Obywatelstwo i polityka

Obywatelstwo – prawna przynależność jednostki do państwa. Z posiadania obywatelstwa związane są prawa i obowiązki obywatelskie, opisane zwykle w konstytcji.
a) Uzyskanie obywatelstwa:
• Prawo krwi
• Prawo ziemi
• Wymogi uzyskania:
 Przebywanie na terytorium państwa przez określony czas
 Wykazanie się dobrą znajomością juęzyka, historii, kultury itp.
 Czasem wymagane jest zrzeczenie się dotychczasowego obywatelstwa
 Zawarcie małżeństwa z obywatelem danego kraju (związek musi trwać co najmniej 3 lata)
b) Zrzeczenie się:
 Na skutek wniosku o jego zrzeczenie się i uzyskaniu na to zgody prezydenta RP
Repartiacja- powrót do ojczystego kraju osoby (repartianta), która z różnych powodów znalazła się poza jego granicami (przesiedlenia, wysiedlenia, uchodźtwo)
Reintegracja- powrót do obywatelstwa
Społeczeństwo obywatelskie- społ.aktywne, które wyznacza sobie cele (społeczne, gospodarcze, polistyczne) i dąży do ich osiągnięcia niezlależnie od instytucji państwa, co nie znaczy, że działają wbrew państwu, wręcz przeciwnie, jest zainteresowane dobrem całej wspólnuty, jest świadome ich potrzeb i dąży do ich zaspokojenia.
Jest to społeczeństwo które:
Bierze udział w yborach samorządowych, parlamentarnych
Zainteresowanie się polityką i problemami społecznymi,
Udział w inicjatywnie sąsziedzkiej
Członkowstwo w organizacjach pozarządowych, wolontariacie
Działania pozytywne: twórcze, wnoszące „wartość dodaną”;
Działanie negatywne: protesty, wystąpienia przeciwko decyzjom organów władz administracji publicznej.
Cnoty obywatelskie: poszanowanie dobra wspólnego nawet za cenę poświęcenia własnego interesu. Osoba wyróżniająca się cnotami obywatelskimi potrafi zrezygnować z partykularnych korzyści na rzecz ogółu. Towarzyszy temu lojalność wobec państwa- wypełnianie obywatelskich obowiązków, obrona ojczyzny. Solidarność z ojczyzną i innymi obywatelami, niesiemy pomoc, aktywne uczestnictwo w życiu politycznym , społecznym, pełnimy różne funkcje społeczne, organizujemy akcje charytatywne, bierzemy udział w wolontariacie. Obywatel, który nie tylko zna, ale również je czynnie wypełnia wykazuje się postawą obywatelską.
Interes nardowy- wsztstko to, co służy realizacji dobra narodu; zespół ogólnych i stałych celów, które kierują działaniami służącymi realizowaniu dobra całego narodu.
Obywatelskie nieposłuszeństwo-celowe działania, które łamią zakazy i nakazy, aby udowodnić, że zostały naruszone wartości istotne dla obywateli i społeczeństwa:
a) Pisanie zbiorowych petycji i listów otwartych
b) Rezygnacja ze stanowisk publicznycg, zwracanie odznaczeń państwowych, bojkot uroczystości, wyborów, organów publicznych
c) Organizacja publicznych wieców, przemówień, pikiet, marszów
d) Ukrywanie uchodzców
e) Sabotaż
f) Wykonywanie poleceń w sposób pedantyczny, co prowadzi do ich niewykonalności lub utrudnien w ich wykonaniu
g) Rozbrojenie
h) Organizacja blokad i okupacji buynków
i) Budowanie obozów
Zrzesznie, stowarzyszenie- zbiorowość jednostek powiązanych więzami wynikającymi z umów opartych na stosunkach rzeczowych. Rodzaj dobrowolnego zrzeszenia samodzielnie określającego swoje cele i działania, mające proram, człnków, struktury organizacyjne oraz określone aktem prawnym zasady dzialania. Korzysta ze społecznej pracy swoich członków.
Organizacja pozarządowa- zrzeszenie założone przez obywateli, które nie jste jednostką admnistracji publicznej, nie działa w celu osiągnięcie zysku. Lecz pracuje w interesie wybranego przez siebie wycinka interesu publicznego.
