bych) i dialektalnym śląskim bych