Las jest jednym z najbardziej złożonych i skomplikowanych ‘organizmów’ na świecie. Las tworzą nie tylko postrzegane jako dominujące w nim rośliny – szczególnie drzewa, ale ogromna ilość wzajemnie powiązanych ze sobą gatunków bakterii, glonów, grzybów, owadów, ptaków i ssaków. Wszystkie organizmy wzajemnie oddziałują na siebie i swoje siedlisko (gleba, woda, klimat) i współtworzą ekosystem potocznie zwany lasem.
Lasy zajmują 27% powierzchni kontynentów.
Można wyróżnić jego trzy warstwy lasu:
1. Warstwa koron drzew – może być jednopiętrowa (lasy jednowiekowe i jednogatunkowe) lub wielopiętrowa (lasy mieszane, drzewa w różnym wieku);
2. Podszyt - krzewy i niższe drzewa;
3. Runo leśne - trawy, byliny, mchy, porosty.
W ekosystemie lasu bardzo ważny jest stopień jego naświetlenia.
W warstwach lasu żyje wiele zwierząt i roślin, które są powiązane ze sobą łańcuchem pokarmowym(są od siebie zależne).
W ciągu roku naświetlenie zmienia się najbardziej w lasach liściastych, ponieważ drzewa zrzucają liście na zimę. Roślinność runa – zawilec gajowy, złoć żółta, szczawik zajęczy – najbujniej rozwija się i kwitnie wczesną wiosną, gdy jeszcze nie ma liści na drzewach. W ten sposób rośliny wykorzystują do rozwoju światło, którego wówczas jest pod dostatkiem. Po rozwinięciu się na drzewach liści w runie pozostają rośliny, które nie potrzebują dużo światła, np. bluszcz pospolity, trawy leśne itd.
Roślinność podszytu może wywierać wpływ na drzewostan. Czasami bujny rozwój ziół w runie utrudnia, a nawet wręcz hamuje wzrost młodych drzew, zanim wyrosną ponad runo. Każda warstwa lasu ma swoich mieszkańców, którzy żyją na określonym obszarze, przynajmniej w pewnych okresach.Ich pożywieniem, miejscem do zakładania gniazd jest roślinność.
W koronach drzew żyją np. sikory, wilgi, kukułki, drozdy. Na pniach żerują dzięcioły.
Las jest domem zarówno dla drapieżców (wilki), jak i roślinożerców (sarny).Znajdą w nim schronienie także sokoły, jastrzębie, a także mnóstwo owadów, np. motyle, mrówki itp.
Leśną glebę przykrywa ściółka, która zawiera głównie obumarłe szczątki roślinne i zwierzęce, jest warstwą ochronną gleby. Wyróżniamy następujące warstwy (profil glebowy): próchnica, mineralna i skała macierzysta. Żyje w niej bardzo zróżnicowana fauna (drapieżniki - mrówki, pająki, oraz inne.
W glebie żyją także większe zwierzęta (kret), które dzięki ryciu przewietrzają glebę.
Badania lasów wskazują, że liczne ekosystemy ulegają nieustannym przemianom. Wtedy to na pobrzeżach lasu masowo kiełkują sosny, a gdy jej drzewostan podrośnie, pod jego okapem rozwijają się inne gatunki, jak świerki, które dobrze rosną w cieniu. Ponieważ las świerkowy jest gęstszy i znacznie bardziej podatny na pożary, cały cykl zaczyna się od nowa.