Kultura i jej wpływ na społeczeństwo

Kultura - całokształt materialnego i duchowego dorobku ludzkości, a także przyjęte wartości, zasady i normy przekazywane z pokolenia na pokolenie.
Możemy wyróżnić 3 segmenty kultury:

- kultura symboliczna (duchowa) - wszystko to, co ludzie myślą; uznania, przekonania, poglądy, idee, symbole, muzyka, literatura, sztuka, filozofia

- kultura normatywna - wszystko to, co ludzie czynią; normy, wartości, reguły

0 kultura materialna - wszystko to, co ludzie posiadają; przedmioty i urządzenia wymyślone bądź skonstruowane przez człowieka, a także przetworzone obiekty przyrody (np. pola uprawne, sady)

Kultura jest dziedziczona społecznie, przekazywana z pokolenia na pokolenie. Obejmuje swoim zakresem wszystkie rytuały religijne, normy, wartości jak i dorobek materialny. We współczesnym świecie żyjemy na skrzyżowaniu kultur. Najbardziej jest to widoczne w przypadku ludzi mieszkających na terenach wymieszanych etnicznie.

Wyróżniamy także kulturę narodową, która stanowi tożsamość danego narodu. Możemy do niej zaliczyć język literacki, dzieła sztuki, obyczaje, wartości, religię, święta państwowe, miejsca uważane przez naród za szczególnie ważne (np. Wawel) czy bohaterów narodowych. Ma ona na celu umacniane poczucia więzi i tożsamości, ponadto pozwala wyróżniać naród od innych nacji. Sama kultura narodowa nie jest jednolita - np. język polski ma swoje dialekty, gwary. W dzisiejszych czasach zanika kultura ludowa, ponieważ robotyzacja wyparła ludowe rękodzieło. Jednak góralska muzyka przeżywa swój renesans - przykładem tego są sukcesy kapel Golec uOrkiestra czy Brathanki.

Kultura wysoka to kultura elitarna, do której zaliczamy m.in. muzykę klasyczną czy literaturę piękną. Dociera ona do wąskiego, specyficznego grona odbiorców. Kultura masowa jest przeznaczona dla osób mniej wrażliwych i jednocześnie mniej wybrednych. Komercjalizacja sprawia, iż zysk staje się ważniejszy od wartości intelektualnych czy artystycznych. Światem kultury popularnej rządzą moda i pieniądz. Na rynek wpuszczane są tylko takie towary, które ludzie chcą kupić. Następuje spłycenie i uniwersalizacja wartości. Odbiorcami kultury masowej są ludzie o bardzo zróżnicowanym poziomie wykształcenia, różnej przynależności społecznej, wykonujący odmienne zawody. Jej charakterystyczne cechy to schlebianie niskim gustom, nieskomplikowana forma i epatowanie przemocą i erotyką. Potwierdza to popularność naiwnych romansów, wieloodcinkowych seriali i gwiazd popkultury lansowanych przez wielkie stacje telewizyjne, wytwórnie płytowe czy tygodniki publikujące plotki. Kultura masowa wyplenia pustkę w życiu ludzi bezrobotnych i starszych. Ponadto ma destruktywny wpływ na kulturę narodową i ludową.

Nie wszystkie społeczeństwa mogą uczestniczyć w kulturze masowej. Dopiero kontakt z nowoczesnymi technologiami i środkami masowego przekazu umożliwia do niej dostęp. Skala oddziaływania kultury masowej jest zależna od stopnia urbanizacji społeczeństwa, dostępu do telewizji i Internetu oraz poziomu oświaty. Kultura masowa nazywana jest kulturą czasu wolnego. Uczestniczą w niej ludzie, którzy żyją w państwach o wysokim postępie naukowo-technicznym, co przyczynia się do skrócenia czasu pracy. Społeczeństwa tradycyjne, w których więcej wysiłku trzeba przeznaczyć na zdobywanie środków do życia, w mniejszym stopniu ulęgają jej wpływom.

We współczesnych czasach mamy doczynienia z procesem homogenizacji kultury. Polega on na łączeniu elementów kultury wysokiej i niskiej.