Wpływ alkoholu na organizm człowieka

Temat: Wpływ alkoholu na organizm człowieka
Alkohole są związkami organicznymi, w których cząsteczkach występuje przynajmniej jedna grupa -OH, nazywana grupą wodorotlenową lub grupą hydroksylową. Zatem najbardziej ogó-lnym wzorem alkoholi będzie R-OH. Słowo alkohol (podobnie brzmiące w wielu językach) pochodzi prawdopodobnie od słów arabskich al-ghul, co oznacza "zły duch". Etanol (alkohol etylowy) to najpopularniejszy z alkoholi, ponieważ wielkie jego ilości zużywa przemysł spo-żywczy do produkcji napojów alkoholowych. Etanol towarzyszy człowiekowi od zamierz-chłych czasów. Pierwsze napoje alkoholowe powstały w sposób przypadkowy w wyniku fe-rmentacji owoców lub ziaren zbóż.
Czysty alkohol zawierający niewiele wody (spirytus) otrzymuje się w wyniku destylacji, wy-korzystując różnicę w temperaturze wrzenia między etanolem a wodą. Trudno ustalić, kto pie-rwszy otrzymał destylowany alkohol. Być może, dokonali tego kapłani w starożytnym Egi-pcie. Natomiast na większą skalę czysty etanol zaczęto uzyskiwać w Europie w VIII wieku n.e. z żyta, a w XVIII wieku z ziemniaków.
Etanol jest bezbarwną cieczą, lżejszą od wody i mieszającą się z nią w dowolnym stosunku. Ma podobny zapach i smak do metanolu, co bywa przyczyną tragicznych pomyłek. Choć alkohol etylowy jest niewątpliwie trucizną, to jego toksyczność okazała się zdecydowanie mniejsza od toksyczności metanolu.

Alkohol etylowy przenika do płynów i soków tkankowych człowieka. Nie ulegając trawieniu dostaje się do krwi przez błonę śluzową żołądka i jelit. Wraz z krwią jest roznoszony po ca-łym organiźmie, do wszystkich jego tkanek. Destrukcyjne działanie alkoholu dotyka wszyst-kich układów i czynności organizmu. Zmniejsza siłę obronną organizmu przy wszelkich sta-nach zapalnych i gorączce oraz obniża sprawność fizyczną i umysłową. Wpływa hamująco na rozwój młodego organizmu i degeneruje go. Pity systematycznie i w dużych ilościach nieod-wołalnie uszkadza wątrobę i inne narządy, wywołuje choroby układu nerwowego i często pro-wadzi do zgonu. Alkohol powoduje psychodegenerację społeczeństwa, sprzyja wulgarności, znieczulicy społecznej i obniżeniu kultury współżycia.
Alkohol zabija więcej ludzi niż wszystkie inne narkotyki (wyłączając nikotynę) razem wzięte. Wśród środków odurzających to nasz największy zabójca. Według dr Davida E.Smitha, eks-perta w dziedzinie uzależnień od środków odurzających, ponad sto tysięcy ludzi umiera rocz-nie w Stanach Zjednoczonych z powodów związanych ze spożyciem alkoholu.
Wśród uczniów kończących szkoły średnie alkohol pije 64 procent, a 21 procent używa niele-galnych narkotyków. Alkohol ma więc miażdżącą przewagę. Statystyka ta jednak nie ujaw-nia, że większość objętych nią dzieci należy jednocześnie do obu grup.
Ponieważ alkohol jest akceptowaną stroną społecznego życia Ameryki, po niego nastolatki sięgają najpierw. Otaczające alkohol powszechne przyzwolenie oraz łatwa dostępność czynią zeń nie tylko największego zabójcę młodzieży, ale także przewodnika wiodącego do innych narkotyków. Jako środek spowalniający funkcję centralnego układu nerwowego, alkohol od-blokowuje zahamowania w korze mózgowej i wywołuje stan euforii.

