Sławomir Mrożek - biografia.

SŁAWOMIR MROŻEK

URODZIŁSIĘ 29 CZERWCA 1930 R. [ W AKTACH URODZENIA WPISANO ZŁĄ DATĘ 26 CZERWCA], W BORZĘCINIE. SYN ZOFI [ Z DOMU KĘDZIOR], [ 1904- 1945], I ANTONIEGO [ 1903-1987], URZĘDNIKA POCZTOWEGO. BRAT JERZEGO [1928- 1932] I LITOSŁAWY [ 1935-1995].

W 1933 PRZEPROWADZIŁSIĘ WRAZ Z RODZINĄ DO KRAKOWA. PO WYBUCHU WOJNY RODZINA WRÓCIŁA DO BORZĘCINA. W 1944 KOŃCZY SIEDMIOKLASOWĄ SZKOŁĘ PODSTAWOWĄ. W 1945 WRACA Z RODZINĄ DO KRAKOWA I ZDAJE EGZAMIN DO GIMNAZJUM IM. NOWODWORSKIEGO. W LATACH 1945- 1948 CZYNNIE DZIAŁA W HARCERSTWIE. W 1945 ZMARŁA JEGO MATKA ZOFIA. ZACZĄŁ STUDIA NA ARCHITEKTÓRZE, KTÓRY PRZERWAŁ PO TRZECH MIESIĄCACH. W 1950 MROŻEK OTRZYMUJE NAGRODĘ TYGODNIKA "SZPILKI" ZA ŻARTY RYSUNKOWE. W 1951 ZOSTAJE CZŁONKIEM ZWIĄZKU LITERATÓW POLSKICH. W 1951 OTRZYMUJE NAGRODĘ IM. JULIANA BRUNA ZA DZIAŁALNOŚĆ DZIENNIKARSKĄ. W 1959 ŻENI SIĘ Z MARIĄ OBREMĄ. W 1963 WYJEŻDZA DO WŁOCH . PRZEBYWA TAM DO 19608 . W 1968 PRZENOSI SIĘ DO PARYŻA. 1968 31 PAŻDZIERNIKA ZMARŁA JEGO ŻONA. W 1978 OTRZYMUJE OBYWATELSTWO FRANCUSKIE I PO RAZ PIERWSZY OD WYJAZDU ODWIEDZA POLSKĘ.

W 1987 ŻENI SIĘ PONOWNIE Z MEKSYKANKĄ SUZANĄ OSARIO ROSAS. OTRZYMUJE NAGRODĘ IM. FRANZA KAFKI W KLOSTERENBURGU. ODWIEDZA POLSKĘ. W 1989 PRZEPROWADZA SIĘ DO MEKSYKU. W 1996 ZAPEWNIA RYCHŁY POWRÓT DO KRAKOWA.

W " DZIENNIKU POLSKIM" PUBLIKUJE " DZIENNIK POWROTU'.
SŁAWOMIR MROŻEK JEST WYBITNYM PROZAIKIEM, SATYRYKIEM I DRANATOPISARZEM. DEBIUTOWAŁ W 1950 REPORTAŻEM " MŁODE MIASTO". WSPÓŁPRACOWAŁ Z EKSPERYMENTALNYM TEATREM STUDENCKIM BIM-BOM W GDAŃDKU.

