Zaburzenia czynności tarczycy.

Choroba tarczycy to drugie po cukrzycy najbardziej występujące zaburzenie układu hormonalnego. Ważnym składnikiem hormonów tarczycy jest jod. a jego niedobór w diecie może powodować powstawanie wola – powiększenia tarczycy, a w skutek tego obrzęku przedniej części szyi. Od kiedy w Polsce wprowadzono do spożycia sól jodowaną, częstość występowania tej postaci niedoczynności tarczycy gwałtownie się zmniejszyła, ale w wielu regionach jest ona do dzisiaj duża. Wole, czyli powiększenie gruczołu może pojawić się również wtedy, gdy jest on nadczynny.
Jak więc odróżnić niedoczynność (niedobór hormonów) od nadczynności (nadmiernego wytwarzania hormonów)? Diagnozę może postawić wyłącznie lekarz na podstawie wyników badań krwi pacjenta. Najczęściej w pobranej probówce oznacza się poziom tyroksyny i trójjodotyroniny, czyli hormonów tarczycy, a czasem również poziom TSH – hormonu przysadki regulującej jej pracę. Zaburzeniom poziomu hormonów we krwi towarzyszą objawy zewnętrzne, których opis znajduje się poniżej. Trzeba jednak pamiętać, że nie wszystkie objawy muszą występować równocześnie, a stwierdzenie niektórych z nich nie musi oznaczać choroby tarczycy.
1.Niedoczynność
-W dzieciństwie powoduje wystąpienie zaburzeń rozwoju fizycznego i umysłowego nazwane kretynizmem. Odpowiednio wcześnie wykryta, jest z powodzeniem leczona hormonalnie.
-U dorosłych objawia się uczuciem zmęczenia, sennością, utrata apetytu połączona ze wzrostem wagi ciała. Pojawić się może zwiększenie wrażliwości na zimno, opóźnienie reakcji i zaburzenia pamięci krótkotrwałej. Głęboka niedoczynność prowadzi do obrzęku śluzowatego – oprócz wymienionych objawów pojawia się charakterystyczny efekt opuchlizny spowodowanej gromadzeniem się pod skórą płynu. Leczenie polega zazwyczaj na doustnym podawaniu hormonów tarczycy. Choroba ta występuje u ludzi w różnym wieku, ale nieco częściej dotyczy osób starszych.
2.Nadczynność
-Zwykle pojawia się w 30. - 40. roku życia, ale może rozpocząć się i w podeszłym wieku. Zaawansowana postać nadczynności to choroba Gravesa i Basedowa. Występuje rodzinnie, częściej u kobiet niż u mężczyzn. Typowe objawy to wytrzeszcz oczu spowodowany obrzękiem pozagałkowym, wystąpienie wola i biegunki. Dla nadczynności tarczycy charakterystyczna jest także nerwowość i nadpobudliwość chorego, chudnięcie mimo zwiększonego apetytu, nadmierne pocenie się, wypadanie włosów, kłopoty ze snem. Stosowane leczenie to podawanie leków hamujących wydzielanie hormonów tarczycy, stosowanie radioaktywnego jodu lub chirurgiczne usuwanie części gruczołu.