Wpływając na procesy zachodzące w mózgu., powoduje zmiany myśli, uczuć i zachowań. Ża-den środek odurzający, powodujący zmiany w mózgu, nie może być uważany za bezpieczny dla dzieci, u których wciąż dojrzewają funkcje intelektualne i emocjonalne.
Ponadto, niszczy komórki. Większość ludzi wie, że alkohol może być przyczyną wad wrodzo-nych oraz raka piersi i uszkodzeń wątroby. Niewielu jednak zdaje sobie sprawę, że niszczy on także, inne ważne organy, w tym także mózg, co można stwierdzić podczas sekcji. Nawet he-roina, narkotyk najczęściej piętnowany, nie jest tak zabójcza.
Dziesięcio -, jedenasto -i dwunastoletnie dzieci, których coraz więcej zaczyna pić alkohol, wciąż jeszcze rosną. Rozwijają się ich ciała, mózg i organy wewnętrzne. Można tylko speku-lować na temat szkód powodowanych w organiźmie, któremu daleko jeszcze do dojrzałości, przez niszczący komórki narkotyk.

Puszka piwa (330 gramów), lampka wina (125 gramów) i kieliszek wódki (20 gramów) za-wierają tę samą ilość alkoholu. Jak wiadomo, nastolatki raczej nie wykazują skłonności do u-miaru. We wczesnym okresie eksperymentowania często piją po to, by się upić, przestając do-piero wówczas, gdy już dalej pić nie są w stanie. Jedenastoletnie dzieci potrafią błyskawicznie rozprawić się z sześcioma piwami, a wielu dorosłych nie widzi w tym nic nadzwyczajnego. Nie rozumieją, że taka ilość piwa ma dokładnie taki sam skutek jak trzy podwójne martini. Pi-jące alkohol nastolatki łatwiej popadają w alkoholizm niż dorośli. W zasadzie, uzależnienie następuje tym łatwiej, im młodszy jest pijący. Wiadomo również, że u nastolatków do uzależ-nienia dochodzi znacznie szybciej. Dorosły osiąga późne stadia uzależnienia w okresie pięciu do dziesięciu lat; nastolatek może osiągnąć ten sam stan w czasie od sześciu miesięcy do trzech lat. Kuracja nastolatka jest z wielu powodów znacznie trudniejsza niż leczenie dorosłe-go; wśród wielu innych problemów nie najmniejszym jest to, że nastolatek nie ma doświad-czeń dojrzałego życia, które stanowiłyby dla niego oparcie w procesie wychodzenia z nałogu.

A co się stanie z dziećmi do jedenastego roku życia, których coraz więcej pije alkohol? Dos-tępne dane wskazują, że liczba uzależnień w tej grupie wzrośnie. Proces choroby będzie wśród nich przebiegał bardzo szybko, a więc i bardzo gwałtownie. Leczenie natomiast stanie się niezwykle trudne. Te dzieci nie będą mogły znaleźć wsparcia w doświadczeniach życio-wych nie tylko człowieka dorosłego, ale nawet nastolatka.
Do lat osiemdziesiątych stosunkowo niewiele dzieci przed jedenastym rokiem życia piło alko-hol regularnie. Jednak z obserwacji znanych przypadków wynika, że alkohol skutecznie tor-peduje proces dojrzewania. Jeśli nawet dziecko nie popadnie w alkoholizm, nie będzie rozwi-jać się normalnie. Wkraczając w wiek młodzieńczy, zwiększa spożycie alkoholu do niebez-piecznego poziomu, ponadto używa innych narkotyków, często się od nich uzależniając. Typowe są zachowania dewiacyjne czy wprost kryminalne, a funkcjonowanie w środowisku szkolnym i domowym pozostawia wiele do życzenia. Jeśli przeżyje wiek dojrzewania- a wie-lu się to udaje - nie będzie prowadzić normalnego, dorosłego życia; zostanie drobnym przes-tępcą, człowiekiem niezdolnym do przyjęcia odpowiedzialności za swoje zachowania. Często korzysta z pomocy społecznej, przebywa na zamkniętych oddziałach szpitali i w więzieniach. Mieszka na ulicy jako jedno ze stale rosnącej rzeszy bezdomnych lub żyje całkowicie na koszt rodziców. Mówiąc oględnie, regularne spożywanie alkoholu przez dzieci nie przynosi "zachęcających" rezultatów.
W ciągu ostatnich dziesięciu lat eksperymenty z alkoholem zdarzają się w coraz to młodszych grupach wiekowych-dzisiaj są one udziałem jednej trzeciej uczniów szóstej klasy. Czy tak wczesne używanie alkoholu może prowadzić do wcześniejszego ukształtowania nawyku regu-larnego spożycia? Zapewne tak.
Być może więc, po raz pierwszy w naszej historii, znaczna liczba dzieci będzie używać substancji chemicznej mogącej zahamować procesy dojrzewania przed ich faktycznym rozpoczęciem. Konsekwencje, jakie poniesie młodzież, jej rodziny i całe społeczeństwo mogą być przytłaczające.