TWÓRCZOŚĆ MROŻKA UTRZYMANA W KONWENCJI* GROTESKI, ZAWIERA TREŚĆ PUBLICYSTYCZNĄ A ZARAZEM PROWADZI DO ARTYSTYCZNYCH UOGÓLNIEŃ ZWIĄZANYCH ZWŁASZCZ Z ZAGADNIENIEM STOSUNKE JEDNOSTKI DO ZBIOROWOŚCI. UKAZUJE ŚWIAT ZNIEKSZTAŁCONY I ABSURDALNY , ODPOWIEDNIK FAŁSZYWEJ ŚWIADOMOŚCI ULEGAJĄCEJ WSPÓŁCZESNYM MITOLOGIZACJOM IDEOLOGICZNYM, TAKŻE ANACHROICZNYM* RELIKTOM* HISTORII, ZWŁASZCZA POLSKIEGO ROMANTYZMU. SATYRĘ SPOŁYCZNO - OBYCZAJOWĄ O TENDENCJI MORALISTYCZNEJ KIERUJE MROŻEK PRZECIW SCHEMATYZACJI ŻYCIA, PRYMITYZMOWI MYŚLOWEMU, PARADOKSOM CYWILIZACJI, WULGARNEMU DYDAKTYZMOWI*. KOMIZM, CZĘSTO O CHARAKTERZE KABARETOWYM, DEMASKUJĄCY PRZEWAGĘ FRAZESU NAD ZNACZENIEM, OSIĄGA ZA POMOCĄ PARODII STYLÓW- POTOCZNEGO, SZKOLNEGO, URZĘDOWEGO, DZIENNIKARSKIEGO, PASTISZU, ŁĄCZENIA SPRZECZNYCH KONWENCJI GATUNKOWYCH.

UTWORY DRAMATYCZNE, DZIĘKI WIDOCZNEJ UMOWNOŚCI ZDARZEŃ, ZBLIŻAJĄ SIĘ DO MORALITETU CZY POWIASTKI FILOZOFICZNEJ. MROŻEK TWORZY TEORETYCZNIE MODELE SKRAJNYCH SYTUACJI LUDZKICH, WSKAZUJĄC ZA POMOCĄ OPERACJI LOGICZNYCH NIEMOŻLIWOŚC WYJŚCIA POZA KRĄG WŁASNYCH WYOBRAŻEŃ O RZECZYWISTOŚCI. WPROWADZA DWA PORZĄDKI - BOHATERA I WROGIEGO MU ŚWIATA NIEZROZUMIAŁYCH I ZHIERARCHIZOWANYCH FORM. ANACHROICZNE FORMY - IDEE DEMASKUJE I OŚMIESZA, NADAJĄC IM SZTUCZNĄ WARTOŚĆ ABSOLUTNĄ. POSTACIE WCIELAJĄ , CZĘSTO W KARYKATURALNEJ SKRAJNOŚCI, STAROETYPY MYŚLENIOWE, MORALNE, POJĘCIOWE POTRAKTOWANE JAKO WMÓWIENIA ZBIOROWOŚCI I JEJ INSTYTUCJI. TYPOLOGIA POSTACI MA UZASADNIENIE SPOŁECZNE , ETYCZNE I EGZYSTENCJALNE: JEST TO PODZIAŁ NA INTELEKTUALNE MARIONETKI, ŚWIADOMYCH TWÓRCÓW MASEK I NA BEZREFLEKSYJNYCH "CHAMÓW". W "POLICJI" [ 1958] MROŻEK ZILUSTROWAŁ ABSURDALNOŚĆ IDEI "POLICYJNOŚCI" W UTOPIJNYM SYSTEMIE PAŃSTWOWYM. JEDNOSTKĘ PRZEDSTAWIŁ JAKO OFIARĘ PRZERASTAJĄCYCH JĄ WYMAGAŃ SPOŁECZNOŚCI [ MĘCZEŃSTWO PIOTRA OHEYA 1959]. W JEDNOAKTÓWKACH [NP. NA PEŁNYM MORZU 1961], ZA POMOCĄ ANEGDOTY SYTUACYJNEJ I PARODII, STWORZYŁ METAFORĘ PROCESU MITOLOGIZACJI I MISTYFIKACJI CODZIENNOŚCI DLA MASKOWANIA AGRESJI, KONFORMIZMU, NIETOLERANSJI ZWŁASZCZ STRECHU, WYZWALAJĄCYCH SIĘ W KLIMACIE OSACZENIA. MROŻEK OŚMIESZA POTOCZNE ROZUMIENIE ROMANTYZMU: INDYK [ 1960] JEST SATYRĄ NA SPOŁECZEŃSTWO W OKRESIE TZW. MAŁEJ STABILIZACJI, A JEDNOCZEŚNIE UKAZUJE DEGRADACJĘ ROMANTYCZNEGO ŚWIATOPOGLĄDU W OBRAZIE NIEMOŻNOŚCI I NIEAUTENTYCZNOŚCI: W ŚMIERCI PORUCZNIKA [ 1963] ZAKWESTIONOWANY ZOSTAŁ ROMANTYCZNY MIT HEROIZMU, W ZABAWIE [ 1962], PARAFRAZIE WESELA WYSPIAŃSKIEGO, UWIDOCZNIA SIĘ SPRZECZNOŚC MIĘDZY IDEĄ CZYNU, A JEJ BEZSENSOWNYM WCIELENIEM. NAJSZERSZĄ , WIELOZNACZNĄ INTERPRETACJĄ PROCESÓW SPOŁECZNYCH I POLITYCZNYCH JEST "TANGO" [ 1964] Z GŁÓWNYM PRZESŁANIEM- OSTRZEŻENIEM , ZARÓWNO PRZED SKUTKAMI KONFORMIZMU, JAK PRZED NIHILIZMEM I ANARCHIĄ, LUB TOTALIZMEM BĘDĄCYM NASTĘPSTWEM ŚLEPEGO BUNTU. W SŁUCHOWISKU RZEŻNIA [ 1973] MROŻEK ZAKWESTIOMOWAŁ ZARÓWNO MISTYCZNĄ ROLĘ SZTUKI, JAK POWSTAŁĄ W WYKOLEJONEJ WYOBRAŻNI KONCEPCJĘ TWÓRCZOCI WRACAJĄCEJ W IMIĘ PRAWDY DO NATURY I OKRUCIEŃSTWA.