Stowarzysznia: rejestrowe (komitet, 15 osób, status, KRS), zwykłe (3 osoby, regulamin, starosta powiatowy)
Fundacje: podstawe stanowi kapitał przeznaczony na okreslony cel zapisany w statucie, nie służy zrzeszaniu się obywateli, nie ma członków, jest osobą prawną powołaną przez fundatora do celów społecznie lub gospodarczo użytecznych. Ustanowienie fundacji odbywa się na mocy oświadczenia woli w akcie notarialnym, bądź testamencie fundator określa cele fundacji oraz srodki przekazane na ich realizację, on lub wskazana przez niego osoba określa statut (nazaw, siedziba, majtek fundacji, cele, zasady formy i zakres działalności, skład i organizację zarządu)
Związki wyznaniowe- wspólnota powołana w celach kultywowania oraz propagowanie określonej religii, mająca własny ustrój, doktryną i obrzęd (kult)
Kościoły- organizacje wyznawców i duchowieństwa, które mają okrsloną strukturę i hierarchię, własny swiatopogląd religijny, atakże zasady kultu
Kulty- małe, zwarte organizacje, skupione zwykle wokój jednej charyzmatycznejosoby, często nietolerancyje wobec innych religii, bazujące na prostych założeniach wierzeniowo-rytualnych (kult słońca)
Sekty- małe, zwarte grupy religijne wyodrębnione z większych religii lub powstałe na styku róznych tradycji religijnych i kulturowych. Pozyskują członków przez konwersje (nawrócenie), skonfrontowane ze światem zewnętrznym, nie tolerancyjne, przeświadczone o wyłącznym poznaniu prawdy i swej wyjątkowości. Mianem sekty określa się zwykle wyznawanie powstałych niedawno.
Patriotyzm- jest uczuciem miłości do wspólnoty duchowej i materialnej, wsztstkich pokoleń preszłych, żyjących i przyszłych, miłości wspólnoty ludzi osiadłych na tej samej ziemi, używających wspólnego języka, złączonych wspólną przeszłością, tradycją, obyczajem i kulturą. Patriozyzm nie jest konfliktogenny. Odnosi się do ojczyzny.
Nacjonalizm- ideologia. Własny naród stoi ponad wszelkimi innymi wartościami. Jest celem nadrzędnym, któremu należy podporzadkować wszystko inne (własne dążenie, ambicje, plany, interesy osobiste) . odnosi się do narodu.
Szowinizm- postawa, opiera się na przekonaniu o wyzszości właśnego narodu nad innymi narodami. Cechuje go uczucie pogardy wobec ich przedstawicieli.
Kosopolityzm- postawa, przedstawiciele kwestionują nawet sens istnienia granic politycznych i kulturowych, a za ojczyznę proponują uważać cała ludzkość.
Naród- grupa ludzi, których łączy świadomość narodowa tj. przekonanie o wspólnym pochodzeniu, dziedziczeniu jednej kultury, identyfikowaniu się z losami wspólnych przodków, oddawania czci pewnym symbolom i bohaterom narodoym. Świadomośc mogą mieć osoby nie tylko zmieszkujące terytorium państwa należącego do danego narodu.
Obiektywne kryteria narodu: wspólny język, zamieszkiwanie wspólnego terytorium, wpólna kultura, własna organizacja polityczna, wspólnota życia gospodarczego.
Mniejszośc narodowa- grupa ludzi, która jesy mniej liczebna od pozostałej ludności państwa, odróżnia się językiem, kulturą, tradycją i dąży do zachowania swojej odrębności, ma także świadomośc narodową. (białorusini, czesi, litwienie, niemcy, ormianie, rosjanie, słowacy, ukraińcy, żydzi)
Mniejszośc etniczna- grupa ludzi swiadoma swojej odrębności i dążąca do jej zachowania, nieutożsamiająca się z narodem zorganizowanym w innym państwie. (karaimowie, łemkowie tatarzy, romy,tatarzy)
Politologia- nauka społeczna zajmująca się teorią organizacji państwa i polityką.
Polityka- całokształt działań mających na celu zdobycie i utrzymanie władzy, także rżadzenie państwem. Traktowana przez niktórych jako rzemiosło, przez innych zaś nawet jako sztuka, czy misja. Polityka służy realizacji programu politycznego w celu wprowadzenia w życie zawartych w doktrynie politycznej
Ideologia- uststematyzowany zbiór przekonań i poglądów na rzeczywistość społeczną, opierających się na określonych wartościach i znajdująca swych głosicieli i zwolenników.
Doktryna polityczna- skonkretyzowane i uporządkowane poglądy na określoną sytuacje polityczną wyniekającą z ideologii
Program polityczny- zbiór konkretnych rozwiązań i pomysłow na działania polityczne, formułowany na bazie doktryny politycznej, w odniesieniu do realnych i bieżących problemów, zawierająca cele cząstkowe i metody ich realizajci.
Myśl polityczna- rozważania na temat państwa i polityczki, opierające się na przesłankach filozofiicznych i uporządkowane przz myślicieli, teoretyków. Towarzyszy ludzjkości już od epoki starozytnej.
Myśl narodowa- ideologia, którek podstawą jest naród, wszystkie działania państwa i jego obywatleli mają być podporządkowane uinteresu anrodowymi. (XIXw.) skrajna forma: nacjonalizm- faszym i nazizm
Mysl państwowa- ideologia, której podstawą jest instytucja państwa, organy władzy państwowej powiiny być silne i skuteczne a interes obywateli należy podporządkować interesowi całego państwa.