Alkohol zajmuje szczególne miejsce wśród substancji spożywanych przez człowieka. Wynika to z faktu, że bardzo szybko - ze względu na niewielki rozmiar cząsteczek - jest wchłaniany przez organizm, wywołując zmiany w samopoczuciu i nastroju, przez większość konsumen-tów odbierane jako przyjemne. Wchłanianie rozpoczyna się już w jamie ustnej, jest kontynuo-wane w dalszych częściach układu pokarmowego, zwłaszcza w jelitach. Stamtąd przenika do krwi, a następnie do mózgu. Działanie alkoholu na ośrodkowy układ nerwowy jest dwukieru-nkowe: wywołuje on stopniowe uśpienie a także znieczulenie. Ponieważ usypianie ośrodko-wego układu nerwowego następuje stopniowo, rozpoczynając się od ośrodków sprawujących kontrolę, wprowadzenie początkowej dawki może wywołać paradoksalnie ożywienie i pobudzenie.

Później ujawnia się pełna natura alkoholu prowadząca do uśpienia i zatrzymywania kolejnych czynności mózgu, aż do stanu utraty równowagi i koordynacji, śpiączki, a w końcu do zatrzymania procesów niezbędnych do życia.
Efekty działania alkoholu
Jednostki Piwo Wino Wódka Poziom we krwi mg/100ml Typowe efekty
2 1 kufel 2 lampki 2 kieliszki 30 dobry nastrój
3 1,5 kufla 3 lampki 3 kieliszki 50 rozluźnienie
5 2,5 kufla 5 lampek 5 kieliszków 80 niezręczność
6 3 kufle 1 butelka 6 kieliszków 100 chwiejny krok
10 5 kufli 1 litr 10 kieliszków 150 trudności z mówieniem
12 6 kufli 2 butelki 1/2 butelki 200 senność i upojenie
18 9 kufli 3 butelki 3/4 butelki 300 otępienie pijackie
24 10 kufli 4 butelki 1 butelka 400 skrajne upojenie

Mózg i ośrodkowy układ nerwowy.
Alkohol sprawia, że czujemy się szczęśliwsi, łatwiej nawiązujemy kontakty z ludźmi, mamy mniejsze zahamowania podczas wyrażania swoich myśli. Ujmując rzecz naukowo, alkohol należy do depresantów, co nie oznacza jednak, że wpędza w depresję. Oznacza tylko, że spowalnia aktywność ośrodkowego układu nerwowego, tak że informacje wędrują dłużej wzdłuż włókien nerwowych. Stajemy się bardziej odprężeni i zbyt pewni swoich możliwości, przy czym zdolność reakcji jest obniżona, a mowa staje się bardziej poplątana. Dzieje się tak dlatego, że alkohol wypiera cząsteczki wody otaczające komórki nerwowe, to zaś z kolei wpływa na ruch naładowanych elektrycznie atomów odpowiedzialnych za przekazywanie informacji wzdłuż włókna nerwowego. Alkohol spowalnia również ruch cząsteczek - przekaźników chemicznych - przenoszących informację między komórkami.

Układ słuchowy
Odpowiada za poczucie równowagi. Alkohol zmienia gęstość tkanki i płynów w uchu. Im większa ilość wypitego alkoholu, tym większe zmiany, aż do momentu, gdy zupełnie stracimy poczucie równowagi. W efekcie kołyszemy się i zataczamy, próbując zrekompensować uczucie, że znajdujemy się na wzburzonym morzu.