W PROZIE ANALOGICZNIE DO TWÓRCZOŚCI DRAMATYCZNEJ MROŻEK PRZESZEDŁ OD KARYKATUROWANIA ZJAWISK SPOŁECZNYCH DO PENETRACJI ŚWIATA WEW. BOHATERÓW. W CYKLACH RYSUNKOWYCH [ POLSKA W OBRAZACH 1957] OPOWIADANIACH [NP. SŁOŃ 1957] POWIEŚCIACH [NP. MALEŃKIE LATO 1956] PRZEDSTAWIŁ ZDARZENIA PROWINCJONALNEJ MENTALNOŚCI . W OPOWIACH Z TOMU DZESZCZ [1962], DWA LISTY [ 1974], ZA POMOCĄ PARABOLI I SYMBOLICZNEGO JĘZYKA, WYRAŻIŁ MYŚL O NIEMOŻNOŚCI ZGŁĘBIENIA PSYCHIKI LUDZKEJ I ODNALEZIENIA ŁADU W SKONWENCJONALIZOWANYM ŚWIECIE.

MROŻEK JEST TEŻ AUTOREM SCENARIUSZY FILMOWYCH: WYSPA RÓŻ [1975], AMOR [1978]. jEGO DRAMATOPISARSTWO ZAJMUJE TRWEŁE MIEJSCE W REPERTUARZE POLSKICH TEATRÓW BUDZI TEŻ ZAINTERESOWANIE W ŚWIECIE: PRZEKŁADY NA KILKANAŚCIE JĘZYKÓW , LICZNE INSCENIZACJE, TAKŻE ADAPTACJE TELEWIZYJNE.

*KONWENCJA MANIERA CECHUJĄCA UTWÓR ARTYSTYCZNY LUB TWÓRCZOŚC
* RELIKT PRZEŻYTEK KULTUROWY
* ANACHROIZM PRZEŻYTEK, PRZESTARZAŁY POGLĄD
* DYDAKTYZM W DZIELE SZTUKI PODPORZĄDKOWANIE ŚRODKÓW ARTSTYCZNYCH FUNKCJI WYCHOWAWCZEL