Konserwatyzm- głowna wartośc tardycja opierająca się na religii i historii oarz na umiarze i zdrowym rozsądku popartym solidnym wykształceniem.wszelkie zmiany powinny być przeprowadzone na drodze ewolucji, nigdy rewolucji. Każdy pełni ściśle określoną fuckcje w hierarchiispołecznej, w której jednak dzięki własnej pracy i poszanowaniu tradjcyjnych reguł może awansować. Państwo powinno być na tyle silne, aby gwarantowało zachowanie ładu społecznego i poszanowanie praw, przy udziale obywateli w rozsądnym sprawowaniu władzy. Gospodarka rynkowa. (Edmund Burke, Benjamin Disareli, Leo Strauss, Ronald Reagan, Margarte Thatcher)
Liberalizm- najważniejsza wartość to jednostka i jej wolność. Każdy człowiek powinien mieć swobodę rozwoju i działania, której jedynym ograniczeniem jest wolność drugiego człowieka. Zróżnicowanie społeczeństwa: biedna, bogate ipt.trójpodział władz, prawo do własności prywatnej.(John Locke, Monteskiusz, Adma Smith, Arthur Rusell, Milton Friedman)
Chrześcijańska demokracja- wywodzi się ze społecznej nauki kościoła, dla której wartością jest godność człowieka i wynikające z niej prawa, podtyrzymywane dzięki tradycji i religii. Państwo powinnodziałać w ograniczony sposób, zgodnie z zasadą pomocniczości. Własność prywatna, wolny rynek.
Agraryzm- myśl polityczna, dla którj najważniejszą wartościa jest ziemia. Średnie, rodzinne gospodarstwo rolne – podstawa. Umiłowanie matki-ziemi, towarzysząca temu tradycja, kultura ludowa oraz religia. Państwo demokratyczne, a we władzy powinni brać obywatele ze szczególnym uwzględnienim tych pracujących na roli. Żródlem bogactwa jest praca na roli. Pdstawą gospodarki jest przemysł. (Albert Schaffel)
Socjaldemokracja- ideologia dla której główną wartość stanowi równość; sprawiedliwość społeczna, równy podział dóbr. Duż role odgrywa wolność z zatrzeżeniem, że interes społeczny jest ważniejszy niż jednostkowy. Wartość jednostki mierzy się przydatnością do ogółu. Państwo laickie, kirujące się wartosciami pragmatycznymi. Najlepsze państwo to demokratyczne, realizujące zasady sprawiedliwości społecznej. Interwenca państwa dopuzczalna wtedy gdy zachodzi obawa , że mogą zostać naruszone podstawowe wartości (wyłonił się z ruchu robotniczego w XIXw) (Robert Owen)
Komuznizm- rewolucyjne deologia ruchu robotniczego. Najważniejsza wartośc to równość. Wartość jednostki mierzona tym co wnosi do społeczeństwa. Zakłada ustanowienie społeczeństwa w tzw; komuny-grupa społeczna żyjąca we wspólnocie majątkowej, w której wszyscy są równi, dobra dzieli się „każdemu według potrzeb”. Dorga ku zmianom społecznym- rewolucja. System jednopartyjny.
(Karol Marks, Frederyk Engels)
Anarchizm- ideologia i ruch społeczny (wywodzi się z socjalizmu), dal których nadrzędną wartość stanowi wolność człowieka. Odrzucenie wszelkiej władzy i zwierzchności nad człowiekiem, poszukuje idealnego społeczeństwa bez państwa (Miachał Bakunin, Edward Abramowski)
Ruch antyglobalistyczny- zatrzymanie globalizacji
Ruch alteroglobalistyczny- globalizacja nieuniknione, stworzenie uniwersalnego prawa.
Femiznizm- ruch na rzecz emancypacji i równouprawnienia kobie
Ekologizm- ruch słuzący budowaniu otwartego społczeństwa zgodnie z zasadą zrównoważonego rozwoju i prwami natury.
Partia polityczna- organizacja społeczna, której celem jest zdobycie a następnie utrzymanie władzy a także rządzenie państwem. Partia dąży do zrealizowania swojego programu polityczmego. Ma członków, strukturę, hierarchięi cel działania. (najpierw kluby parlamentarne, teraz partie masowe)
Funkcje partii politycznych: kształtowanie opini publicznej, wyborcza, rzadzenia, opozycji.
Koalicja- porozumienie mające na celu stworzyć płaszczyznę współpracy dla róznych partii, z założenia korzystne dla uczestników (koalica wyborcza, rządzenia)
Opozycja- partia lub grupa partii, któr nie mają udział we władzy i stawiają siebie w roli przeciwnika ugrupowań rządzących(kontrola działań władzy),opozycja parlamentarna, pozaparlamentarna, konstruktywna, betonowa.
Opinia publiczna, społeczna- wszystkie poglądy, przekonania, osądy, czy opinie ogólu społeczeństwa na określone sprawy.
Marketing polityczny- zespół celowych działań służacych popularyzaji danego polityka, partii politycznej i jej programu (środki masowego przekazu)