Skóra
Tu odczuwamy skutki działania aldehydu octowego, który rozszerza naczynia krwionośne, powodując, że odczuwamy gorąco. Rozszerzenie naczyń wokół mózgu może zakończyć się nieprzyjemnym bólem głowy. Alkohol przyśpiesza tętno i podnosi ciśnienie krwi, co wzmaga odczuwanie ciepła. Wypicie kieliszka wódki w chłodny dzień daje taki właśnie efekt. Mitem jest jednak popularny pogląd, że ludzie umierający w śniegu od wyziębienia mogą być uratowani łykiem brandy. W rzeczywistości alkohol może tylko przyśpieszyć utratę ciepła z organizmu.

Żołądek
Mężczyźni trawią alkohol szybciej niż kobiety, gdyż mają w swych żołądkach więcej ADH, a to jest właśnie enzym przekształcający alkohol w aldehyd octowy. W efekcie mężczyzna z reguły lepiej toleruje alkohol niż kobieta, gdyż po wypiciu identycznych porcji do krwi mężczyzny trafia z żołądka mniej etanolu. Z kolei nerki kobiety i mężczyzny wydalają alkohol z tą samą szybkością, nie są więc przyczyną różnic w tolerancji alkoholowej między płciami.

Wątroba
Głównym organem usuwającym alkohol z organizmu jest wątroba, choć czyni to bardzo wolno. W istocie, znane są przypadki osób, które "wpadły" na teście alko matowym 24 godziny po ostatnim drinku. Alkohol pobudza również przemianę zawartego w wątrobie glikogenu w glukozę, tym samym pozbawiając organizm łatwo dostępnego źródła energii. Mimo więc, że alkohol jest bogaty energetycznie, nie zaspokaja apetytu, przeciwnie, raczej go pobudza.

Nerki
Jeśli wypijemy 250 ml wina, to w ciągu najbliższych 2 godzin stracimy co najmniej 500 ml wody wydalonej w postaci moczu. W normalnych warunkach nerki absorbują wodę. Czynią tak pod wpływem hormonu - wazopresyny - wydzielanego w przysadce mózgowej. Alkohol redukuje ilość wazopresyny, pozbawiając tym samym nerki informacji o konieczności absorpcji wody. Woda nie zatrzymywana przepływa do pęcherza, a następnie jest wydalana z organizmu. W efekcie następuje odwodnienie, o ile nie uzupełniamy ubytku wody.

Pociąg seksualny
Alkohol, zmniejszając nasze zahamowania, może spowodować, że czujemy się bardziej podnieceni i rozbudzeni seksualnie. Może również zwiększyć nasze możliwości w łóżku, zmniejszając wrażliwość układu nerwowego. Jednak zbyt wiele alkoholu działa tak odprężająco, że mięśnie tracą sprawność i mogą się pojawić kłopoty z erekcją.

