Pablo Picasso

Picasso Pablo, właściwie Pablo Ruiz Picasso (1881-1973), malarz, grafik, rzeźbiarz hiszpański, jeden z najwybitniejszych twórców sztuki nowoczesnej i największej indywidualności w sztuce XX w. O wielkiej sile oddziaływania na kilka pokoleń artystów reprezentujących różne kierunki, zwłaszcza kubistów, dadaistów i surrealistów. Wykształcony w Barcelonie i w Madrycie. W 1904 osiadł na stałe we Francji. Przyjaźnił się z pisarzami: Max’em Jacob’em, Guillaume Apollinaire, i z Gertrude Stein oraz malarzami: Georges’em Braqu i Andrẻ Derain.

Wcześnie osiągnął dojrzałość warsztatową, z łatwością akceptując aktualne tendencje artystyczne, około 1901 wykształcił cechy stylu- tak zwany okres błękitny („Błękitny pokój”1901).Od 1905 roku zmienił kolorystykę i tematykę obrazów- tzw. okres różowy lub arlekinów („Dziewczyna z koszem kwiatów”1905). W dalszej ewolucji pod wpływem rzeźby murz. i iberyjskiej doszedł do znacznej deformacji bryły i przestrzeni („Panny z Awionu” 1907).

Od 1909 r. współpracował ze ściśle z Georges’em Braqu. W tak zwanej analitycznej fazie kubizmu obaj artyści wypracowali koncepcje strukturalnego rozłożenia przedmiotu i umownej przestrzeni będącą zanegowaniem tradycyjnego perspektywicznego ujmowania przestrzeni i bryły. W kolejnej tak zwanej syntetycznej fazie kubizmu Picasso sięgnął po niemalarskie tworzywa, komponując z nich kolaże i obrazy-reliefy. W tę linię poszukiwań wplótł się cykl kompozycji realistycznych i klasycyzujących, zainspirowany pobytem we Włoszech, gdzie Picasso współpracował (przy scenografii) z J Cocteau nad wystawieniem „Parade” przez balet Diagilewa. W twórczości Picassa, po powrocie z podróży do Włoch, nastąpił tak zwany drugi okres różowy, w którym powstało wiele interesujących naturalistycznych portretów.

Kolejnym etapem artystycznej drogi były dużych rozmiarów akty. Na początku lat 20 pod wpływem podróży włoskich tworzył kompozycje o cechach klasycznych, np. „Czytająca” (1921), „Źródło” (1921), następnie zbliżył się do surrealizmu ekspresyjną deformacją i dynamizmem, np. „Taniec” (1915), „Kąpiące się kobiety”. Lata 30 przyniosły płaskie dekoracyjne kompozycje o linearnym konturze, np. „Czerwony fotel” (1931), „Kobieta przed lustrem” (1932).Podróż hiszpańska zaowocowała motywami z corridy, np. „Minotauromachia” (1935-1936).W 1937 namalował słynną kompozycję antywojenną „Guernica”. Po II wojnie światowej uprawiał nadal twórczość wielotematyczną: sceny mitologiczne, fantastyczne, pejzaże, kompozycje figuralne. Picasso wstąpił do Kampanii Pokoju Francji i okresowo zaangażował się w działalność publiczną (udział w Kongresie Obrońców Pokoju we Wrocławiu, 1948).Powojenna twórczość Picassa nie podlegała już gwałtowniejszym przemianom. Od 1905 zajmował się rzeźbą, której najbardziej liczące się przykłady powstały po 1929. Były to ażurowe konstrukcje metalowe, rzeźby figuralne o cechach surrealistycznych oraz kompozycje z tak zwanych rzeczy gotowych np. „Głowa” (1931), „Człowiek z jagnięciem” (1944), „Koza” (1950). Przez całe życie niezwykle wszechstronny Picasso tworzył w wielu technikach i gatunkach sztuki (rzeźba, grafika, ceramika, ilustratorstwo). Próbował też sił w literaturze. Dzieła Picassa łączą śmiałość nowatorskich poczynań z przywiązaniem do śródziemno-morskich tradycji sztuki figuratywnej. Pozostają też w żywym dialogu z dokonaniami wielkich mistrzów malarstwa europejskiego. Wyznaczając drogi rozwoju XX-wiecznej sztuki, nie dają się sprowadzić do żadnego prądu czy kierunku, pozostają poza głównymi nurtami artystycznymi. Oddziały na kilka pokoleń artystów. Picasso odwiedził Polskę z okazji Międzynarodowego Kongresu Pokoju we Wrocławiu w 1948, podarował wówczas cykl własnoręcznie malowanych talerzy dla Muzeum Narodowego w Warszawie.