Populacja, to zespół osobników jednego gatunku zamieszkujących dany teren w określonym czasie, powiązanych ze sobą różnymi zależnościami. Każda populacja odznacza się wewnętrzną strukturą charakterystyczną dla danego gatunku, miejsca i czasu, określoną przez strukturę genetyczną, strukturę przestrzenną, stosunki liczbowe, strukturę wiekową, strukturę płci.
Strukturę genetyczną stanowi pula genowa populacji, czyli suma genotypów wszystkich osobników, które tworzą tę populację.
Struktura przestrzenna określa sposób rozmieszczenia osobników danej populacji w obrębie siedliska.
Rozmieszczenie równomierne w warunkach naturalnych występuje rzadko. Uwarunkowane jest jednorodnością środowiska, która sprawia, iż odległości między osobnikami są w miarę jednakowe, np. u roślin przykładem jest rozmieszczenie traw tworzących łan lub kaktusów konkurujących o wodę.
Rozmieszczenie losowe jest również rzadkie w przyrodzie. Może być uwarunkowane przez zróżnicowane warunki środowiska lub przypadkowe działanie różnych czynników, np. rozsiewanie nasion przez wiatr. Rozmieszczenie skupiskowe jest najczęstsze. Polega na łączeniu się osobników w grupy, kolonie, stada.
Stosunki liczbowe w populacji uwarunkowane są przez liczebność i zagęszczenie osobników. Liczebność populacji może ulegać zmianom w czasie, na co ma wpływ rozrodczość, śmiertelność oraz migracja.
Liczebność to liczba osobników w populacji.
Zagęszczenie jest liczbą osobników danego gatunku, jaka przypada na jednostkę powierzchni lub objętości.
Rozrodczość warunkuje wzrost ilościowy populacji. Rozmnażanie się organizmów może zachodzić według dwóch typów strategii: strategii typu r oraz strategii typu K. Cechą strategii typu r jest wydawanie dużej liczby potomstwa, wśród którego panuje duża śmiertelność, uwarunkowana brakiem opieki ze strony rodziców. W strategii typu K liczba wydawanego potomstwa jest niewielka, ale opieka nad nim sprawia, iż znaczna część osiąga wiek dojrzały.
Śmiertelność dotyczy umieralności osobników populacji.
Struktura wiekowa warunkowana jest przez rozrodczość, śmiertelność i migracje. Obrazuje udział w populacji osobników będących w różnym wieku. Uwzględniając okresy w życiu osobników wyodrębnia się trzy klasy wiekowe: wiek przedrozrodczy, rozrodczy, porozrodczy. W zależności od liczebności osobników w poszczególnych klasach wiekowych wyróżnia się trzy typy populacji: populacje rozwijające się, populacje ustabilizowane, populacje wymierające.
Struktura płci pozwala określić stopień zróżnicowania populacji ze względu na płeć osobników.