Wpływ na poszczególne narządy i układy:
Wątroba – jest narządem, który najszybciej reaguje na alkohol. Alkohol powoduje zmniejszenie się ilości tlenu, co powoduje zachwianie gospodarki oksydo-redukcyjnej, działa także toksycznie na jej komórki. Wątroba osób pijących jest mniej odporna na działanie innych toksyn, także leków. Częściej dochodzi też do infekcji wirusem zapalenia wątroby typu B. Alkoholowa marskość wątroby, szczególnie powikłana żółtaczką zakaźną, jest częstą podłożem rozwoju raka wątroby. Poalkoholowe uszkodzenia wątroby to: stłuszczanie, zapalenie i marskość. Marskość jest chorobą nieuleczalną i jest najczęstszą przyczyną zgonów w grupie alkoholików.
Przewód pokarmowy – alkohol drażni śluzówkę i może być przyczyną stanów zapalnych. Alkoholowa marskość wątroby powoduje powstawanie żylaków przełyku, krwawiące są przyczyną zgonów. Alkohol powoduje występowanie nawrotów choroby wrzodowej. Zakłóca wchłanianie glukozy, aminokwasów, witamin. Stwierdzono bardzo wyraźny związek alkoholu z ostrym i przewlekłym zapaleniem trzustki.
Zaburzenia wchłaniania i niedobory pokarmowe – alkohol niweluje uczucie głodu; uszkadza struktury i funkcje (motoryka i transport) śluzówki przewodu pokarmowego; zmniejsza ilość enzymów trawiennych. W związku z powyższym zmni3ejsza się wchłanianie glukozy, aminokwasów, witamin, cholin, cynku i in. Alkohol powoduje niedobory witaminy B1, kwasu foliowego i witaminy A. Wywoływana jest hypokalemia, hepomagnezemia (poprzedza majaczenie alkoholowe).
Układ krążenia – zmieniony zostaje metabolizm w mięśniu sercowym powoduje to kardiomiopatię idiopatyczną. Osłabia się siła mięśnia sercowego. Powstaje nadciśnienie tętnicze. Wiadomo, że nadużywanie alkoholu zwiększa ryzyko choroby niedokrwienia serca, natomiast są przesłanki, że małe dawki mają działanie ochronne.
Układ endokrynny – podwyższony poziom kortyzolu; rozchwianie osi o.u.n; obniżenie poziomu testosteronu u mężczyzn; zaburzenia miesiączkowania.
Układ odpornościowy – zmniejszona odporność na infekcje wirusowe i bakteryjne; zmniejszona produkcji słabej jakości granulocytów.
Układ nerwowy – zanik móżdżku; zwiększona urazowość czaszki i mózgu; częstsze występowanie, krwawień domózgowych.
Psychiatryczne następstwa nadużywania alkoholu
- Majaczenie alkoholowe występuje najczęściej 1-3 dni po zaprzestaniu picia lub znacznym jego ograniczeniu. Cechą majaczenia jest obok silnie wyrażonych objawów wegetatywnych, zaburzona orientacja w czasie i miejscu, omamy wzrokowe, słuchowe, czasami uczucia cielesne, są także urojenia, w których pacjent bierze aktywny udział najczęściej broniąc się przed prześladowcami. Majaczenie to wymaga hospitalizacji ze względu na wysoką umieralność ok. 20%.
- Przewlekła halucynoza alkoholowa charakteryzuje się głównie omamami słuchowymi np. interwencja policji, rozprawa sądowa.
- Zespół Wernicke`go-Korsakowa to rozległe uszkodzenie układu limbicznego manifestujący się utratą zdolności zapamiętywania, a w przypadkach znacznym otępieniom i licznymi uszkodzeniami nerwów czaszki, głównie okoruchowych.
- Otępienie alkoholowe cechuje się niewątpliwym przyśpieszeniem procesów starzenia się mózgu.
Charakterystyka stanów organizmu w zależności od zawartości alkoholu we krwi.
0,01-0,2 – poziom fizjologiczny alkoholu mogący istnieć w wyniku normalnych przemian materii.
0,2-0,3 – stan wskazujący na spożycie alkoholu, poprawa samopoczucia, lekkie rozluźnienie.
0,3-0,5 – zmniejszona samokontrola, lekkie upośledzenie koordynacji wzrokowo-ruchowej, obniżenie krytycyzmu.
0,5-0,8 – uczucie odprężenia, ciepła; koordynacja procesów myślowych nie zawsze jest dokładna, osoba może sprawiać wrażenie trzeźwej, natomiast może wystąpić opóźnienie reakcji psychicznej na bodziec zewnętrzny.
0,8-0,9 – nieznaczne zakłócenia równowagi, mowy, widzenia i słyszenia; uczucie euforii.
1,1-1,2 – utrzymanie koordynacji i równowagi coraz bardziej utrudnione, wyraźne upośledzenie kontroli fizycznej i umysłowej.
1,4-1,5 – osoba sprawia wrażenie zadowolonej z powodu zmniejszenia hamulców psychicznych; częsta gadatliwość, połączona ze zdradzaniem tajemnic; niewyraźna mowa, zmącone widzenie, utarta sprawności motorycznych
2 – utrata kontroli motorycznej, potrzeba pomocy przy chodzeniu, ograniczenie procesów myślowych.
3 – zawroty głowy i wymioty; zaburzenia równowagi ciała; upośledzenie koordynacji ruchów złożonych.
4 – narastanie zaburzeń koordynacji wszystkich ruchów; mocne osłabienie odbierania bodźców zewnętrznych; skłonności do głębokiego snu.
5 – całkowita utrata świadomości, głębokie omdlenie, zanik odruchów; wzmaga się utrata ciepła; osłabienie akcji serca, możliwe porażenie układu oddechowego, bardzo wysokie prawdopodobieństwo zgonu.
6-< - porażenie kompleksu oddechowo-krążeniowego; zgon.
Alkohol i różne fazy życia
Wpływ na płód:
- Upośledzenie wzrostu i wagi ciała płodu
- Zaburzenia o.u.n (obniżony intelekt, zaburzenia zachowania, opóźniony rozwój psychomotoryczny)
- Co najmniej dwa z objawów: mała głowa, małoocze, wąskie szpary powiekowe, niewykształcona rynienka wargi górnej, spłaszczenie twarzy.
- Ekspozycja na alkohol w okresie prenatalnym
- Liczne wady wrodzone
- Poronienia
- Urodzenia przedwczesne
Wiek szkolny:
- Zaburza zdolność uczenia się
- Hamuje rozwój uczuciowy i intelektualny
- Zwiększone ryzyko uzależnienia się od alkoholu, lekarstw i narkotyków.
Wpływ alkoholu na czynności człowieka dorosłego i młodzieży.
Przeciętny czas reakcji na bodziec zewnętrzny wynosi u człowieka około 0,2 sek. Czerwone światło, przeszkoda na drodze powoduje odpowiednio szybki ruch człowieka. Już po wypiciu stosunkowo niedużej ilości alkoholu tzn. przy stężeniu alkoholu ok. 0,5 promila czas reakcji wydłuża się do około 30%, a przy 1 promilu czas reakcji wydłuża się 2-3 krotnie.
Ostrość słyszenia i widzenia zimniejsza się stosunkowo do ilości wypitego alkoholu. Pijący przestaje odróżniać niektóre dźwięki jak i kierunek, z którego pochodzą. Zmniejsza się ostrość widzenia i przyciemnia się „obraz, dlatego nie widać przedmiotów znajdujących się w półcieniu. Zwolniona reakcja na ostrość światła powoduje wolniejszą adaptację oka do ciemności lub mocniejszego światła.
Ograniczenie pola widzenia wiąże się ze zmniejszoną ostrością widzenia. Na krańcach pola widzenia osoba widzi słabiej niż w centrum. Większa ilość alkoholu powoduje, że pijany widzi jak przez lornetkę i kieruje tylko swój wzrok na rozmówcę lub obiekt zainteresowania. Także okrajane są dźwięki.
Obniżenie sprawności mięśni najłatwiej ilustrują podane przykłady wyników sportowych: lampka wina wypita przed biegiem na 100 metrów spowodowała, że zawodnik tracił przeciętnie 2 m w stosunku do poprzednich wyników; 1/3 litra wypita na 10 min. przed próbami obniżyła sprawność w podnoszeniu ciężarów o 16%; dwa kufle piwa wydłużały o 20% czas wyjścia na szczyt góry.
Zbyt wysoka ocena własnych możliwości pojawia się przy stężeniu 0,5 promila, wymusza ona np. próby wjechania samochodem do zbyt ciasnej bramy!
Obniżenie wartości umysłowych potwierdzają testy. Monitorowano dwie grupy: jedna trzeźwa, druga po wypici piwa 0,5l. W drugiej grupie liczba błędów przy uczeniu się wiersza była większa o 10%, o 13% przy sumowaniu liczb, a o aż 66% przy mnożeniu w pamięci.
Powyższe fakty wskazują na szkodliwe działanie alkoholu na organizm ludzki. Jedyne pytanie-(odpowiedź), jakie nasuwa mi się po przeczytaniu wielu lektur i broszur o tematyce alkoholu to:
JAKA JEST TWOJA DECYZJA?